Morgunblaðið - 12.12.2008, Qupperneq 32

32 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 2008
alltof algengt var gott að tala við
Rúnar Júlíusson.
Í heimi sem var staddur á miklum
tímamótum var gott að heyra Fyrsta
kossinn.
Í heimi græðgi og eiginhagsmuna
er gott að hlusta á Gott er að gefa.
Nú er enginn Rúnar Júlíusson í
þessum heimi og það er sárt. Minn-
ingin um einstakan öðling og minn-
ingin um tónlistina hans lifir. Sem
betur fer.
Ég sendi fjölskyldu hans mínar
dýpstu samúðarkveðjur.
Vertu sæll, kæri vinur. Við
sjáumst síðar.
Guðni Már Henningsson.
Íslandsbítillinn Rúnar Júlíusson
er fallinn frá. Hann var fulltrúi
heillar kynslóðar en jafnframt sam-
nefnari allra kynslóða sem síðan
hafa komið. Suðurnesjamaður út í
fingurgómana alla sína ævi.
Í nær hálfa öld hefur hann verið
holdgervingur íslenska poppsins og
rokksins. Allt frá því að hann steig
fyrst á svið með Hljómum hefur
hann verið fyrirmynd ungra hljóm-
listarmanna, neistinn sem kveikti
eldinn í brjósti verðandi poppara.
Útgáfufyrirtækið Geimstein stofnaði
hann 1976 ásamt lífsförunaut sínum
Maríu Baldursdóttur og hefur það
gefið út fjölmarga listamenn á síð-
astliðnum þremur áratugum.
Allir Íslendingar eiga sínar minn-
ingar um Rúnar Júl. og ógleymanleg
augnablik sem eru samofin tónlist
hans.
Það var mér mikill heiður að fá að
afhenda Rúnari heiðursverðlaun
hinna Íslensku tónlistarverðlauna í
mars síðastliðnum. Ég gat þess þá að
hann væri helsti töffari íslenskrar
tónlistarsögu. Það skarð sem nú hef-
ur myndast verður seint ef þá nokk-
urn tímann fyllt.
Megi hið eilífa ljós lýsa Rúnari
Júlíussyni.
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir.
Núna ertu farin frá okkur, ert far-
inn að semja himnasönginn fagra
með Villa Vill ásamt öllum hinum.
Ég bið að heilsa öllum sem þarna
búa og hlakka til að fá að sjá þig aft-
ur, kæri vinur. Vinur minn, þá ertu
kominn á áfangastað, ég þakka þér
fyrir allt sem þú hefur gert fyrir mig.
Ég væri ekki eins fróður um tónlist-
arsöguna eins og þú sagði mér.
Ég votta Maríu konu þinni, börn-
um og barnabörnum mína dýpstu-
samúð. Guð blessi ykkur öll og gangi
ykkur rosalega vel í framtíðinni.
Sigurður Haukdal.
Rúnar Júlíusson er eini Íslending-
urinn sem hefur verið valinn í landslið
í knattspyrnu en líka verið mesti
popptöffari landsins. Fyrir bragðið
bað ég hann um að spila fyrsta leik-
inn, sem svonefnt Stjörnulið á mínum
vegum lék fyrir meira en þrjátíu ár-
um. Í því liði, sem leikið hefur á annað
hundrað leiki með á annað hundrað
leikmenn innanborðs, hefur verið
mikið gegnumstreymi leikmanna því
stjörnur á sviði lista, fjölmiðla, stjórn-
mála og íþrótta koma og fara.
En Rúnar var eini leikmaðurinn
sem leikið hefur frá byrjun með lið-
inu fyrir utan okkur bræðurna, Jón
og mig. Hann tengist okkur því ein-
stökum böndum. Hann kom meira að
segja eitt sinn til leiks nýstiginn upp
úr erfiðum veikindum sem gáfu vís-
bendingu um hvað myndi að lokum
verða honum að aldurtila. „Þú verð-
ur aldrei seldur,“ sagði ég þá við
hann. Hann leit yfir knattspyrnu-
völlinn, lagði hendina á hjartastað og
svaraði brosandi: „En ég verð
kannski fjarlægður.“ Það kom blik í
augu hans þegar hann bætti við: „Ef
ég verð kallaður útaf get ég varla
hugsað mér betri stað.“ Svo fór hann
inn á og spilaði eins og engill, eins og
hann gerði alltaf, bæði á vellinum og
á sviðinu.
