Heimir : söngmálablað - 01.09.1938, Blaðsíða 24
68
II E IM I R
kvenrcttindahreyfingarinnar, sein síðan þroskaðist m. a.
undir áhrifum Rieh. Wagners og Ricli. Strauss.
Róbert Schumann (1810 1856), einn aðalpostuli róm-
antísku stefnunnar, er túlkur barnseðlisins og liinna barns-
legu tilfinninga og liugarfars. Iiafa álirif tónlistar hans
ekki einungis slórlega vakið sjálfsvitund barna og ung-
linga, beldur og atliygli fullorðna fólksins á jiví að barns-
eðlið cr alveg sérstætt og krefst sérstakrar mcðferðar og
umönnunar, en er ekki aðeins ófullkomið manneðli eða
eingöngu undirbúningur undir fullorðinsárin, eins og áð-
ur var álitið. Höf. telur því Schumann eða tónlistaranda
hans frumkvöðul að liinni nýju uppeldisstefnu hins mennt-
aða heims.
Richard Wagner (1813- 1883) er einn hinna stærstu
spámanna í tónlistinni o«; telur C. Scott að þólt áhrif hans
séu þcgar mikil, verði þau þó ekki að fullu séð fyr en eftir
200 ár. Þar sem Iiándel verkaði á hjarðsál félagsheildar-
innar, en Chopin m. a. á ýmsar listrænar hópsálir, þá
koma áhrif Wagners fram við sál einstaklingsins og vekja
frelsisþrá hans, hugrekki og hetjudug og ósjálfráða vitund
hans um sjálfstæðan borgararétt sinn í ríki alverunnar.
Þessi áhrif Wagners, segir höf. að gerisl á grundvelli and-
legrar einingar og bræðralagstilfinningar. Þau styrki einn-
ig hið náttúrlega trúarlif um leið og menn leysist fná játn-
ingum og kredduþrældómi Iiinna sérstöku trúarflokka.
M. a. eigi guðspekin að miklu leyli tónlist Wagners að
jiakka hina miklu útbreiðslu sína á seinni áratugum. Þrátt
fyrir þá staðreynd, að Wagner hafi að ýmsu leyti verið
hinn mesti gallagripur í daglegu framferði, þá hafi hann
engu að siður reynsl móttækilegur fyrir svo liáan og göf-
ugan innblástur, að liann sjálfur hafi ekki gcrt sér grein
fyrir ]iví, og mikið vanli enn á að öll áhrif tónlistar lians <
sé komin fram.
Eilt núlifandi tónskáld, segir höf. að á vissu sviði haldi
uppi stefnu Wagners. Það sé Rich. Strauss (f. 1861). Hann
sé reyndar hvergi nærri eins andlegur og Wagner, en tón-