Ný dagsbrún - 01.01.1906, Page 59

BREIöKIRZKI SPEGILLINN
*30
Flcst ]);iu atriði scin hjcr liafa nú verið talin.hafa um
undanfarnar aldir orðið að dcilucfni milli þeirra manna
annarsvcgar,sem liafa starfað f framtakscmdaráttina mönn-
um til þekkingarauka, og hinna hinsvegar, sem hafa bor-
ið fyrir sig ,,heilaga ritningu“ þvf til silnnunar, að ofan-
talinn fróðlcikur f hverri grein fyrir sig væri ,,guðdómlcga
sannur". Það er nýmælasýkin, scm sjcra Jón kallar, cða
fróðlciksfýsnin og framfaralöngunin i>ðru nafni, scm smám-
saman hefir rumskast svo, að það hefir hcppnast að reka
ofantaldar fjarstæður ofan í kok hins fhaldssama klerka-
lýðs, scm í hvert skifti hefir lagt t:l orustu við nýjungarnar
með tilvitnanir úr biblíunni. Nú í nærri 400 ár, eða síð-
an Kópernfkus skellti þeim báðum, páfanum og Lúter, á
sama bragðinu, hefir klerkurinn alltaf haft lmeysuna af
viðureign sinni við vfsindamanninn. Lcstur biblfunnar
má sín ver en lestur tilverunnar. Bókstafstrúarmaðurinn
hcfir nauðugur, viljugur mátt gjöra svo vel að slfta sjer út
í nýjum hugleiðingum um sólkcrfi, geislabrot, rafmagns-
leiðslu, jarðlagamyndanir, forndýraleifar, hnattlögun, ,,rif-
beinssöguna", ,,syndafallið“, þrælahald, ,,Babelsturninn“
„fall Jeríkóborgar'galdrabrennur, vitfirringamcðhiindl-
un, o. s. frv. Iíans dýrð cr nú farin að verða furðulega
lftil, ef hann vill ckkert reyna að bera fyrir sig annað cn
biblíuna, og læst vera upp úr því vaxinn, að lcsa eins og
maður með viti, það sem lctrað cr á „hvert eitt blað á
blómi smáu". Geti forseti hins fjiilmcnnasta fjclagsskapar
mcðal Vestur-íslendinga ekki lagt neinn annan skcrf af
mörkum við þjóðina, hcldur cn það, að húðskamma hana
fyrst fyrir sínar andlcgu afurðir, cðlisfar sitt, og alla fram-
faraviðleitni, og ráða hcnni svo til þess, að heiðra menn-
ingu sinna forfcðra með því. að slægjast eftir skyn-
hclgisfullri enskri mammonshyggju og margsundnr-
tættum s u ð r <æ n u in heilaspuua sjer til fyrirmyndar, þá