Útvarpstíðindi - 06.12.1943, Blaðsíða 8

Þá tók hann að segja mér í stórum
dráttum æviatriði sín.
Hann átti ömmu, — það var einasta
manneskjan í veröldinni, sem elskaði
hann. Svo sagðist honuin. — Sjálfur var
hann ræfill, umkomulaus, ekki eiginlega
vondur við neinn, en gerði aldrei neinum
gott. Hann átti einu sinni foreldra' eins
og annað fólk, en þeir hurfu frá syst-
kinunum, — það hefði ekkert verið, ef
þau hefðu dáið, — þau fóru miklu ver
að því, þau skildu og innrættu slæmar
hugsanir hjá börnunum. Honum var
sama um þau, einkum eftir að hann
komst á flækinginn. Hann var barinn í
barnæsku, — sérðu öxlina —; hafði oft
lítið að éta og stal einu sinni smjöri og
hangikjöti. Fyrir það var hann settur í
tukthúsið, og þegar hann kom út, gat
hann ekki ófullur litið upp á nokkurn
mann. Svo. tók liann að drekka, til þess
að geta horft framan í hvern sem var.
En flestir tóku að fyrirlíta hann, nema
cin gömul kona, — það var amma. Eng-
inn trúði honum til góðs, nema amma.
Og þegar hann flúði að norðan til þess-
arar höfuðborgar, þá kom lnin á eftir
drengnum sínum. Hún hafði enga vist-
arveru, en fékk að hafast við í þvotta-
húsi, og þangað gat hann alltaf leitað.
En það vildi til að amma var fátæk,
hún hafði aðeins meðferðis lítinn bolla-
skáp og dívan, og fékk að búa þarna
ineðan lnin gat þvegið þvotta fyrir fólk-
ið í húsinu. Hann hafði oft búið um
sig á þvottaborðinu og sofnast vært, —
en það var hugsjón hans að koma gömlu
konunni í góð húsakynni og losa hana
við stritið, — helzt koma yfir hana skúr.
En hann gat aldrei komið til ömmu,
nema hann ætti aura. í kvöld átti hann
enga aura, þess vegna ætlaði hann á
Hafölduna, en vertu óhræddur um aur-
ana þína, vinurinn. Þegar hann hafði
lokið æviágripi sínu, skildi ég hvers
vegna hann hafði hlotið hið hálfbiblíu-
lega viðurnefni,,
Nokkrum dögum seinna kom það fyr-
ir, er við áttum að hefja vinnu, eftir mið-
degishlé, að Helgi harmagrátur varð síð-
búinn í ketilinn. Og þegar hann kom
niður var nokkurt fum á honum, hann
kippti í mig og bað mig koma upp með
sér. Við vorum nú í pólsku kolaflutn-
ingaskipi, og þegar upp á þilfar kom,
stóð þar svolamenni með flösku i hend-
inni. Helgi hyíslaði að mér:
— Blessaður, bjargaðu mér, ég ætlaði
nefnilega að stela flöskufjandanum, en
þessi djöfull kom auga á mig og nú verð
ég að borga tvöfalt eða fá flöskuna í
hausinn. Það verður borgað út í kvöld.
Iíugsaðu þig ekki um, þú sérð, hvað
það er illilegt. þetta námenni, sem ég á
í höggi við.
Ég leitaði á mér og gat lánað honum
fyrir fleygnum, hann strauk mér fegin-
lega um vangann, og svo stungum við
okkur niður í ketilinn. Ilelgi vann af
ofurkappi allan daginn, barði ákaflega
og fann að hjá öðrum, því að í starfinu
var enginn samvizkusamari ofar foldu.
Um kvöldið, þegar við áttum að fá
vikukaupið, kippti Helgi í mig og sagði:
— Gerðu mér nú greiða. Taktu' við
kaupinu mínu, farðu upp í verzlun og
kauptn þrikveikjaða olíuvél af beztu
gerð. Ég get nefnilega ekki komið til
gömlu konunnar, án þess að færa hcnni
eitthvað, ég get varla sagt að hún hafi
getað velgt undir katli í hálfan mánuð.
Gerðu þetta, vinurinn, en ef ég fæ alla
peningana í höndur strax, þá fær hún
ekki neitt, blessunin.
Ég gerði þetta fyrir hann. Hann var
óstjórnlega glaður, og kallaði mig gælu-
108
ÚTV ARPSTÍÐINDI