Sameiningin - 01.05.1886, Blaðsíða 4

—36—
lendinga, einnig þar, sem eigi er neinn íslenzkan prest aS fá.
Flestir munu og betr kunna við aS guSs-orS sé um hönd haft
viS útför framliSinna vina eSa vandamanna, hér eins 02 heima,
að rninnsta kosti ef íslenzkr prestr er viS höndina, er til þess
verSi fenginn, án tillits til þess, hvort þeir sjálfir eSa hinn látni
venzlamaSr eru inn ritaSir í nokkurn söfnuS. þá er allt kemr
til alls, virSist þannig yfir höfuS aS tala það af fólki voru hór,
sem í engum söfnuSi stendr, enn í huga sínum engu síSr að
hallast aS kirkju og kristindómi heldr en þaS gjörði, eða aS
minnsta kosti almennt er gjört, heima á Islandi. Allr þorri
þeirra Islendinga, sem utan safnaSar standa, er eftir öllum lík-
um aS dœma ekkert frábeittari kristindómi hér heldr eu þeir
voru heima, þó aS þeir eins og nú stendr só komnir út úr tölu
kristinna manna.
En hví þá ekki vera í tölu kristinna manna ? Hví hikar
nokkur sá, sem í trúarlegu tilliti ekki hefir tekiS sinnaskifti síð-
an Island hvarf honum aS sýn, við aS vera hór í kristnum
söfnuSi meS öSrum löndum sínum, sem að öllu leyti eru sömu trú-
ar og vonar ? Hví lætr nokkur Islendingr, sem taldi sig og tal-
inn var kristinn á Islandi og sem í huga sínum ekki stendr
nú fjarri kristindóminum en þá, telja sig hér meS heiSnum mönn-
um ? Hví er hópr íslendinga hér fyrir utan sína eigin kirkju
og alla kirkju, en á Islandi svo gott sem enginn ?
þaS er ekki rnjög örSugt, aS leysa þennan hnfit, greiða úr
þeirri mótsögn, sem landar vorir hér virðast í þessu atriði að vera
komnir í viS sjálfa sig. Á íslandi er ríkiskirkja ; hér í landi er
kirkjan, eins og hvert annaS frjálst félag manna, landstjórninni
meS öllu óháð og óviSkomandi. Á íslandi er kirkjunni, hinni
sýnilegu, eins og hverri annarri stofnan almenningi til gagns,
haldiS uppi af landstjórninni. Hér í landi er kirkja og kristin-
dórnr, allt þaS, er trú manna snertir, algjörlega laust viS hina
borgaralegu stjórn, Á íslandi eru allir kirkjunni til heyrandi, svo
lengi sem þeir ekki sjálfir hafa opinberlega sagt sig úr henni,
gengiS út úr henni. Hér eru allir utan viS kirkjuna, hljóta aS
vera taldir fyrir utan hana, svo lengi sem þeir hafa ekki sjálfir
opinberlega gengið inn í hana, sjálfir gjörzt limir einhvers
kristins safnaðar, einhvers þess félags hér í landi, sem hefir
sett sér þaS rnark og miS, aS láta kristindóminn vera hjá sér
ríkjanda og eftir mætti að út breiða hann meðal annarra manna.
Hversu ókristilega hugsandi, talandi og breytandi sem sá eSa
i