Faxi - 01.12.1987, Qupperneq 6

Þorvaldur Karl Helgason
Um hjónanámskeið í Skálholtsskóla
Ritstjóri Faxa hefur beðið mig að
fara nokkrum orðum um hjóna-
námskeið sem ég hef staðið íyrir í
Skálholtsskóla að undanfömu.
Meginmarkmið námskeiðsins er
að efla og þroska okkur sjálf, bæta
samband okkar sem hjóna, og
styrkja hjónaband okkar með því að
vera saman með öðmm hjónum.
Það miðar að því að glæða hjóna-
bandið nýju lífi, með ýmsum þeim
leiðum sem liggja til aukins vaxtar,
og skoða hvað það er sem hingað til
hefur kannski átt mestan þátt í því
að hindra vöxt okkar út frá gmnd-
vallarsjónarmiðum mannlegra sam-
skipta.
Nokkrar forsendur
Ég vil í upphafi geta þess hvers
vegna farið var af stað. Ég tel upp
nokkrar ástæður sem að mínu mati
liggja þar til gmndvallar.
1. Sú fyrsta varðar áhyggjur allra
hugsandi manna af tíðni hjóna-
skilnaða. En því til stuðnings má
nefna að lögskilnaðir vom hér fyrir
svo sem tuttugu ámm um 140 á ári
en em nú nálægt 500. Allir sem
velta því fyrir sér og hafa áhyggjur af
þeim 500 bömum sem þannig em
slitin upp með rótum um leið, hljóta
að spyrja hvort ekki sé unnt að gera
eitthvað til að fækka hjónaskilnuð-
um. Þetta áhyggjuefni og raunhæf
viðbrögð við því er ekki hvað síst of-
arlega í huga okkar prestanna, sem
framkvæmum flestar giftingar hér á
landinu og em sáttaðilar í nánast
öllum hjónaskilnuðum.
2. Við vitum að marg háttarþjóð-
félagsbreytingar undanfama ára-
tugi hafa leitt til þess m.a. að þeim
böndum sem tengdu hjón saman
hefur fækkað, eins ogt.d. sameigin-
legur atvinnurekstur til sveita. Því
meir reynir væntanlega á þau bönd
sem eftir em og þau þola síður þetta
mikla álag og því ekki nema von að
mörg þeirra bresti. Það er eitt af
megin verkefnum allra hjóna-
fræðslu að reyna að styrkja þessi
bönd með öllum tiltækum ráðum.
Og svo ég nefni eitt annað sem ég
tel hafa áhrif á stöðu hjónabandsins
vegna þjóðfélagsbreytinga er að nú
em meiri líkur á því að hjónaefni í
dag hafi ólíkari bakgrunn heldur
áður var og því ólíkari sjónarmið
sem þarf að bræða saman.
Séra Þorvaldur Karl Helgason.
3. Annars staðar, eins og í Banda-
ríkjunum, hafa menn sömu
áhyggjur og við af því hversu veik-
burða hjónabandið virðist vera í
dag. Þeir hafa nú að baki nokkra
reynslu af rannsóknum og nám-
skeiðahaldi sem komið hefur að
gagni við að spoma við þessari þró-
un. Fyrir tveimur ámm gafst mér
kostur á að stunda framhaldsnám í
hjóna- og fjölskylduráðgjöf við guð-
fræðiskóla þar og með það farar-
nesti ásamt 10 ára prestsstarfi hélt
ég af stað og boðaði til námskeiðs í
Skálholtsskóla. Þar eystra hafði
rektor skólans sýnt málinu mikinn
áhuga og það var reyndar hann sem
brást svo við skrifum mínum ann-
ars staðar um þetta mál að hann
bauð fram skólann og vildi ólmur
fara af stað.
Til liðs við mig fékk ég svo sr. Birgi
Ásgeirsson sóknarprest á Mosfelli,
sem hefur stundað svipað fram-
haldsnám í Bandaríkjunum á mjög
virtri stofnun, sem fæst við meðferð
áfengis- og fíknieíhasjúklinga.
Hvað er til ráða?
Það er ekki til einfalt svar við
spumingunni hvað er til ráða. Við
gætum látið okkur detta ýmislegt í
hug. Við gætum krafist þess að
þjóðfélagið í krafti löggjafar herti
lög um giftingarskilyrði, leyfi til lög-
skilnaðar ofl. Kirkjan gæti tekið
þátt í því með fyrirskipunum í von
um afturhvarf til hinna gömlu góðu
daga þegar skilnaðir vom hverfandi
fáir. Samt vitum við að þetta dugar
ekki. Það er ekki unnt að tryggja
hamingjusamt hjónaband með lög-
um eða boðum og bönnum og við
snúum ekki klukkunni aftur á bak.
Væntanlegri leið er aö snúa sér að
forvarnarstarfi með almennri
umræðu um stöðu hjónabandsins
og fjölskyldunnar og taka t.d. upp
fræðslu um hjónabandið í námsefni
framhaldsskólanna. Hjónaskilnaðir
em vissulega dýrir fyrir þjóðfélagið
og það væri mikill spamaður í því
fólginn að halda þeim niðri með
vamaraðgerðum. Það er eðlilegt að
spyrja hvort ekki sé unnt að byrgja
branninn áður en bamið er dottið í
hann.
En hér þarf að gæta vel að. Nokk-
uð hefur verið gert af því að ræða
um notkun getnaðarvama sem þátt'
í forvamarstarfi vegna fóstureyð-
inga. Þess háttar kynfræðsla er þó
einhvem veginn á skjön við þá stað-
reynd að kynlífið er meira en bara
getnaður. Slík fræðsla er að minni
hyggju neikvæð og missir marks. Ég
ræði það ekki frekar, hér aðeins
bent á sem dæmi um forvamarstarf
með neikvœðu formerki, þar sem
meir er höfðað til tæknilegrar hliðar
en ekki svo mjög til tilfmninga ein-
staklinganna, né lífsviðhorfs þeirra.
Atvinnurekendur —
launþegar
Sjóöurinn vill hér meö minna á samkomulag aöila vinnumarkaöarins frá
kjarasamningunum í febrúar 1986 um greiðslu iögjalda fil lífeyrissjóöa.
í 4. gr. kjarasamningsins segir m.a. „Frá 1 janúar 1987 aukasf iögjalda-
greiöslur fil lífeyrissjóöa þannig, aö fil viöbótar núgildandi iögjaldi skal
starfsmaöur greiöa 1% af yfirvinnu, ákvœöisvinnu, bónus eöa öörum
launum, sem ekki er greitt iögjald af samkvœmt gildandi reglum. Meö
sama hœffi skal atvinnurekandi greiöa 1.5%.
Hinn 1. janúar 1988 aukast framangreindar iögjaldagreiöslur þannig,
aö starfSmaöur greiðir 2% og atvinnurekendur 3%, og frá 1. janúar 1989
greiöir starfsmaöur 3% og atvinnurekandi 4,5%.
Frá 1. janúar 1989 greiöir starfsmaöur 4% iögjald til lífeyrissjóðs af öllum
launum og atvinnurekandi meö sama hœtti 6%.
LÍFEYRISSJÓÐUR VERKALÝÐSFÉLAGA Á SUÐURNESJUM
SUÐURGÖTU 7 — 230 KEFLAVfK — SiMI 92-13803
274 FAXI