Heimir : söngmálablað - 01.02.1938, Blaðsíða 6

2
H E I M I R
en a'ðeins tötrum klætt „tema“ fyrir tónskáldið og söngv-
arann.
Nú eru allir borgabúar fslahds bættir að kveða rímur
og kyrja tvísöng; en bóndinn hefir enn víða yridi af að
hlusta á og íklæða þessar fornu andante — hálf- og heil-
nótur semingskveðandi sinni. Borgarbúinn er sem sagt
búinn að kasta frá sér þessari tegund almennrar tónlistar-
iðkunnar; en hann er líka einatt fyrslur til að tileinka sér
utanaðkomandi menningarstrauma, svo ástæða væri til
að lialda, að hann hefði fengið eittlivað jákvætt í stað
þess, er hann afsalaði sér. Hefir þá þjóðsöngurinn fengið
á sig nýtt og betra snið, síðan tvisöngs og rímna missti
við? Þessari spurningu er að vísu erfitt að svara, en það
dylst þó engum, að geðfelldara er að hlusta á karlakóra
okkar syngja „Eg veit eina baugalínu“ en miðlungs radd-
mann þylja stemmu. Með þessu er spurningin þó eigi
tæmd, því undir þjóðsöng skiljum við það, hvernig fólkið
yfirleitt. ungir sem gamlir, liáir sem lágir, syngja og hvað
þeir syngja; að sjálfsögðu má ekki rugla þjóðsöng í þess-
um skilningi saman við ættjarðarsöng vorn „Ó, guð vors
lands“, sem frekar ber að skoða sem lofsöng í anda Bee-
thovens en aðgengilegt lag fyrir almenning.
Söngur er upphaf allrar tónlistariðkunnar. Það verður
því aldrei nógsamlega brýnt fyrir þjóðinni, live áriðandi
það er að léggja rækt við félagssöng, ekki sízt í skólum
og svipuðum stofnunum. Það er fjarri því, að þetta sé
stundað sem vera ber; þarf ekki annað en koma á manna-
mót, til að heyra hinar hroðalegustu misþyrmingar í
sjálfu sér fallegra laga. Það er hvorki sungið vel né virðu-
lega, „stemningin“ er fyrir öllu; lagið er „sungið niður“
af lífs og sálar kröftum, skilningslaust og án sálræns
enduróms; og þar með er lagið búið að glata sínum sanna
verndarengli. í kennslutimunum i söng eru kyrjuð oftast
nær sömu lögin ár eftir ár og nemendanum aldrei bent á
fegurðargildi islenzks þjóðlags eða ró þá, sem felst í því
að spinna tónselninguna til enda. Hvenær skyldum við