Sameiningin - 01.10.1887, Blaðsíða 7

—119—
a s t, í staðinn fyrir : þ e i m (G y ð i n g u m) s k a 1 e k k i
t e i k n g e f a s t. A tveim stöðum í „Viðrœðunni“ (kap. 76 og
100) vitnar hann til þessara orða lausnarans: „Mannsins syni
ber margt að líða og út.skúfast af hinum skriftlærðu og Farí-
seunum, líka krossfestum að verða, en rísa upp á þriðja degi“.
það er auðséð, að Justinus hefir tekið þennan stað eftir Mark.
8, 31 eða Lúk 9, 21, þótt dálítill orðamunr sé. Yíir höfuð eru
rithöfundar fornaldarinnar ekki sérlega nákvæmir með að taka
upp orð annarra alveg óbreytt, enda er sá höfundr, sem vér
hér höfum fyrir oss, engu nákvæmari, þegar liann vitnar til gamla
testamentisins.—þar sem hann talar um sveita Jesú, „er var sein
blóðdropar, er féllu á jörðina" (Viðrœð. 103), er auðsætt, að
hann hefir haft Lúkasar guðspjall fyrir sér (22, 44).—Rúmið
ieyfir oss ekki að til fœra fieiri af þessum dœmum með tilliti til
fyrstu þriggja guðspjallanna, enda er nú hætt að neita því af
flestum, sem ekki hafa sett sér fyrir að neita öllu, að Justinus
vitni til þeirra í ritum sínum.
Að því er snertir fjórða guðspjallið, þá hefir það, eins og
kunnugt er, átt fleiri mótstöðumenn á seinni tímum en nokkurt
liinna. En rannsóknir vísindanna, einkum hins nafnkunna bibl-
íufrceðings Tischendorfs, hafa sýnt og sannað, að vitnisburðr
Justinusar um tilveru Jóhannesar guðspjalls eru engu síðr ó-
hrekjandi en tilvitnanir hans til hinna þriggja. þetta merkilega
guðspjall, sem ætíð hefir verið álitið gimsteinninn í guðspjalls-
sögu-hring nýja testamentisins, hefir einnig legið fyrir framan
Justinus, þegar hann samdi þessi varnarrit sín. Ymsir staðir vir
Jóhannesar guðspjalli eru þannig fiéttaðir inn í röksemdafœrslu
hans, að hver maðr hlýtr að þekkja þá um leið og hann les.
Vér viljum nefna fáeina. A einum stað (I, 61) farast Justinusi
þannig orð : „Kristr hefir sagt: Svo framarlega sem þér fœðizt
ekki á ný, getið þér ekki komizt inn í ríki himnanna. En að það
hljóti að vera ómögulegt, að þeir, sem eitt sinn hafa fœðzt, geti
aftr komizt í kvið móður sinnar og fœðzt, hlýtr þó hverjum
manni að vera ljóst“. Hér er það einnig hverjum manni ljóst,
að Justinus hefir haft fyrir sér Jóh. 3, 3-5, en þar stendr svo:
„Jesús svaraði og sagði við hann (Nikodemus): Maðrinn getr
ekki séð guðs ríki, nema hann endrfœðist“. Nikodemus segir
við hann : Hvernig getr maðr fœðzt, þá hann er orðinn gamall ?
Getr liann aftr komizt. í kvið móður sinnar og fœðzt ? Jesús