Fréttablaðið - 07.07.2010, Blaðsíða 12

12 7. júlí 2010 MIÐVIKUDAGUR
FRÉTTASKÝRING: Fíkniefnastríð og kosningar í Mexíkó
2006 Felipe Calderón verður forseti og lýsir yfir stríði á
hendur eiturlyfjagengjum. Lögreglu sem er sérstak-
lega ætlað að takast á við slík glæpagengi er komið
á fót.
2008 Morðum sem tengjast skipulagðri glæpastarfsemi
og eiturlyfjum fjölgar mikið. Þau voru talin um
1.400 fyrstu fimm mánuði ársins. Ríkissaksóknari
tilkynnir í maí að yfir 4.000 manns hafi látist frá
því að stríðinu var lýst yfir. 450 þeirra voru lög-
reglumenn, hermenn og starfsmenn saksóknara.
2008 Hundruð þúsunda taka þátt í kröfugöngum um
allt landið í ágúst til að mótmæla ofbeldisverkum í
tengslum við skipulagða glæpastarfsemi. Í desem-
ber segir bandaríska dómsmálaráðuneytið að eitur-
lyfjasmygl frá Mexíkó sé stærsta ógn skipulagðrar
glæpastarfsemi við Bandaríkin.
2009 Þúsund manns láta lífið á fyrstu sex vikum ársins.
Herdeildir eru sendar inn í Ciudad Juarez, þar sem
eiturlyfjagengi berjast sín á milli. Morðtíðnin nær
hámarki þar í október.
2009 Einn stærsti eiturlyfjabarón landsins, Arturo Beltran
Leyva, er drepinn í skotbardaga við hermenn. Undir
lok árs segja yfirvöld árið hið blóðugasta frá því að
stríðinu var lýst yfir, 6.500 manns voru drepnir.
2010 Calderón forseti óskar eftir hjálp Bandaríkjamanna
í baráttunni gegn eiturlyfjagengjunum. Ofbeldið
eykst enn, sérstaklega í aðdraganda kosninga, og
allt stefnir í enn hærri morðtíðni en í fyrra.
Atburðir í fíkniefnastríðinu
Fíkniefnastríð hefur geisað
í Mexíkó undanfarin ár
með sífellt fleiri morðum
og öðrum ofbeldisglæpum.
Eiturlyfjagengi reyndu að
setja svip sinn á kosningar
sem fóru fram í landinu um
síðustu helgi.
Baráttan við eiturlyfjaiðnað og
skipulagða glæpastarfsemi í Mex-
íkó hefur aldrei verið erfiðari en
nú, þrátt fyrir að landið hafi verið
miðstöð eiturlyfjaflutninga í ára-
tugi. Árið 2006 lýsti forsetinn Fel-
ipe Calderón yfir stríði á hend-
ur skipulagðri glæpastarfsemi og
eiturlyfjagengjum, og síðan þá
hefur ofbeldi í tengslum við það
aukist mikið. Morðtíðni hefur auk-
ist ár frá ári og í fyrra er talið að
um 6.500 manns hafi verið myrtir
í tengslum við eiturlyfjaiðnaðinn.
Kosningarnar nú voru taldar mikil-
vægur prófsteinn á það hvort þjóð-
in stæði við bakið á forsetanum í
baráttu hans.
Fíkniefnastríðið hefst
Felipe Calderón var kjörinn forseti
árið 2006 og lýsti hann því yfir í lok
árs að aukinn kraftur yrði settur í
baráttuna gegn eiturlyfjagengjum
og þeim í raun sagt stríð á hendur.
Tugir þúsunda hermanna og lög-
reglumanna voru sendir á þá staði
þar sem staða gengjanna var sem
sterkust.
Talið er að frá árslokum 2006
hafi meira en 23 þúsund manns lát-
ist í tengslum við fíkniefnastríðið,
og stefnir allt í að árið í ár verði
hið blóðugasta hingað til. Mörgum
almennum borgurum þykir þetta
benda til þess að áætlanir ríkis-
stjórnarinnar hafi mistekist. Þessu
hafnar Calderón og hefur bent á
að ríkisstjórn hans hafi verið sú
fyrsta til að reyna að taka á skipu-
lagðri glæpastarfsemi. Þá hefur
honum einnig tekist að fá Banda-
ríkin til að viðurkenna sinn hlut,
þar sem fíkniefnin frá Mexíkó eru
flutt þangað auk þess sem banda-
rískum byssum er smyglað til Mex-
íkó þar sem þær eru notaðar í átök-
um gengja.
