Fréttablaðið - 16.07.2010, Qupperneq 15
FÖSTUDAGUR 16. júlí 2010 15
Margir þingmenn leggja nú allt kapp á að draga umsókn
Íslands að Evrópusambandinu til
baka. Þannig leggjast þeir gegn
því að kjósendur fái að segja hug
sinn í þjóðaratkvæðagreiðslu
um aðildarsamning. Þeir leggj-
ast einnig gegn því að látið verði
á það reyna í viðræðum við ESB
hvort að við Íslendingar fáum
ásættanlegan samning í sjávarút-
vegs-, landbúnaðar- og uppbygg-
ingarmálum og hvort að sam-
bandið sé reiðubúið að aðstoða
Seðlabankann við að styrkja stöðu
krónunnar áður en tekin verður
upp evra.
Þetta er ekki lýðræðislegur
málflutningur og ekki til þess
fallinn að efla trúverðugleika
þingheims þar sem kjósendur
hafa ákaft kallað eftir beinu lýð-
ræði. Þessi forræðishyggja ber
heldur ekki vott um að þingmenn
treysti kjósendum.
Almenningur kallar eftir
breyttum og lýðræðislegri vinnu-
bröðum á þingi, hjá stjórnmála-
flokkum og þingmönnum. Það að
ganga gegn rétti kjósenda til að
greiða atkvæði um aðildarsamn-
ing við ESB ber ekki vott um ný
og bætt vinnubrögð heldur gamal-
dags niðurrifsstarfsemi, pólitískt
karp og refskák.
Á þessum erfiðum tímum ættu
stjórnmálamenn að vinna saman
og standa vörð um hagsmuni
þjóðarinnar í viðræðum við ESB.
Kjósendur eiga skýlausan rétt
á því að fá að sjá aðildarsamn-
ing við ESB, meta kosti hans og
galla og greiða um hann atkvæði.
Treystum þjóðinni.
Nú er lokið fyrsta, og vonandi seinasta, árinu þar sem
nýnemar í framhaldsskóla voru
teknir inn eftir heimskulegu,
ósanngjörnu, hverfaelítísku og
umfram allt kolólöglegu kerfi.
Vonandi munu þeir sem áttu
hugmynd að uppsetningu þessa
kerfisskrípis halda sér í óra-
fjarlægð frá öllu sem viðkemur
menntamálum næstu áratugina.
Samkvæmt nýja kerfinu eiga
skólarnir að taka inn tæplega
helming af nemendum úr skól-
um úr sínu hverfi, jafnvel þótt
umsóknir annarra nemenda
úr öðrum hverfum hafi verið
betri. Þannig komst nemandi úr
Breiðholti með 8,5 í meðalein-
kunn ekki í MR en nemandi úr
Vesturbænum með lægri ein-
kunn fór inn. Það er ekki annað
hægt en að klappa fyrir þessari
nýstárlegu túlkun á jafnrétti til
náms. Allir eru jafnir, en það er
jafnan betra að búa ekki í Jafn-
aseli.
En fyrir utan það hve sjúkt og
ómannlegt það er að meta ekki
einstaklinginn út frá hans eigin
afrekum, hæfileikum og aðstæð-
um heldur því hvar foreldrar
hans keyptu sér raðhús, þá er
umrætt kerfi ólöglegt. Í lögum
um framhaldsskóla er hvergi
ýjað að því að búseta geti verið
málefnaleg forsenda mismun-
unar. Í gildandi reglugerð um
innritun í framhaldsskóla má
heldur ekki sjá nein ákvæði þess
efnis að heimilt sé að búa til ein-
hver skólahverfi og forgangs-
skóla. Þvert á móti er tekið fram
að landið sé eitt innritunar-
svæði og að skólastjórnendum
beri að gæta jafnræðis og sam-
ræmis við mat á sambærileg-
um umsóknum. Þessi reglugerð
hefur staðið óbreytt frá 2008.
Núgildandi „kerfi“ var hins
vegar aðeins kynnt í dreifibréfi
til skólastjórnenda. Eru dreifi-
bréf orðin æðri en lög og reglu-
gerðir?
Vissulega getur það kannski
talist réttmætt að láta nemend-
ur til dæmis njóta forgangs í
eina skólann í sinni heimabyggð.
Það er mikil krafa af ólögráða
einstaklingi að flytja búferlum
til að afla sér menntunar.
En það er ekki mikil krafa
að biðja Reykvíking um að
labba aðeins lengra, eða taka
strætó. Höfuðborgarsvæðið er
eitt atvinnusvæði. Ég vorkenni
engum sem þarf að ferðast í
tuttugu mínútur til að afla sér
menntunar við sitt hæfi. Í skóla
við sitt hæfi.
Menntamálaráðuneytið stærir
sig nú af því að flestir nemend-
ur hafi valið skóla í sínu hverfi,
að flestir nemendur hafi feng-
ið inngöngu í þá skóla sem þeir
völdu og að betur hafi gengið
en áður að finna öllum skóla-
vist. Að sjálfsögðu nýttu flest-
ir nemendur einn af tveimur
valmöguleikum sínum í skóla
innan hverfisins! Betra er að
fara í skóla sem mann langar
ekkert sérstaklega í en er stutt
frá heldur en í skóla sem er
langt frá og engan annan lang-
aði heldur í. Krakkarnir völdu
því gjarnan þá skóla sem kerf-
ið þvingaði þá til og fyrst þeir
hlýddu svo fallega þá hlutu þeir
flestir inngöngu í þá skóla. Það
er sorglegt að einhver gleðjist
yfir því að tekist hafi að hræða
grunnskólanemendur til hlýðni.
