Faxi - 01.12.1987, Side 19

j KIU SKAL KJÖRVKKJR"
FRÁSÖGN EGILS ÞORFINNSSONAR SKIPASMIÐS
KRISTJÁN A. JÓNSSON SKRÁÐI
FYRRI HLUTI
Ég er nú úr sveit eins og þú veist og er sveitamaður í mér. Orsökin fyrir því að ég
lærði skipasmíði var sú að það hafði alltaf legið ljóst fyrir að bróðir minn yrði
bóndi á föðurleifð okkar. Spóastöðum í Biskupstungum og hann lærði til þess. Ég
vildi því taka mér fyrir hendur eitthvað sem væri gjörólíkt því, sem ég var vanur
við x sveitinni og það var auðvitað skipasmíði, enda hafði ég aldrei á ævi minni
komið um borð í bát.
Þannig hóf Egill Þorfinnsson frá-
sögn sína um sinn merka þátt í sögu
skipasmíða og skipahönnunar eftir
að hann hafði á sinn sérstæða
kímna hátt fallist á að leysa frá
skjóðunni og við höfðum komið
okkur þægilega fyrir við skrifborðið
í skrifstofu Vélbátatryggingar
Reykjaness, sem hann hefur veitt
forstöðu í 23 ár. Skrifstofan er í
Olíusamlagshúsinu og út um glugga
hennar er öndvegisútsýni yfir
Keflavíkurhöfn, sem vissulega má
nú muna sinn fífil fegri hvað umsvif
snertir.
Lærlingur í
Landssmiðjunni og
á Isafirði
TVítugur að aldri fór ég að heiman,
suður til Reykjavíkur. Það var
haustiö 1934. En þá um vorið hafði
ég ráðið mig sem lærling hjá hliðar-
verkstæði við Landssmiöjuna, sem
Landssmiðjan svo eignaðist síðar.
Þarna mætti ég til starfa kl. 7 að
morgni, þann 1. okt., eins og fast-
mælum hafði verið bundið um vor-
ið. Það var nú raunar allt önnur
smíði þarna en venjuleg skipasmíði
og mjög lítið um viðgerðir á venju-
legum fiskibátum. Maður var iðu-
lega um borð í stóru skipunum;
strandferðaskipunum og varðskip-
unum, að ógleymdum fossunum,
en þar vann ég oft og þá m.a. í Gull-
fossi.
Einhverju sinni var ég að vinna
þar á fyrsta plássi í farþegaklefan-
um. Eg var að setja gólflista minnir
mig eða eitthvað þannig smottirí. Þá
verður mér það á, að ég missti niður
í plussteppið fullan pakka af smá-
nöglum.
Nú vissi ég þaö, að skipstjórinn,
Sigurður Pétursson var ákaflega ná-
kvæmur og passasamur vildi að allt
væri í stakasta lagi. Ég gerði mér
grein fyrir því, að farþegar væru
gjarnan berfættir þarna á plussinu.
Svo ég vissi nú ekkert hvernig ég
ætti að far að því að ná nöglunum
upp, því þeir hurfu ofan í plussið.
En þá hugkvæmdist mér, að fara
heim á verkstæði og ná mér í segul-
stál og með því gat ég hreinsað þetta
alveg upp. Stakk ég svo segulstálinu
í vasann og ekkert meira með það
nema skömmu síðar er farið út úr
höfninni einhverra hluta vegna.
Kom svo að því að ég fór að forvitn-
ast um hverju þetta sætti og var sagt
að það væri verið að rétta af komp-
ásinn. Það hafði ég að sjálfsögðu
aldrei séð og langaði auðvitað að sjá
í hverju það væri fólgið og fer upp á
brú með segulstálið í vasanum. Ég
held endilega að það hafi verið Kon-
ráð Gíslason, kompássmiður og af-
Egill Þorfinnsson, skipasmidur.
réttari kompása, sem þama var að
störfum.
Nema þegar ég kem upp þá eltir
kompásnálin mig, hefur ekki neina
stjóm á sér.
Konráð auðvitað finnur það strax
og spyr mig hvort ég sé með segul-
stál og ég segist vera með það. , ,Þú
verður bara að henda því í sjóinn",
segir hann, en ég hélt nú ekki. Ég
hefði fengið það lánað og í sjóinn
færi það ekki nema ég fylgdi þá
með.
Svoleiðis að eftir nokkur orða-
skipti var mér stillt upp við for-
mastrið og þar varð ég að standa
óratíma, það man ég, og ég mátti
ekki hreyfa mig, því segulstálinu
sleppti ég ekki. Þeir skemmtu sér
auðvitað konunglega skipverjamir,
að sjá mig standa þama þennan óra-
tíma.
Svo var það árið 1938 að samið var
um smíði á 5 fjórtán tonna bátum á
ísafirði fyrir nýstofnað útgerðarfé-
lag þar.
Bárður Tómasson, skipasmiður,
fékk það verkefni að smíða þessa
báta og réði ég mig til hans. En þeir
í Landssmiðjunni höfðu gefið mér
leyfi til að fara, þó samningstími
minn væri ekki liðinn. Ég kom til
ísafjarðar um Jónsmessu. Þar var
þá snjór niður í miðjar fjallshlíðar
og leist mér ekki á. Næstu 3 vikur
var síðan eitthvert það besta veður-
far sem ég hef kynnst. Á ísafirði
lauk ég svo skipasmíðanáminu og
það var fyrst þar, sem ég komst að
nokkm marki í kynni við skipa-
smíði. Sveinsstykkið mitt var band,
sem var í einn þessara báta.
Ég var á ísafirði í 2'A ár. Þar líkaði
mér vel að vera og þar lærði ég mikið
í skipasmíði, m.a. fékk ég þar auka-
tíma í teikningu hjá Bárði.
Þessir bátar, sem þama vom
byggðir vom ,,dísimar“. Einn þess-
.Vcrða þínar tölur
vínníngstölur?

FAXI 287