Sameiningin - 01.09.1922, Page 2

258
væri skírður); ura niðurstigning Krists til Heljar, fút af deil-
ura á þriöju og fjórðu öld, um samband manneSlis og guSeSl-
is Krists eftir dauSa hansj; um kirkjuna, fút af ágreiningi um
þaS efni á fjórSu öld) ; um samfélag heilagra, er fyrst kemur
fyrir í ýmsum útgáfum játningarinnar í vestrænu kirkjunni á
fimtu öld; og um eilíft lif, sem er bætt viS ummælin um upp-
risu holdsins. En þau orS höfSu kornist inn í rómversku játn-
inguna gömlu á annari öld, sem mótmæli gegn kenningu
gnóstíka um eySing líkamans. Á þessum öldum má rekja
myndunar-sögu postullegu játningarinnar í þrennu lagi, og
taka til greina hin ítölsku, afríkönsku og vestur-evrópisku
mynd.
2. Níkeu - játningin.
Játning þessi, sem heitir á máli fræðimanna Symbolicum
Niceo-Constantinopolitanum, er í rauninni ekki orSin til á
kirkjuþinginu mikla í Níkeu árið 325, þó hún sé við það kend.
Kirkjuþing það var biskupastefna og hefir haft stórmikla þýS-
ingu fyrir kirkjuna. ÞaS var all róstusamt, og keptust bisk-
uparnir urn það á eftir, aS bannfæra hver annan. Trúar-
greinir þær, er meirihluta atkvæða fengu í Nikeu, mega þó
teljast einn frumpartur játningarinnar. AnnaS kirkjuþing
var haldið í Constantinopel áriS 381 og voru þar bornar fram
nýsamdar játningar-greinir. Játningin eins og hún er nú, er
orðin til urn miðja fimtu öld og má hgita samsteypa íamþykt-
anna frá báSum þessum þingum í marg endurskoSuSum og
breyttum búningi. Níkeu-játningin var viSurkend skírnar-
játning í grísku kirkjunni.
3. Athanasíusar - játningin.
Þó játning þessi beri nafn Athanasíusar kirkjuföður
(á. 373J, á hún þó ekkert skilt viS hann óg engan þátt getur
hann hafa átt í því, aS semja hana. Hún er ekki orSin til fyr
en svo öldum skiftir eftir hans dag. En þar sem Athanasíus
var eitthvert skærasta ljósiS i fornkirkjunni og rnesti málsvari
rétttrúnaðarins, hefir þótt viS eiga aS kenna j«tninguna viS
hann, — eins og oft hefir tíSkast og tíðkast enn, bæSi um stefn-
ur og stofnanir. Tveir eru frumþættir Athanasíusar-játning-
arinnar og má henni skifta í helftid tvær. Fyrri helmingur-
inn er orðinn til í Gallíu á sjöttu öld, og var sá partur hennar
trúarjátning frankversku kirkjunnar á 8. og 9. öld. Um upp-
runa síSara partsins er ókunnugt, en öll var játningin eins og