Vissulega sköpuðust ákveðin
vandræði í fyrra sem tengdust
að einhverju leyti hinni vondu
ákvörðun um aflagningu sam-
ræmdra prófa og einkunnaverð-
bólgunni sem henni fylgdi, en
fyrst og fremst voru einfald-
lega margar umsóknir í fram-
haldsskólana og fá pláss. Þegar
farþegarnir eru fleiri en sætin
í vélinni, þá skiptir ekki miklu
máli í hvaða röð menn labba um
borð, einhver mun þurfa að sitja
eftir.
Þannig var þetta í fyrra.
Nýju innritunarreglurn-
ar hindra eðlilega fjölbreytni í
skólakerfinu.
Þær skerða möguleika barna í
fátækari hverfum til að komast
í eldri og rótgrónari skóla. Þær
mismuna ungu fólki á forsend-
um sem það hefur ekkert um að
segja. Þær eru til þess fallnar
að skapa gremju og réttláta reiði
hjá fólki sem stendur frammi
fyrir einu fyrsta stóra vali í
lífi sínu. Svo eiga þær sér enga
stoð í lögum. Ég vona að allir
sem hafi orðið fyrir barðinu á
þessari vitleysu kæri mennta-
málaráðuneytið og að allir aðrir
sem beri hag íslensks mennta-
kerfis og íslenskra ungmenna
fyrir brjósti beiti sér fyrir því
að kerfinu verði breytt. Loks
væri óskandi að ráðherra fyndi
sér starfsvettvang þar sem hún
getur ekki lagt drauma ungs
fólks í rúst með illa ígrundaðri
vitleysu.
Pawel Bartoszek
stærðfræðingur
Í DAG
Ólögleg innritun
Í svari greinarhöfundar við fyr-irspurnum Morgunblaðsins á
áramótum 2001 og 2 kom þetta
m.a. fram: „Staða og öll meðferð
ríkisfjármála hin síðari misserin
valda hugsandi mönnum vökum.
Þegar mikið lá við að beita stjórn
fjármála til hins ítrasta vegna
þenslu í efnahagsmálum og hroll-
vekjandi viðskiptahalla, hefir
verið haldið þveröfugt á þeim
málum. Í stað strangs aðhalds
hefir allt vaðið á súðum. Til
dæmis hækkaði útgjaldahlið fjár-
laga um 20% milli áranna 2000 og
2001 m.a. vegna óráðsíu ráðherr-
anna, sem eyddu 15 milljörðum
króna umfram heimildir á fjár-
lögum ársins í ár. Tilburðir um
þriggja milljarða tekjuafgang rík-
issjóðs á fjárlagaárinu 2002 munu
verða að aðhlátursefni, þegar rík-
isstjórnarmenn hafa gengið í sjóð-
inn og sótt sér hnefa.
Nú er það öllum venjulegum
mönnum vitanlegt að á alvörutím-
um, sem nú hafa sótt okkur heim í
efnahagsmálum, eigum við undir
því mest að tryggja fjárhag rík-
isins og beita aðhaldi til hins ítr-
asta.
Ekkert er sinnt um beitingu
ríkisfjármála til heftingar verð-
bólgu og viðskiptahalla. Að vísu
beitir ríkisstjórnin okurvöxtum,
sem að öðru jöfnu vinna gegn
verðbólgu, en sem ásamt verð-
tryggingu eru gersamlega að
sliga fyrirtæki og einstaklinga.
En á sama tíma tilkynnir rík-
isstjórnin áform sín um skatta-
lækkanir, sem hafa áhrif í
þveröfuga átt við vaxtaokrið.
Hríðfelldir skattar á fyrirtæki
gera þeim kleift að auka umsvif
sín og eru þess vegna spennu-
valdar.“
Greinarhöfundur var æ ofan í æ
sakaður um að hafa uppi „dóma-
dagsspár“ þegar hann kom skoð-
unum sínum á framfæri á þessum
árum. Því miður reyndist hann
sannspár. Svo mun einnig reynast
um margendurteknar spár hans,
að sagnfræðingar framtíðarinn-
ar muni kveða upp harðari dóm
yfir Davíð Oddssyni og Halldóri
Ásgrímssyni en nokkrum öðrum
landsstjórnarmönnum á Íslandi
fyrr og síðar.
„Vituð ér enn …“
Bankahrunið
Sverrir
Hermannsson
fyrrverandi bankastjóri
Greinarhöfundur var æ ofan í æ sak-
aður um að hafa uppi „dómadagsspár“
þegar hann kom skoðunum sínum á
framfæri á þessum árum. Því miður
reyndist hann sannspár.
Það að ganga gegn rétti kjósenda að
greiða atkvæði um aðildarsamning
við ESB ber ekki vott um ný og bætt
vinnubrögð heldur gamaldags niður-
rifsstarfsemi, pólitískt karp og refskák.
Niðurrifsstarfsemi
eða nútíma lýðræði
Evrópumál
Baldur
Þórhallsson
prófessor í
stjórnmálafræði við
Háskóla Íslands