19. júní - 19.06.1977, Side 35

Kirche, Kiiche, svo hann var út-
settur upp á nýtt og konur sendar
heim. Kvenímynd eftirstríðsár-
anna kristallast í The New Look
sem franski tískuteiknarinn
Christian Dior sendi frá sér 1947
og segja má að héldist án umtals-
verðra breytinga öll kaldastríðs-
árin. Lífsstykkin voru að vísu ekki
jafn sársaukafull og áður, ný efni
sáu fyrir því, en mittið var reyrt
og brjóstin stoppuð og stílfærð
með allskyns víravirki og tróði.
Fötin urðu efnismeiri, hælar voru
lengst af háir og tærnar mjókk-
uðu þar til fóturinn breyttist í
oddhvasst spjót.
Þegar á heildina er litið hafa
tískubreytingar verið mjög tíðar
síðan í stríðslok, en þær hafa ekki
verið að sama skapi stórvægileg-
ar. Tískufrömuðir stórborganna
teikna föt yfirstéttarinnar og al-
menningur kemur í humátt á
eftir, þótt sniðið sé ekki jafn
glæsilegt og efnin ekki eins
vönduð. Jafnframt þessu hafa
1962.
framleiðendur fært sér í nyt hinn
sívaxandi markað meðal al-
mennings, frægir tískuhönnuðir
teikna föt til fjöldaframleiðslu og
jafnvel er hægt að fá keypt snið
eftir þá fyrir lítinn pening.
Þegar rofa tók til eftir þreng-
ingar kalda stríðsins sáust þess
fljótt merki í klæðaburði og eins
og jafnan á umbrotatímum urðu
fötin liður í baráttunni gegn ríkj-
andi öflum og hugmyndafræði.
Kínverska menningarbyltingin,
kynþáttabaráttan, Víet-Nam,
Parísaruppreisnin, svo eitthvað sé
nefnt, höfðu djúpstæð áhrif á yn-
gri kynslóðina og þau áhrif komu
m. a. fram í nýrri tísku sem ekki
var hönnuð af tískumeisturum
Parísar. Krafan um virkni og
völd fjöldans, náttúrulegra um-
hverfi og margþættari lífsreynslu
sprengdi af sér jakkaföt og bindi,
brjósthaldara og pinnahæla.
Stífpressaðar buxur og upp-
stoppuð brjóst voru ekki lengur
tákn fegurðar og yndisþokka.
Fötin urðu mýkri og líkamlegri.
Þau voru að vísu oft þröng en ekki
reyrð, buxurnar sátu á
mjöðmunum en voru ekki strengd-
ar um mittið, skór löguðu sig
að fætinum og hárið féll frjálst,
laust við brilljantín og lakk.
Pastellitir hurfu og i stað þeirra
komu sterkir litir og náttúrulitir,
ásamt náttúruefnum, ull og
bómull. í fyrsta skipti um langan
aldur urðu róttækar breytingar á
klæðaburði karla, axlastoppið
h\arf og litadýrðin jókst einnig
hjá þeim. Gekk þetta svo fram af
mörgum að háværar ræddir
heyröust um að karlmennska
þessara ungu manna væri ekki
upp á marga fiskana. Minnti
þetta tal á orðbragðið sem notað
var við konur þegar þær fóru að
ganga í síðbuxum. í kvenfata-
tískunni frá þessum árum eru e. t.
v. hot pants og mínipils eftir-
minnilegust. Klæðaframleið-
endum var að vísu ekki um jiá
tísku gefið vegna þess hve lítið
efni jrurfti i þessi föt, og voru
Andófstíska
ítrekaðar tilraunir gerðar til að
koma síðum — maxi — pilsum
inn á markaðinn.
Uppreisnartíska þessi eða and-
ófsklæðnaður hélt velli furðu-
lengi og fékk jafnvel ítök langt
inn í raðir góðborgaranna. Bak-
slagið kom þó um siðir og ef litið
er í tískublað eða búð þessi miss-
erin er augljóst hvert stefnir.
Efnahagsörðugleikar og vaxandi
íhaldssemi koma greinilega í ljós í
nýju tískunni. Komist hefur verið
fyrir andófið og uppreisnar-
tilraunir flestar bældar niður.
Olíukreppa og atvinnuleysi bjóða
ekki upp á bjartsýni og athafna-
gleði.
Nýja tískan hefur auðvitað
ekki rutt joeirri gömlu algjörlega
úr vegi, en athyglisvert er að sjá í
hverju breytingarnar eru fólgnar,
hvað er nýtt í tískunni. Mest ber á
hvað föt eru fyrirferðar- og fyrir-
hafnarmeiri og jafnframt stífari
hjá karlmönnum. Hið eftir-
sóknarverða vaxtarlag er að
breytast, mittin mjókka, mjaðmir
og brjóst stækka, stífir, stoppaðir
brjóstahaldarar þykja ekki svo
fráleitir lengur. Varir eru mál-
aðar í dekkri litum og neglur
rauðlakkaðar, flóknar hár-
greiðslur virðast i uppsiglingu, t.
d. var áberandi hversu algengara
það var í Reykjavik i vetur en í
fyrra að konur væru með ,,lagt“
Framhald á bls. 41
33