Fréttablaðið - 13.03.2010, Qupperneq 64
6 fjölskyldan
menning
leikum og lesum ...
NÁM
Kalda stríðið lognaðist hægt og bítandi út af á níunda áratugnum, en á svipuðum tíma varð sprenging í fjölda
og vinsældum sápuópera og gam-
anþátta í sjónvarpi í Bandaríkjun-
um. Eðli málsins samkvæmt voru
fjölskyldur vinsæl viðfangsefni
margra þessara þáttaraða, en eins
og skemmtanaiðnaðurinn á vanda
til þóttu fæstar þeirra lýsa daglegu
lífi og vandamálum „venjulegra“
fjölskyldna á sannfærandi hátt.
Vinsælasti sjónvarpsþátturinn
vestanhafs á níunda áratugnum
var The Cosby Show, eða Fyrir-
myndarfaðir eins og hann kallað-
ist í Ríkissjónvarpinu, sem fjall-
aði um þeldökku hjónin Heathcliff
og Claire Huxtable og afkvæmi
þeirra. Hann var kvensjúkdóma-
læknir, hún lögfræðingur og virt-
ust þyngstu þrautir fjölskyldunnar
snúast um grafalvarleg mál á borð
við þegar sonurinn Theo kom of
seint heim af skólaskemmtun með
vini sínum „Kakkalakka“ og tán-
ingsdóttirin Vanessa fyllti brjósta-
höld sín með bréfaþurrkum á leið-
inni á enn aðra skólaskemmtun.
Þegar aðkallandi vandamál bar á
góma, eins og ótímabærar þungan-
ir unglingstelpna, kom það undan-
tekningarlítið í hlut aukapersóna
að kljást við þau.
Þrátt fyrir að margir hafi gagn-
rýnt Fyrirmyndarföð-
urinn fyrir skort á
raunsæi var þátta-
röðin sú vinsæl-
asta í Bandaríkj-
unum frá árinu
1986 til 1990,
en síðasta
árið deildi
The Cosby
Show efsta
sætinu með
þáttunum um
Roseanne, sem
hófu göngu sína
einu sjónvarps-
ári fyrr.
Roseanne-þáttunum var hrós-
að fyrir raunsæisstefnu sína,
enda aðalpersónurnar fátæk hjón
af verkamannastétt, sem voru
í ofanálag offitusjúklingar og
höfðu getið af sér sérlega ódæl
börn. Eitt af aðalsmerkjum þátt-
anna um Roseanne var að í þeim
var ótt og títt fjallað um og jafnvel
gert grín að málefnum sem aðrir
viðlíka vinsælir þættir forðuðust
eins og heitan eldinn, mál á borð
við áfengissýki, kynlíf, sjálfsfró-
un, heimilisofbeldi og samkyn-
hneigð. .
Who‘s the Boss, sem varð að
Hver á ráða? í snörun þýðenda
RÚV, þóttu óvenjulegir þættir
árið 1984. Nýmælin fólust fyrst
og fremst í því að í þeim var því
sem enn þann dag í dag er nefnt
„hefðbundin kynjahlutverk“
snúið á haus. Ekkillinn og fyrr-
verandi hafnaboltaleikmaðurinn
Tony gerðist ráðsmaður hjá fram-
kvæmdastjóranum Angelu, sem
bjó ásamt syni sínum í Connect-
icut og með í kaupunum var Sam-
antha, ung dóttir Tonys. Auk þess
var Mona, vergjörn móðir Ang-
elu, áberandi og þótti ekki minna
djörf ákvörðun að sýna eldri konu
sem lifði virku kynlífi á besta
útsendingartíma. Tony og Angela
eyddu sjö árum í að daðra hvort
við annað áður en þau játuðu loks
ást sína fyrir hvort öðru. Dvínandi
vinsældir þátta nna
gerðu þó að verk-
um að framleiðslu
hennar var hætt
áður en skötuhjú-
in fengu tækifæri
til að láta pússa
sig saman, sumum
vafalaust til mik-
illar gremju. - kg
Óvenjulegar
fjölskyldur
Sjónvarpsfjölskyldur níunda áratugarins voru af ýmsum
toga en eins og venja er í skemmtanaiðnaðinum voru
fæstar þeirra lýsandi fyrir venjulegar fjölskyldur.
Cosby-fjöl-
skyldan Var
fastagestur
á íslenskum
heimilum á 9.
áratugnum.
Hver á að ráða? Nýmælin í þeim þætti fólust í því að í honum var sagt frá
karlmanni sem var ráðsmaður hjá útivinnandi konu.
MENNGARFRAMBOÐ GOTT Framboð af menningarviðburðum fyrir börn
er nægilega gott að mati meirihluta svarenda í nýrri könnun á menningarneyslu
Íslendinga, eða um 63 prósent. Leikritið um Sindra silfurfisk er meðal þess sem
hefur verið í boði fyrir börn í vetur.
Ánægja með grunnskóla
Mikill meirihluti foreldra í Reykjavík,
eða 84 prósent, eru ánægðir með
skólann sem barnið þeirra er í og er
það aukning um sex prósentustig frá
árinu 2008 þegar síðast var gerð
viðhorfskönnun meðal foreldra. Um
90 prósent telja að börnum þeirra líði
oftast vel í skólanum, hvort heldur er
í kennslustundum eða frímínútum.
Ánægja með aðbúnað og aðstöðu í
grunnskólum er svipuð milli ára, en
eykst þó töluvert þegar spurt er um
leikaðstöðu á skólalóð og möguleika
barnsins á tómstundaiðkun að
loknum skóladegi. Þá eru foreldrar
ánægðari nú en fyrir tveimur árum
með aðstæður barna sinna til að
matast í skólanum svo og með þann mat sem boðið er upp á í mötuneytum skólanna, eða tæp sjötíu
af hundraði. 84 prósent grunnskólabarna í borginni nýta sér daglega heita máltíð í skólanum í
hádeginu og telja 90 prósent foreldra verð á skólamáltíðum sanngjarnt.
Hæfilegar námskröfur Í könnuninni var afstaða til heimanáms og kennslu
einnig könnuð. Í ljós kom að meira en áttatíu af hundraði foreldra eru ánægðir með
kennslu í lestri og íslensku, 74 prósent með stærðfræðikennsluna og 70 prósent
með kennslu í erlendum tungumálum. 11 prósent foreldra eru alfarið á
móti heimanámi í grunnskólum, en 84 prósent foreldra vilja heima-
nám í öllum greinum og er stuðningur þeirra mestur við heima-
vinnu nemenda á unglingastigi.