Samtíðin - 01.04.1941, Blaðsíða 10

6
SAMTÍÐIN
gömlu París. Og enn er þa'ð Frakki,
M. le Corbusier, sem er forvígismað-
ur liinnar nýju stefnu.
Andstæðingar lians vilja skapa
íbúðarhverfi bæja þannig, að liúsin
scu smá og sérhverju húsi fylgi garð-
ur, þar sem hver fjölskylda hafi
nokkrar landsnytjar. Þeir vilja haga
göluskipun bæjanna þannig, að ólík
hús fái notið sin þar sem hezt. Eng-
iendingurinn, Sir Raymond Unwin,
sem er nýlátinn í Ameríku, harðist
manna mest fyrir „garðhúsa-hæjun-
um“. Hann sá um skipulag tveggja,
mjög frægra enskra l)æja, Wehvyn
og Letchworth. f Þýzkalandi hefur
sömu stefnu í skipulagsmálum hæja
oft verið fylgt og einnig í Svíþjóð.
Þarf í því samhandi ekki annað en
minna á garð-húsahverfin í Stokk-
hólmi, sem orðin eru heimsfræg.
Eg álít, að fara beri meðalveg milli
þessara tveggja skoðana á skipulagi
hæja. í fyrirmyndarbæ get ég vel
lmgsað mér fjögra-fimm hæða hús í
miðbænum og ef lil vill tvo-þrjáskýja-
kljúfa, sem komið sé þar haganlega
fyrir. Utan um þennan miðhæ mætti
síðan reisa hverfi með þriggja-fjögra
liæða húsum, en út frá þvi á megin-
hluti bæjarins að vera, byggður stök-
um smáhúsum og húsaröðum, sem
séu ein-tvær hæðir. Inni í miðbænum
hugsa ég mér mjög skipulegar götur
vegna bílaumferðarinnar, en i út-
jöðrunum þætti mér ákjósanlegt, að
göturnar væru óreglulegar líkt og i
þorpum að undanskyldum breiðum
megingötum, er lægju áleiðis til sveit-
anna, og myndarlegum hringbraut-
um. Þar væri hægt að skipuleggja
fyrirmyndar garð-húsahverfi.
Stokkhóhnur er að mínu áliti ein-
hver ákjósanlegasta höfuðborg, sem
nokkuru sinni hefur verið reist. Hin-
ir tveir frægu skýjakljúfar borgar-
innar við Konungsgötuna (Kungs-
gatan) fara hænum ágætlega og
skerða alls ekki tign kirknanna, kon-
ungshaílarinnar né safnhússins
(Nordiska Museet), er einkum setja
svip sinn á hæinn.
Hvernig lízt yður á Reykjavík
frá hyggingarfræðilegu sjónarmiði?
ísland er fráhært land og svip-
uðu máli gegnir um Reykjavik, mið-
að við aðrar höfuðhorgir. Mér finnst
hærinn blátt áfram heillandi, og ég
kann yfirleitt vel við húsin í honum.
Hér hafa á seinni árum verið reist
íhurðarmikil stórhýsi, svo sem Há-
skólinn, Þjóðleikhúsið o. s. fiw. Þau
eru sjálfsagl góðra gjalda verð og
standa ekki að haki sams konar hús-
um í nágrannalöndunum. En svona
er það nú samt, að einhvern veginn
geðjast mér þó hetur að smáhúsun-
um i hænum, annars vegar gömlu
hárujárnshúsunum og hins vegar
nýju steinsteypuhúsunum. Ég dáist
að þeim hvorum tveggja, því að með
þeim hafa tvær kynslóðir af fremsta
megni leitazt við að leysa það mikils-
verða viðfangsefni, hvernig menn
eigi að reisa sér hústað. Það er vafa-
laust mjög heillandi viðfangsefni fyr-
ir húsameistara að gera uppdrátt að
stórhýsi, sem á að vera tilkomumik-
ið, en slíkt er alltaf miklum örðug-
leikum hundið. Hættan, sem ávallt
vofir yfir, er sú, að stórhýsið skorti
hlýleik og verði aðeins kuklalegt
minnisverki. Hin sanna byggingar-
list kemur þá fyrst verulega i Ijós, er