Sameiningin - 01.10.1887, Blaðsíða 5
—117—
sjálfum mér og í kirkju vorri almennt, að mér finnst ekkert
nærri því eins voSalegt. þess vegna vil eg nú skora á yör alla,
sem hér eru með mér, aö vera samtaka í því að hiðja drottin
heitt og innilega um að hann vilji fœra allt vort kristindóms-
líf í lag og gefa oss náð til þess að horfa ávallt á hið opin-
beraða orð hans eins og bjart ský, til þess að náttmyrkrin hverfi
umhverfis oss og í oss, til þess að kærleiksljósið himneska sldni
æfinlega inn í hjörtu vor, og oss verði svo í lífi og dauða heitt
um hjartarœtrnar af því að vita frelsarann hjá oss.
---------oþo«^S>o<o------
HIN FJÖGUR GUÐSPJÖLL.
Eftir Friðrik J. Bergmann.
ii.
Vér höfum talið fram nokkra af vitnisburðunum fyrir tii-
veru guðspjallanna um seinna hluta annarrar aldar. Vér mun-
um nú leitast við að sýna fram á, að einnig um fyrra hlut
aldarinnar voru guðspjöllin þekkt og viðrkennd af ýmsum hin-
um merkustu rithöfundum, er þá voru uppi.
Fyrstan og fremstan meðal þeirra viljum vór telja Justinus
Martyr. Hann var fœddr fyrir lok fyrstu aldar, meðan Jó-
hannes var enn á lífi í Efesusborg. Með vísindalegri menntan
og heimspekilegri skarpskyggni hélt hann uppi vörn fyrir
hönd kristindómsins gegn árásum og hleypidómum samtíð-
armanna sinna. þessa vörn sína stýlar hann til alira andstœð-
inga kristninnar jafnt: heiðinna manna, Gyðinga og villutrú-
armanna. Hann ferðaðist um rneðai hinna kristnu safnaða, alla
leið frá Gyðingalandi og til Rómaborgar og kynntist þannig
sögu þeirra frá fyrstu hendi. Á þessum ferðum sínum hefir
hann sjálfsagt fyrst og fremst fengið að vita, livað til var af
handritum af hinum ýmsu bókum nýja testamentisins á hverj-
um stað, hvernig þau voru notuð og í hvaða áliti þau voru. Árið
166 dó hann píslarvættisdauða í Rómaborg, þegar Marcus
Aurelius var keisari. Af ritum þeim, sem eftir hann liggja,
eru þrjú merkust: tvö varnarrit (apologiae) og „Viðrœðan við
Gyðinginn Tryfon“. Hinn elzti kirkjusöguritari Eusebius þekk-
ir bæði þessi varnarrit nákvæmlega og segir, að annað þeirra
hafi verið afhent Antoninus keisara, en hitt Marcusi Aureli-
us. þau voru bæði stýluð gegn ofstopa og gjörræði heiðinna
yfirvalda gagnvart hinum kristnu. Hið stœrra þeii’ra hefir hann