Í mars var tilkynnt um 331
milljón dala áætlun ríkisstjórna
landanna tveggja, þar sem lögð er
áhersla á að breyta landamæraeft-
irliti og styðja og styrkja lítil sam-
félög sem hafa orðið illa úti vegna
fátæktar og glæpa. Ætlunin er að
forða ungu fólki frá því að dragast
inn í gengi, eins og algengt er með
fátæk ungmenni í Mexíkó.
Í aðdraganda kosninga
Í byrjun júní fannst fjöldagröf
sem gengi virðast hafa notað til
að losa sig við fórnarlömb sín. Þar
voru 55 lík, sem voru misgömul,
í gamalli námu á vinsælu ferða-
mannasvæði. Nokkru síðar varð
blóðugasti sólarhringur stríðsins í
aðdraganda kosninganna, þegar 85
manns voru drepnir á 24 klukku-
stundum. Ofbeldisverk voru mörg
dagana fyrir kosningar, frambjóð-
andi til bæjarstjóra í einum bæ var
skotinn til bana og tæpri viku fyrir
þær var annar frambjóðandi ráð-
inn af dögum. Sá hét Rodolfo Torre
Cantú, sem bauð sig fram sem rík-
isstjóra í Tamaulipas og var talið
að myndi sigra í kosningunum.
Nokkrir frambjóðendur drógu
framboð sín til baka í aðdraganda
kosninganna. Með ofbeldinu tókst
gengjunum einnig að fá í kringum
500 kjörstjórnarmenn og kosninga-
eftirlitsmenn til að draga sig í hlé.
Kosningarnar
Á sunnudag fóru svo fram kosn-
ingar til ríkis- og borgarstjórna
víðs vegar um landið. Glæpageng-
in reyndu að hafa áhrif á kosning-
arnar og halda kjörsókninni niðri
með blóðsúthellingum. Meðal ann-
ars hafa kosningaskrifstofur verið
sprengdar í loft upp og frambjóð-
endum hefur verið hótað og þeir
drepnir eins og áður sagði. Eitur-
lyfjasalar spiluðu því sýnilega rullu
í kosningabaráttunni, og á sumum
stöðum tókst þeim að hræða fólk
frá því að mæta á kjörstað.
Þegar á heildina er litið var kjör-
sóknin þó talsverð og þykir stjórn-
málaskýrendum að almenningi hafi
tekist að senda þau skilaboð að þrátt
fyrir allt lifi lýðræðið í landinu.
Eftir kosningarnar stjórnar eng-
inn einn flokkur landinu og skipt
var um forystu í mörgum ríkjum.
Kjósendur sniðgengu frambjóðend-
ur með tengsl við skipulagða glæpa-
starfsemi í miklum mæli. Skýrasta
dæmið um það var í Tamaulip-
as við landamæri Bandaríkjanna,
þar sem frambjóðandinn Rodolfo
Torre var skotinn til bana. Bróðir
hans, Egidio Torre, bauð sig fram
í hans stað og náði kjöri. Alls var
kosið til ríkisstjóra í tólf ríkjum og
sigraði flokkur forsetans aðeins í
þremur þeirra. Frambjóðendur PRI
flokksins, sem réð ríkjum í Mexíkó
í rúm sjötíu ár eða allt fram til árs-
ins 2000, fóru hins vegar með sigur
af hólmi í hinum níu.
Kosningar í skugga fíkniefnastríðs
Sótthreinsandi virkni sem
drepur 99.9% af bakteríum
og vírusum meðal annars
svínaflensu H1N1 vírusinn.
Tea Tree ilmur
nýtt
REYKJANESBÆ SELFOSSI
HÚSAVÍK AKUREYRI REYKJAVÍK
VORTILBOÐ
FULLT VERÐ 12.995
9.995
Tea Tree
hylki fylgir
frítt með!
KJÖRSTAÐUR Í CIUDAD VICTORIA Lögreglumenn stóðu vörð um kjörstaði til að tryggja að glæpagengi gætu ekki komið þar nálægt. Á öllum kjörstöðum voru plaköt og borðar með orðunum: „Atkvæði þitt er frjálst og
öruggt.“ NORDICPHOTOS/AFP
SIGURVEGARINN Egidio Torre Cantú, bróðir Rodolfo Torre Cantú sem var drepinn
nokkrum dögum fyrir kosningar, sigraði í kosningum til ríkisstjóra í Tamaulipas. Hann
fagnaði með föður þeirra bræðra, Egidio Torre Lopez. NORDICPHOTOS/AFP
Þórunn Elísabet
Bogadóttir
thorunn@frettabladid.is