Staður hins hinsta kalls varð
reyndar ekki knattspyrnuvöllurinn
heldur sviðið sem hann hafði staðið á
og látið ljós sitt skína svo skært í öll
þessi ár. Kannski var varla hægt að
hugsa sér betri stað til að verða
„kallaður útaf“. Tryggð, æðruleysi,
lífsgleði, ljúfmennska, hlýr húmor og
mannúð voru aðal Rúnars. Hans er
sárt saknað. Röddin sem söng „Þú
ein“ við brúðkaup á einstakan hátt er
þögnuð. Samúð streymir til hans
nánustu sem gátu sagt um hann: „Þú
einn.“
Ómar Ragnarsson.
Ástkær vinur minn til áratuga
Rúnar Júlíusson er látinn. Þegar ég
frétti af andláti þessa ástsælasta tón-
listarmanns þjóðarinnar setti mig
hljóðan og þannig hefur vafalaust
verið með þúsundir annarra.
Óteljandi minningar um ljúfar og
stórkostlegar samverustundir í
gegnum tíðina þyrluðust upp í hug-
ann. Já, stórbrotinn og kærleiksrík-
ur gleðigjafi hafði verið hrifinn frá
okkur, en minningin um hann mun
lifa á meðan land er í byggð.
Við Guðmundur Rúnar Júlíusson
kynntumst á ógleymanlegum
Glaumbæjarárum, þegar hann reif
sig úr að ofan, tryllti lýðinn og auk-
inheldur lék andstæðinga sína grátt
á knattspyrnuvellinum.
Rúnar var fjölhæfur, fjörkálfur á
sviði, hógvær, heill og sannur í einka-
lífi sem gortaði aldrei af afrekum sín-
um, þótt ekki hefði skort tilefnin.
Hann talaði aldrei illa um nokkurn
mann, heldur hvatti menn til dáða og
studdi dyggilega við alla þá sem
kynntust honum, ekki síst unga tón-
listarmenn, sem eiga honum margt
að þakka.
Ég varð svo lánsamur að öðlast
trausta vináttu hans, Maríu og fjöl-
skyldunnar á Skólavegi og átti með
þeim frábærar samverustundir,
enda vandfundinn slíkur hlýhugur,
manngæska og kærleikur eins og
ríkti á heimili þeirra.
Þau tóku mér og öllum öðrum opn-
um örmum og voru öll miklu meira
fyrir að gefa en þiggja.
Rúnar var eðaltöffari með gull-
hjarta, en þrátt fyrir mikla frægð
steig hún honum aldrei til höfuðs,
heldur þvert á móti var hann feiminn
og hélt eðlilegu jarðsambandi.
Þegar ég er núna að fara yfir upp-
tökur með Rúnari fyrir þátt minn á
Bylgjunni dylst manni ekki hversu
mjög hann hafði áhrif á mannlíf
þessarar þjóðar, allt á sínum ljúfu og
einlægu nótum.
Rúnari var tónlistin dýrmæt, en
mest unni hann samt elskulegri fjöl-
skyldu sinni, eiginkonunni Maríu,
Baldri og Júlíusi, tengdadætrum og
barnabörnum. Já, mesti rokkari
þjóðarinnar var góður fjölskyldufað-
ir og frábær afi.
María stóð alla tíð sem klettur við
hlið hans og sterkur var strengurinn
við syni þeirra báða, þetta var og er
fyrirmyndar fjölskylda.
Það bar aldrei skugga á trausta
vináttu okkar Rúnars og alltaf var
hann til taks ef rétta þurfti hjálp-
arhönd eða leggja góðu málefni lið.
