Sameiningin - 01.01.1898, Blaðsíða 11

—171 -
Tiyggytison hafi í kristilcgu tilliti staðið hátt. Til þess höfðu
þeir of lítið lceDnt hins sunrlrkramda anda kristinnar trúar, dtta
hennar og andvara.
En það var einmitt það, sem Ólafr hinn helgi hafði reyut.
Og hann varð fyrir þeirri reynslu þegar í œsku, þá er hann
fann til þess, að hann með lífi víkingskaparins stofnaði sál-
arheill sinni í hættu,og vildi fyrir þá sök leggja á stað til lands-
ins helga og gjöra yfirbót. En þö enn þá miklu meir á síðustu
dögum æfi sinnar, þá er hann í Garðaríki gekk í gegnum eld-
raun efasemdanna. þá er hann nokkuð meira en kappi, sem
fyrir kraft kristinnar trúar veit sig eins sterkan og nokkra
heiðna hetju. Hin nýja hugsjón kristindómsins skín þá út úr
gjörvadri persónu hans: hinn sundrkramdi andi, sem fengið
hafði meira en jarðneska lækning og uppreisn.
Ekki missti liann karlmennskuna og hreystina við þessa
breyting. Enginn barðist á Stiklastöðum eins og hann, segir
skáld það,1) er barðist þar við hlið hans.
Og ekki var að eins hann einn af köppunum með sundr-
krömdum anda. Arnljótr var beygðr og brotinn, þá er hann
ekki lengr fann fullnœgju í trúnni á sinn eigin mátt og megin.
Björn stallari var maðr andlega brotinn, þá er hann hvarf til
Garðaríkis frá Norvegi, varpaði sér fyrir fœtr konungi og lagði
allt á vald guðs og hans. Sighvatr skáld hefir og vissulega
verið brotinn, þá er hann lét konung og vini sína eftir og lagði
á stað til Rómaborgar. Brátt var einnig þórir hundr eins far-
inn andlega og á leiðinni til landsins helga. Og svo gekk sama
sársaukatilfinningin í gegnum alla þjóðina, er mönnum varð það
ljóst, að þeir höfðu bakað sér reiði guðs með því að deyða hinn
helga konung.
En ekki skein hin kristilega auðmýkt sundrmarins hjarta
eins sterklega út úr persónu nokkurs annars eins og þessa kon-
ungs. 0g svo var það þá líka hann, en ekki nafni hans Ólafr
Tryggvason, sem fyrir þessa sök varð þjóðardýrðlingr hinna
stórlátu Norðmanna. Og ekki var hann hafinn til þeirrar tign-
ar með neinu páfaboði. það var eingöngu hinn norrœni þjóðar-
andi, sem því réð.
1). Þormóðr Kolbrúnarskáld.