Ný dagsbrún - 01.01.1906, Side 67

BRRIðFIRZKI SBEGILLINN
147
nýju Þórsncsinga, að þeim cr ekki til ncins að gjðra sjcr
von um að henni verði sinnt.
.
# *
Allt það, sem höfundi fyrirlestrafins ,,Að Helgafelli“
ber fyrir augu f speglinum góða, mfi segja að skiftist, eins
og hjer hefir verið bent á að framan, f tvær aðal-
greinar, — íslenzka bókmenntalýsingu og fsienzka
lundarfarslýsingu. Hvorug þcssi lýsing cr þð annað cn
áhald til þess, . sem er sýnilcga aðalmarkmið höf. f öll-
um fyrirlestrinum,nefnilega það, í fyrsta lagi, að nfi sjer
niðri, eða rcyna það í það minnsta, með þvf að skeyta
nógu rækilega skapi sfnu á öllum þeim fslcnzku bók-
menntamönnum og uppfrœðcndum, sem ekki flagga sömu
trfiarbragðaveifunni eins og hann;og svo hitt i öðru lagi,
að espa upp þrákclkniskjark f fylgifiskum sfnum hjer, með
því að stilla svoleiðis atyrðum sfnum f garð þjóðarinnar,
að þeir fái fmyndað sjer, að eiginlcga sje þcir nö orðið
eina brotið af fslenzku þjóðinni, scm sjc teljandi menn
með mönnum. ,,Menn“ eru hvort sem er ekki aðrir
teljandi hjá sjera Jóni en þeir, scm eru „cins og Enskir“,
og fjöldinn afþessu ,,hans fölki“ heldur að það sjc það.
Þvf er sjálfu sjerlcga hugljðfur, þótt fáeinum öðrum mönn-
um hjer vestra sje mjög grcmjulegur sá virkileglciki, að
það cr nfi f það minnsta hætt þvf að vcra ,,eins og ís-
lenzkir“. Það er t. d., upp á alveg sjerkennilega vfsu,
bara hjartanlega fullt af vorkunsemi og ,,miskunn“ við
„aumingja emfgrantana", þvf að ,,aumingja“-nafnið á
rœtur sfnar f þeirri sæluríku fmyndun, að „veslings fólkið
nýkomið frá íslandi“ sje ekki eins ,,mikið fólk“ eins og
það sjálft, sem er orðið ,,eins og Enskir“. ,,Eins og
Enskir“, „eins og Enskir“ cr klukkuhljómur Ifiterska fje-
lagsskapan'ns, f anda og krafti forsetans. Fólkið,
Ný Dagsbrún. I. lO
scm