Melkorka - 01.05.1955, Blaðsíða 9

VERKFALLSÞANKAR
Eftir Nönnu Ólafsdóttur
Þegar þetta er ritað stendur enn eitt harð-
asta verkfall, sem liér hefur verið liáð. Urn
sjö þústind manns, þ. á m. lægst launaða lólk-
ið í landinu, hefur orðið að standa í nærri
sex vikna deilu um liækkun á kaupi sínu.
Virðast þó allir viðurkenna, a. m. k. með vör-
ununi, að lægst iaunaða fólkið muni illa
komast af. Og þó eru jafnvel því engin boð
gerð.
Atvinnurekendur með ríkisstjórnina að
baki, og Bandaríkjamennina aftur að baki
henni, hafa stundað þögnina og aðgerðar-
leysið, og munu þó fæstir þessara atvinnu-
rekenda hafa ráð á þeim luxus. En ltér eru
fyrst og fremst stærstu atvinnurekendurnir
að verki, þ. á m. hinir erlendu yfirtroðslu-
menn, sem ekki eiga því að venjast, allra sízt
í löndum með nýlenduafstöðu (eins og ástatt
er fyrir landi okkar síðan Bandaríkjamenn
settust þar upp), að vinnandi fólk liafi meira
að segja um kjör sín en góðu hófi gegnir. Það
er ekkert aukaatriði fyrir bandaríska at-
vinnurekandann á Keflavíkurflugvelli að
kaup á íslandi sé sem lægst. Þvert á móti.
Því er það ákvæði t landssölusamningum við
bandarísk stjórnarvöld, að íslendingar skuli
„viðhalda réttu gengi“, sem í reyndinni er
ætlað að þýða, að Bandaríkjamenn skuli
sjálfir ;ikveða verð á því sem þeir þarfnast
hér, vinnukrafti sem öðru. Hin nánu tengsl
ríkisstjórnarinnar og þessa setuliðs liafa svo
blindað forráðamenn okkar, að fyrsta svar
frá ábyrgum manni, forsætisráðherranum,
við verkfallinu var hótun um gengisfellingu.
Og annað dæmi mætti nefna, sem sýnir
hve fjarri forráðamenn okkar eru raunveru-
leikanum á íslandi, að í byrjun verkfalfsins
\ar gefið út hagfræðilegt .álit þar sem m. a.
var haldið að reykvískum almenningi, að
húsaleiga hefði nær ekkert liækkað síðastl.
tvö ár! Ef nokkur liður út af fyrir sig í fram-
færslukostnaði í Reykjavík er sérhverjum
manni 1 jós, þá er jnað húsaleigan. og það sent
meira er, svo ört hækkandi liður vegna ltús-
næðis ó-standsins í bænum, að heizt minnir
á „inflation". Hagfræðilegir reiknimeistarar
ríkisstjórnarinnar segjast líka byggja á veik-
unr grunni. Þetta eina atriði lýsir betur en
langt mál afstöðu ráðandi manna til launa-
baráttu almennings: kaupið verður ekki
ltækkað, ef við fáum við ráðið, því að verð-
hækkanir iiafa svo til engar orðið.
Þó er verkamaður fyrir löngu hættur að
geta framfleytt sér og fjölskyldu með 8 klst.
vinnudegi. Þetta \ita allir, íslenzkir ráða-
menn ekki sízt. Og að auki liafa þjóðartekj-
urnar vaxið, og ekki nema réttmætt að vinn-
andi fólk í landinu, sem fyrst og fremst skap-
ar þær, fái nokkra hlutdeild í þeim. Málið
ætti því að \ era nokkuð auðleyst: réttlátari
sk ip ting þ j óðarteknann a.
Þegar svona mikill fjöldi fólks leggur nið-
ur vinnu, hefur það áhrif tun allt land, enda
liefur fólk mjög almennt sýnt áhuga á þessari
deilu og fylgzt mjög nákvæmlega með gangi
hennar. Ekki mun álit stjórnarflokkanna
hafa vaxið af jæssari kjarabaráttu almenn-
ings. Þó eru jteir að því er virðist ekki hrædd-
ir við fylgishrun. Treysta þeir sjálfsagt á sína
digru sjóði til næstu kosninga. Má vel vera
að ekki bregðist þeim bogalistin að blekkja
fólk til fylgis við sig og þessar sex vikur í
NÍELKORKA
41