Musica - 01.03.1949, Page 24

VAGN KAPPEL:
Saga tónlistarinnar
5. grein.
Bach í Leipzig.
An þess að segja af sér stöðu sinni í Köthen, tók
Bach að sér að vera Kantor og „director musices" við
Tómásarkirkjuna í Leipzig. Bach hélt sig verða frjáls-
ari í þessum blómstrandi kaupstað, enn þar varð
Tómásar)(jrkjan í Leipzig.
hann fyrir vonbrigðum, því að yfirvöld kirkjunnar
og Tómásarskólans (enn kennsla í latínu og söngfræði
tilheyrði embætti hans) skiptu sér af öllu er hann
tók sér fyrir hendur, og gerði það honum dvölina
■óbærilega.
Samt hefir dvöl Bach í Leipzig orðið afar auðug
hafi svikið loforð sitt. Um leið og skipið líður úr
víkinni segir Hollendingurinn frá álögunum og segir
:að þær konur sem hafi svikið hann séu dæmdar til
<eilífrar glötunar, enn vegna ástar sinnar á Sentu verði
henni hlíft við því, og að því búnu siglir hann á braut.
Enn Senta klifrar upp á klett, endurtekur tryggðar-
heit sitt og steypir sér í hafið.
Samstundis hverfur skipið í hafið, og saman sjást
■sálir Hollendingsins og Sentu stefna til himins.
af tónverkum, því hann varð að semja kantötu fyrir
hverja sunnudagsmessu, og meðal þessara kantatna
urðu til tvö af höfuðverkum kirkjunnar „Jóhannesar-
passían" og „Mattheusarpassían“.
Tveir konangar hittast.
Arið 1747 tók Bach sér ferð á hendur til að
heimsækja einn sona sinna sem þá var orðinn orgel-
leikari við hirð Friðriks konungs II. sem hafði þá
aðsetur sitt í Potsdam.
Friðrik konungur sem var mikill hljómlistarunn-
andi, tónskáld og flautuspilari, þaut upp úr sæti sínu,
er hann frétti um komu Bachs og Bach varð að
ganga fyrir konunginn í ferðafötunum, og heimtaði
konungur þegar að hann léki á hallarorgelið og gerði
Bach það við mikla hrifningu allra viðstadda, sérstak-
lega vöktu „improvisationir" hans mikla hrifningu
og er Bach fór, fékk Friðrik 11. Bach „Thema“ til
að vinna úr og árangurinn var „Das musikalische
Opfer“, enn um það verður að segja, að meðferð
Wilhehn Friedman.
54 MUSICA