Við vorum alla tíð í góðu sam-
bandi, hittumst oft og heyrðumst
reglulega í síma og slógum alltaf á
létta strengi. Það var allt svo auðvelt
í samskiptum við hann, allt svo eðli-
legt og gamansemin hans svo fyr-
irhafnarlítil.
Elsku María, Baldur, Júlíus,
tengdadætur og barnabörn. Missir
ykkar er mestur, en minning hans
mun lifa. Hann gaf okkur öllum svo
mikið, því Rúnar Júlíusson var svo
sannur og góður drengur. Hann var
bestur og okkar allra!
Hermann Gunnarsson.
Ekki grunaði mig eða Jónatan
Garðarsson síðasta þriðjudag, þegar
við hittumst á Duus á reglulegum
fundum okkar út af Hljómahöllinni,
að þetta yrði síðasta innlegg Rúnars
Júlíussonar í þá nefnd. Við vorum í
seinna fallinu en vorum hressir og
kátir eins og þessa hóps er von og
vísa. Rúnar kom færandi hendi, af-
henti okkur diskinn sinn „Söngur um
lífið“, við ræddum plötuna, arfleifð-
ina og verkefnið framundan. Metn-
aður Rúnars fyrir verkefninu var
skýr frá byrjun.
Ég hitti Rúnar Júlíusson fyrst
seint á síðustu öld þegar GCD tróð
upp hjá mér á Inghóli á Selfossi. Við
höfðum látið gera boli fyrir staðinn
nokkru áður og á bakinu var ódauð-
legt textabrot sem Rúni þekkti vel;
„Betri bíla, yngri konur, eldra viskí,
meiri pening“. Þetta leiddist Rúnari
ekki neitt og ég man samt að hann
var hálfhissa að sjá þetta, rétt eins
og það kæmi honum á óvart að ein-
hver myndi eftir þessum línum. Ball-
ið var, eins og þeirra var von og vísa,
eitt það stærsta þetta sumarið. Það
var troðið út úr dyrum og goðsögnin
Rúnar Júlíusson hamraði bassann
með Bubba Morthens sér til halds og
trausts. Ég var bara grannur polli þá
og hugsaði: „Hvernig getur maður
verið elstur í húsinu en samt lang-
mesti töffarinn!“
Síðan þá hef ég reglulega hitt
Rúnar í ýmsum störfum fyrir FHF,
FTT, Stef og Samtón. Í starfi mínu
sem framkvæmdastjóri Íslensku
tónlistarverðlaunanna hitti ég mikið
á hann. Manni leiddust þeir fundir
ekki neitt. Þegar Hljómarnir komu
saman aftur núna á 21. öldinni fékk
ég að fylgjast með í gegnum Óttar
Felix og mér er minnisstæður
skemmtilegur blaðamannafundur í
Listasafni Íslands sem haldinn var í
tengslum við það.
Eftir að ég flutti í Reykjanesbæ
hóf ég svo störf við undirbúning
Hljómahallarinnar og þá lágu leiðir
okkar Rúnars aftur saman. Ég get
ekki lýst því hvað það var mikill heið-
ur fyrir mig að fá að vinna með
Rúnari Júlíussyni að þessum málum.
Arfleifð þessa svæðis í tónlist er
gríðarleg og í raun langmestu verð-
mætin. Þar var fremstur í flokki
ókrýndur konungur rokksins, Rúnar
Júlíusson. Starf hans hefur sett svip
sinn á tónlistarlíf bæjarins en um
leið á alla þjóðina. Þetta hafði ég á
orði þegar ég flutti stutt erindi á
íbúafundi í Reykjanesbæ um stöðu
verkefna í bænum. Ég var að tala
þar um Hljómahöllina og arfleifð
Rúnars og félaga hans. Daginn eftir
er Rúnar farinn.
