Samtíðin - 01.04.1941, Side 22

18
SAMTIÐIN
Hverjir sviku Frakkland?
EFTIRFARANDI frásögn er laus-
leg þýðing á ritstjórnargrein,
sem birtist nýlega í einu af merkustu
timaritum Kanada:
Hinn ógurlegi ósigur Frakka fyrir
Þjóðverjum siðastliðið ár stafaði af
fjórum ástæðum, sem allar voru
Frökkum sjálfum að kenna: Land-
ráðum og skemmdarstarfsemi, rót-
gróinni friðarstefnu, vanþekkingu á
hugarfari Hitlers og nazista og til-
finnanlegum skorti á skipulagshæfi-
leikum. Landráðin og skemmdar
starfsemina verður fyrst og fremst að
eigna nokkrum. frakkneskum stjórn-
málamönnum ásamt vissum liátt-
settum hershöfðingjum og opinher-
um embættismönnum.
Stjórnmálamenn eins og Laval og
Bonnet sýndu í stríðinu milli Þýzka-
lands og Frakklands ekki einungis ó-
tvíræða samúð með Þjóðverjum,
heldur unnu þeir beinlinis að því að
gera ýmsa helztu hershöfðingja
Frakka vinveitta óvinunum, Undir-
róðurs í þessum efnum varð einna
fyrst áþreifanlega vart i Frakklandi,
er upp komst um hina svonefndu
Cagoulard-ihreyfingu á árunum
1937 og 1938. Með þessari frægu á-
róðursstarfsemi var unnið mjög að
þvi, að komið yrði á fót einræðis-
stjóm í Frakklandi og að Frakkar
gerðust síðan bandamenn öxulríkj-
anna (Þýzkalands og ítalíu).
Þegar upp komst um landráð Ca-
goularda, var lögreglan til mála-
mynda látin skerast í leikinn, en þess
var vendilega gætt, að forráðamenn
starfseminnar slyppu við fangelsun,
enda voru þarna viðriðnir menn eins
og bershöfðingjarnir Weygand og '
Gouraud, er höfðu samúð Pétains,
svo að ekki sé meira sagt. Bersýni-
legt var, að ofmargir af æðstu trún-
aðarmönnum þjóðfélagsins væru við
ráðabrugg Cagoularda riðnir til þess,
að unnt væri að blaka við þeim, án
þess að frakkneska ríkið blyti við
það álitslmekki. Var það ráð því tek-
ið, að varpa aðeins um það bil 100
undirróðursmönnum i fangelsi. Þarf
ekki að taka það fram, að enginn
þessara manna var látinn svara til
saka fyrir rétti og að öllum var þeim
sle])pl lausum, eftir að stríðið skall
á, siimum í stríðsbyrjun og öðrum
nokkru seinna, enda voru meðal
þeirra allmargir herforingjai’.
Einn af kunnustu hershöfðingjum
Frakka, Michelin að nafni, var mjög
á bandi Cagoularda, eftir að stríðið
hófst. Er talið, að hann hafi átt mjög
drjúgan þátt í ósigri Frakklands.
Michelin þessi er meðlimur fjöl-
skvldu þeirrar, sem á Michelin-verk-
smiðjurnar, stærstu hjólbarðasmiðj-
ur Frakklands. Aðalaðsetur þessarar
verksmiðjustarfsem. i er í héraðinli
Clermont-Ferrand, en þar átti Ca-
goularda- undirróðursstarfsemin sér
sterkastar rætur. Michelin lierforingi
gerði allt, sem í hans valdi stóð, til
þess að veikja varnir föðuriands síns.