Morgunn - 01.12.1976, Page 24
II
ÓSJÁLFRÁÐ SKRIFT
I bók Nils 0. Jacobsons Er Líf eftir dauÖann? sem Almenna
bókafélagið gaf út 1972 í ]\ýðingu EIsu G. Vilmundardóttur
og séra Jóns Auðuns, er ósjálfráðri skrift lýst með þessum
hætti:
„Maður situr þægilega, heldur á penna og hefur blað fyrir
framan sig- Eftir nokkrar árangui'slausar tilraunir fer höndin
að hreyfast „sjálfkrafa". Fyrst kemur ólæsilegt kort, síðan orð
og Ijósar meiningar, þótt skrifarinn horfi ekki á blaðið og
hugsi um allt annað. Þegar síðan er farið að lesa úr því sem
skrifast hefur — og til þess þarf þolinmæði, því allt er skrifað
í einni striklotu, engin orðaskil, engin greinamerki — koma í
ljós orðsendingar, ýmist frá látnum ættingjum eða öðrum önd-
um, þekktum eða óþekktum. Þær flytja huggun og gefa ráð,
stundum gamansamt mál, stundum alvarlegar áminningar.
Mál og stíll getur verið allsendis ólikt skrifaranum og fyrir
koma oj'ð úr tungumálum, sem hann kann ekkert í. Sá, sem
tjáir sig stýra hendi skrifarans býr stundum yfir þekkingu á
bókmenntum og listum langt fram yfir það, sem á valdi skrif-
arans er.“
Hygg ég að þessi lýsing sé nokkuð rétt um ósjálfráða skrift
yfirleitt. Hér er að vísu gert ráð fyrir, að skrifarinn setjist
niður í þeim tiigangi að ná sambandi við annan heim. En í
flestum tilfellum gerist þetta án nokkurs fyrirfram tilgangs
skrifarans, t. d. maður heldur á penna og ætlar að fara að
skrifa bréf eða eitthvað annað, en finnur þá að liann missir
stjórn á hendi sinni og hiin tekur að skrifa allt annað en hann
ætlaði sér- Oft skrifar höndin líka með miklu meiri hraða en
skrifaranum er eiginlegt eða fært ella.