Ég er almættinu ævilangt þakk-
látur fyrir að hafa gefið mér tæki-
færi til að kynnast og vinna með
Rúnari. Hann kenndi án þess að
kenna. Það gerði hann með háttum
sínum og einlægni. Ég mun stoltur
segja börnunum mínum að þennan
karl hafi pabbi þekkt, þegar við
keyrum framhjá styttunni sem
Reykjanesbær hlýtur að setja upp af
honum fyrir sitt framlag til menn-
ingarlífsins hér.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum)
Missir Suðurnesja er mikill, missir
Íslands er meiri. Goðsögnin lifir í
hjörtum okkar.
Ég votta Maríu og fjölskyldu Rún-
ars samúð mína alla. Guð gæti ykkar
og gangi með ykkur.
Einar Bárðarson.
Vinur minn, Rúnar Júlíusson, er
horfinn af sjónarsviðinu og nú birt-
ast mér leiftur minninga, laglínur og
textabrot, eins og neonskilti á himn-
um.
Á undanförnum árum hafa góðir
félagar úr hópi íslenskra tónlistar-
manna safnast til feðra sinna og það
er aldrei auðvelt að horfa á eftir góð-
um vinum. Sárast er þetta þó fyrir
fjölskyldurnar og nánustu aðstand-
endur og votta ég þeim mína dýpstu
samúð.
Sem barn ólst ég upp við tónlist
Bítlanna og ekki síður Hljóma frá
Keflavík. Söngvarinn og bassaleik-
arinn, Rúnar Júlíusson varð fljótt í
miklu uppáhaldi. Hann var ekki bara
magnaður flytjandi heldur góður í
fótbolta líka. Fyrir vikið var hann
flottari en Lennon og McCartney til
samans í mínum augum.
Þegar ég fór sjálfur að starfa við
tónlist kynntist ég flestum þeirra ís-
lensku tónlistarmanna sem ég hafði
verið að hlusta á sem barn og ung-
lingur. Í einstaka tilfellum varð ég
fyrir vonbrigðum með gömlu hetj-
urnar mínar af því að þær voru ekki
eins ég vonaðist til. En Rúnar óx í
mínum augum þegar ég fékk að
kynnast þessum hjartahlýja og óeig-
ingjarna manni. Mér fannst alltaf
aðdáunarvert hvernig hann gat unn-
ið tónlist með hverjum sem var og
aldrei fór hann í manngreinarálit og
mættum við hin taka okkur það til
fyrirmyndar. Ef honum fannst tón-
listin skemmtileg dugði það. Rúnar
var sáttur við sitt og var aldrei í sam-
keppni við aðra íslenska listamenn.
Hann var alltof svalur til þess.
Rúnar var hjartað í keflvísku tón-
listarlífi í áratugi og þeir eru ófáir
listamennirnir sem stigu sín fyrstu
spor í hljóðveri hans, Geimsteini.
Rúnar virtist hafa þessa innri ró sem
allir sækjast eftir. Ekki fékkst hann
til að segja styggðaryrði um nokkra
manneskju en lét gjarnan fljúga létt
spaug um viðkomandi í staðinn. Það
spaug var gjarnan á Rúnarísku.
Hann var mikill fjölskyldumaður og
naut þess sérstaklega að búa til tón-
list í samvinnu við konu sína og börn.
Fólk verður ekki miklu betra en
Rúnar Júlíusson.
Jón Ólafsson píanóleikari.
Þrjú ferðalög með Rúnari Júl-
íussyni á fáeinum misserum munu
seint úr minni líða.
Um Frakkland í þágu tónlistar,
Bandaríki í þágu Hljómahallar og á
bítlaslóðir í Liverpool sl. sumar.
Eftir snertingu við Penny Lane og
Strawberry Fields hélt Paul
McCartney okkur bestu tónleika lífs
síns. Og á sviði Cavern-klúbbsins
fóru svo hinir goðumlíku Hljómar
með himinskautum og slógu að end-
ingu sinn hinsta hljóm. Í þeim magn-
aða lokahljómi lokaðist og fullkomn-
aðist 45 ára Hljómahringur.
