Sameiningin - 01.09.1945, Qupperneq 6

166
Guðs og þökkum handleiðslu hans og náð, oss veikum og
brotlegum til handa.
Þetta kvöldmót vort er sérstaklega helgað minningu
hins liðna. Fyrir oss hér saman komin er það satt, að “End-
urminningin merlar æ, í mánasilfri það sem var, yfir hið
liðna bregður blæ, blikandi fjarlægðar.” Vildi eg nú með
fáum orðum dvelja við trúmensku safnaðarlýðs vors, sem
að saga vor ótvírætt með sér ber.
Trúmenska safnaðarlíðs vors við félagsskapinn er sér-
stakt og áberandi einkenni sögu vorrar, sem að naumast
. hefur verið athygli að leitt eins og vera ber.
Athugum þá sem snöggvast afstöðu íslenzks alþýðu-
fólks í dreifingunni hér vestra fyrir sextíu til sjötíu árum
síðan. Innflytjendurnir voru félitlir, framandi menn. Sumir
þeirra höfðu átt dvöl á frumlandnáms svæðum, eins og
Winnipeg og Nýja íslandi, um nærri áratug. Stórir hópar
komu næstum árlega heiman að. Lífsbaráttan var þrot-
laus lífróður til að afla sér brauðs, og til að ná fótfestu
í hinu nýja landi. Því undraverðari virðist áhugi sá, er
þeir sýndu frá öndverðu fyrir andlegum málum, sérstak-
lega þegar að því er gætt, að fólk þetta, kom út úr þjóð-
kirkjunni á Islandi. Þar voru starfshættir allir á annan veg,
þar var tiltölulega lítils krafist af hálfu safnaðanna og
fólk var óvant allri ábyrgð af safnðarstarfi. En landnem-
arnir gerðust brátt virkir aðilar í starfs tilraunum kirkjunnar
mitt í alsleysi, óvissu og einangran, er þeir áttu við að
stríða, sem fáir eða engir utan þeirra er reynt hafa fá
að fullu skilið.
Lengst af hefur mikill skortur á prestum átt sér stað
hjá oss hér vestra; þannig var það á allra fyrstu árum. Á
fyrstu kirkjuþingum félags vors voru einn, tveir eða þrír
prestar viðstaddir, en valdir leikmenn sátu þingin og settu
mjög svo ómótmælanlegan svip sinn á þau. Hinir árlegu
kirkjufundir voru í raun og veru leikmannaþing. Styrkur
hins unga kirkjulega félagsskapar varð snemrna grundvall-
aður í starfi leikmanna á þingum og heima í söfnuðunum.
Þeir gerðust forvígismenn félagsskaparins. Með fullri ein-
urð og sanngirni gátu þeir sagt prestum sínum til syndanna,
ef því var að skifta, má slíkt oft til blessunar verða, sé það
gert í réttum anda.
Eg er mér þess meðvitandi að afmælishátíð sem þessi
felur í sér vissa freistingu til að lofa hið liðna á kostnað