Búnaðarrit - 01.01.1918, Side 73

BTJNAÐARRIT
65
íll á hinum einstöku búum, eða írá 45—78%. Árið 1913
var meðaltal fyifullra hryssa þar 61,7%. Og þessu líkt
er það víðar.
Hinsvegar bendir reynslan á það nálega alstaðar, að
timgunarvanhöldin verða jafnan minni þegar hryssurnar
ganga með hestunum iengri eða skemri tíma. Og því
frjálsari og ótakmarkaðri sem þessi samgangur er um
fengitímann, því minni verða vanhöldin.
Hér á landi mun það sanni næst, að af hryssum, sem
ganga lausar að vorinu með hesti eða hestum í heima-
högum eða á afrétti, og verið hafa álægja, fyljist lang-
flestar þeirra, eða sem nemur 90—95%. — En það á
sér hvergi stað, þar sem nokkur veruleg stund er lögð
á það að bæta hestakynið, að hryssur og hestar leiki
lausum hala um fengitímann. Með því móti verður eng-
um kynbótum komið við, svo í lagi sé. Og því fer sem
fer hér hjá oss, þar sem öllu ægir saman og enginn
hemill er hafður á neinu, svo teljandi sé. — En annars-
staðar er hryssunum annaðhvort haldið undir hestinn
«ða þær eru látnar ganga með honum i afgirtum lönd-
um eða gerðum.
í Noregi ganga hestarnir víða með hryssunum í girt-
um landsvæðum. Þykir það gefast mun betur heldur en
að fóðra hestinn inni og leiða hryssurnar undir hann.
Eftir skýrslu Ðöhlens, sem er ráðunautur í hestarækt í
sunnanverðum Noregi (Heiðarmörk, Hringaríki og Haða-
landi) reyndist það svo, að tímgunarvanhöldin voru miklu
minni, þar sem hryssurnar gengu lausar með hestunum.
1 hans umdæmi voru árið 1915 fjórir hestar hafðir í
stórum afgirtum svæðum, hver fyrir sig, og hryssunum
slept til þeirra. Hjá bezta hestinum nam viðkoman því,
að um 80°/o af hryssunum áttu folöld, en hjá þeim lak-
asta 60,8%. Hjá hinum tveimur nam það 70—78%.
En þar sem hryssurnar voru leiddar undir hestana,
varð útkoman lakari. Af 38 hryssum, sem leiddar voru
«ndir einn þeirra, áttu 12 folöld, eða sama sem 30,5%.
5