Rúnar Júlíusson lifði sannarlega
með stæl og hann dó með stæl. Hann
skilaði glæstu framlagi sem tónhöf-
undur, flytjandi, útgefandi, upptöku-
stjóri, knattspyrnustjarna, og ekki
síst fjölskyldumaður.
Við félagar hans úr FTT og
STEFi söknum gengins heiðurs-
manns sárt. Við minnumst Rúnars
með hlýju og þakklæti fyrir dýrmæt
og langvinn trúnaðarstörf hans í
stjórnum okkar og ráðum. Hann
hlaut Heiðursverðlaun Samtóns fyrr
á þessu ári auk fjölda tónlistarverð-
launa og viðurkenninga fyrr og síð-
ar.
Rúnar var afbragðs samferðamað-
ur sem trúði á ást, frið og hamingju.
Hann lifði trú sína til hinsta dags.
Minnti að mörgu leyti meira á jóga
en rokktónlistarmann. Hógvær og
hljóðlátur með einstaklega góða
nærveru.
Keflavíkur-bítlarnir Hljómar
bergmáluðu á sínum tíma bresku
Liverpool-bítlana frábærlega með
sínum séríslensku bítlalögum, fjöl-
radda söng og kynngikrafti og nutu
fádæma lýðhylli hér á landi. Þar fór
Rúnar fremstur, jafnt í hrynþokka
sem kynþokka. Hann beitti sam-
bærilegum töfrum á knattspyrnu-
vellinum þar sem hann gerðist Ís-
landsmeistari og hlaut útnefningu í
landsliðið. Og heima beið hans svo
ungfrú Ísland, María Baldursdóttir,
lífsförunauturinn góði. Hjá Maríu
sinni hlaut Rúnar þá elsku og hvatn-
ingu sem gerði honum alla vegi færa.
Þau giftu sig í fyrra – eftir öll þessi
ár. Þar með varð ástarsamband
þeirra einnig fullkomnað.
Með Maríu og fjölskyldunni dvel-
ur nú hugur okkar og hluttekning.
Af þeim stendur fagur ættbogi í
tveimur kynslóðum, sú yngri hefur
þegar skilað alnöfnum afa síns og
ömmu.
Tryggð hans við gamla heimabæ-
inn var annáluð og órofa. Aðdáun og
tryggð Reyknesinga við hann var
gagnkvæm. Þeir gerðu hann að bæj-
arlistamanni og fengu honum stöðu
við tónlistarsetrið Hljómahöllina en
til stóð að fagna áfanga að henni í
dag. Það má bíða. Dagurinn í dag er
Dagur íslenskrar tónlistar, helgaður
lífi, starfi og minningu Rúnars Júl-
íussonar.
Metnaðarfullir yfirlitstónleikar í
Laugardalshöll sl. vetur spegluðu
feril sem marga hefur dreymt um en
fáum hlotnast. Að ná að ramma inn
tónlistarframlag sitt á hljómplötum
jafnmyndarlega og raun bar vitni nú
í haust og kasta síðan hinstu kveðju á
samferðamennina á eigin útgáfu-
kvöldi – það var hin endanlega full-
komnun á litríku og margbreytilegu
lífshlaupi.
Þetta var fallegt ævintýri sem við
sporgöngumennirnir nutum að fylgj-
ast með frá unga aldri. Kynni og
samvistir hin síðari ár voru dýrmæt
forréttindi.
Sá stóri en auðmjúki lávarður
lágtíðninnar sem Rúnar Júlíusson
var mun áfram lifa með okkur sem
einstök fyrirmynd. Minning hans
vakir með okkur sem tákn þeirra
dyggða og tryggða sem hann hélt
svo vel í eigin lífi og þeirra gilda sem
hann hafði í heiðri til hinsta dags.
Jakob Frímann Magnússon.
Einn dáðasti sonur Íslands er
horfinn af sjónarsviðinu. Hans er
sárt saknað. Það er erfitt að gera
jafn stórum manni og Guðmundi
Rúnari Júlíussyni skil í lítilli minn-
ingargrein. Við Rúnar áttum samleið
í tónlistarbransanum í rúm 40 ár og
þau góðu kynni vil ég þakka. Minn-
ingarnar sem ég á um Rúnar eru
mér dýrmætar.
