Sameiningin - 01.02.1917, Síða 18

370
vafamél, að konurnar snúa traustustu þættina í hug og
hjartalag vorra mestu manna og ráða mjög miklu um hug-
arfar þjóðarinnar í heild sinni. pví má það virðast viður-
kvæmilegt, að halda uppi minningu afbragðs kvenna, ekki
síður en afbragðs manna, og geta þeirra er ein öld eða fleiri
eru liðnar frá fæðingu þeirra. Nú vill svo til, að nýafstaðið
er aldar-afmæli þeirrar konu, er eg vissi mestan skörung
á ættjörð vorri, um mína daga, og vafalaust var ein af hin-
um merkustu og mikilhæfustu konum á íslandi á síðustu
öld. Virðist vel við eiga, að brjóta ísinn og minnast konu
þeirrar við þau aldarlok. pó ekki væri hennar oft getið á
prenti, þá var hún nafnkend í héraði sínu og jafnvel um alt
Suðurland.
pessi kona var Ingibjörg á Barkarstöðum í Fljótshlíð.
pað mun mega teljast vafalaust, að hún sótti mikið af
hæfileikum sínum til ættar sinnar. Faðir hennar, Sæmund-
ur í Eyvindarholti, var mikill fyrir sér og fyrir öðrum bænd-
um; hann mun vrið hafa hinn fyrsti, af örfáum, er sæmdur
var af konungi verðlauna-peningnum “ærulaun iðju og hygg-
inda.” Hann var af nafnkendum ættum í báðar ættir. Var
faðir hans séra Ögmundur í Krossi, sonur Högna prófasts
á Breiðabólsstað í Fljótshlíð, en móðir hans, kona Ögmundar
prests, var Salvör Sigurðardóttir, Ásmundssonar, úr Ás-
garði í Grímsnesi; hún var systir Jóns prests á Rafnseyri,
Sigurðssonar, afa forsetans. Móðir Ingibjargar, kona Sæ-
mundar, var Guðrún Jónsdóttir frá Hallgeirsey. Að heim-
ilið í Eyvindarholti hefir engin ómynd verið, má sjá af því,
hvernig börnin reyndust. Tómas Sæmundsson er þjóð-
kunnur af áhugamiklum afskiftum af landsmálum; Ingi-
björg systir hans hafði til að bera gáfur, atorku og ráðdeild,
sem gerðu hana frábæra í sinni stétt. Sigurður hét einn
sonur þeirra Sæmundar, er tók við búi föður síns og sómdi
sér vel í sinni stöðu.
Ingibjörg fæddist 24. Október 1816. Svo sem í þá
daga var siður, vandist hún öllum þeim störfum heima fyr-
ir, sem konum voru ætluð. En þegar á unga aldri sýndi
það sig, að hún hafði atgervi umfram flesta aðra, enda
eignaðist hún þann manninn, sem þá þótti mannvænstur
sinna jafnaldra í héraðinu, Sigurð fsleifsson frá Seljalandi;
þá var hún nítján vetra, er þau giftust og reistu þar bú.
Fám árum síðar fluttust þau að Barkarstöðum og þann garð
gerði hún frægan í hálfa öld.
Á þeirn tíma var gott mannval í Rangárvallasýslu, gild-
ir bændur og lærðir menn stórvel metnir og sumir auðugir,
en af engum bæ fór eins mikið orð, eins og heimilinu á
Barkarstöðum, fyrir höfðinglegan myndarbrag.
Ingibjörgu er þannig lýst af einum lærðum manni, sem