Ég sá hann fyrst á sviði á skóla-
balli Gagnfræðaskólans í Keflavík.
Þá hreif hann mig strax með villtri
sviðsframkomu sem þróaðist í ár-
anna rás í hin frægu „show“ er héldu
aðdáendum sem dáleiddum þegar
hann fór hamförum á sviðinu.
Hljóma sá ég fyrst í gamla Kross-
inum, þá í jólafríi 16 ára gamall nem-
andi í Samvinnuskólanum á Bifröst,
að hefja tónlistarferil minn með
skólahljómsveitinni. Það var því yf-
irþyrmandi reynsla fyrir mig að upp-
lifa Hljóma og úr jólafríinu kom ég
með nýja framtíðarsýn, staðráðinn í
að leggja tónlistina fyrir mig. Hljóm-
sveitin Óðmenn, sem ég stofnaði
ásamt bróður mínum Eiríki heitnum,
Engilbert Jensen og Val Emilssyni,
átti eftir að keppa við Hljóma og
gekk þar á ýmsu. Eftir að ég var
nánast hættur spilamennsku voru
samskipti okkar Rúnars einkum í
tengslum við réttindabaráttu okkar
poppara.
Rúnar var frábær bandamaður og
félagi, mætti yfirleitt fyrstur manna
á alla fundi þó hann ætti lengst að
fara. Þátttaka í Eurovision var eitt af
baráttumálunum. 1985 náðist
áfangasigur á fundi með þáverandi
útvarpsstjóra sem lagði til að einn úr
okkar hópi færi með dagskrárstjóra
Sjónvarpsins á Eurovision til að
kanna málin. Rúnar var strax til í að
fara fyrir okkar hönd og niðurstaðan
eftir ferðina varð sú að Ísland tæki
þátt ári síðar.
Poppminjasafn Íslands var hug-
mynd sem Rúnar gekk með. Hann
lagði á sig ómælda vinnu til að láta
þann draum rætast og 10. október
1997 var fyrsta sýning á vegum
safnsins opnuð í Reykjanesbæ. Á
fjárhagsáætlun Reykjanesbæjar
2008 segir: „Hafin verður bygging
Hljómahallarinnar sem er tenging
félagsheimilisins Stapa, Poppminja-
safns og nýs Tónlistarskóla.“ Það
færi vel á því að bæjarfélagið heiðr-
aði minningu Rúnars Júlíussonar
með styttu af honum í tengslum við
safnið.
Rúnar var þekktur fyrir ræktar-
semi við vini og félaga. Við opnun
nokkurra málverkasýninga minna
birtist Rúnar brosandi og færandi
hendi með nýjustu tónlistarútgáfur
sínar. Mér þótti vænt um þann heið-
ur. Við hittumst í síðasta sinn á
tveggja daga ráðstefnu Útóns „You
Are In Control“ í október sl. Við tók-
um tal saman í matar- og kaffihléum,
rifjuðum upp m.a. að það þótti nú
ekki mikil framtíð í því að gerast tón-
listarmaður þegar við vorum að
byrja í bransanum. „Þá hefði manni
ekki dottið í hug að maður yrði enn
að spila 45 árum síðar,“ sagði Rúnar
og svo hlógum við báðir.
Rúnar notaði sinn tíma vel. Hann
fann ungur ástina sína og sinn góða
lífsförunaut, hana Maríu Baldurs-
dóttur. Og ást þeirra blómstraði allt
til enda. Þau voru farsæl hjón. Rún-
ar hóf sína hinstu för í nálægð ást-
vina og aðdáenda með næsta lag
klárt og bassann innan seilingar. Við
Halldóra vottum ykkur, elsku María
og fjölskylda, okkar dýpstu samúð.
Guð gefi ykkur styrk.
Jóhann G. Jóhannsson, tónlist-
ar- og myndlistarmaður.
Guðmundur Rúnar Júlíusson