Morgunblaðið - 06.07.2009, Page 1

M Á N U D A G U R 6. J Ú L Í 2 0 0 9
STOFNAÐ 1913
181. tölublað
97. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
95
ára
mbl.is
«TIL SPÁNAR Á MÓT Í COUNTER STRIKE
ÞEIR VITA HVAÐ
VIÐ ERUM GÓÐIR
«DAGLEGT LÍF
Hundurinn Frosti
var hringaberinn
Jóhann Þórhallsson gerði út um
bikarslag Fylkis og Fjarðabyggðar
í fótboltanum í gærkvöld. Hann
kom inn á sem varamaður í seinni
hálfleik og skoraði þrennu.
Íþróttir
Varamaðurinn
skoraði þrennu
Jóhanna Ingadóttir vann besta af-
rekið á Meistaramóti Íslands í
frjálsíþróttum og ÍR vann FH í
hörkuspennandi einvígi félaganna
á mótinu.
Jóhanna vann
besta afrekið
Landsmót Ungmennafélags Íslands
hefst á Akureyri á fimmtudaginn
kemur. Mikil uppbygging hefur átt
sér stað og undirbúningurinn er á
lokastigi.
Allt á lokastigi
fyrir Landsmótið
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
GJALDEYRISHÖFTIN hafa reynst mikill
hvalreki fyrir svokallaða „haftamiðlara“, sem
beita margvíslegum brögðum til að hagnast á
þeim mun sem er á gengi krónunnar í Seðla-
bankanum annars vegar og í erlendum bönkum
hins vegar.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins hafa
einstakir aðilar hagnast um hundruð milljóna
króna með þessum hætti og eru vísbendingar
um að glæpamenn séu farnir að líta á gjaldeyr-
isbrask sem sjálfstæða tekjulind.
Mikilvægt er að gera greinarmun á löglegum
gjaldeyrisviðskiptum og ólöglegum, en fjöl-
margir aðilar hafa heimild til kaupa á gjaldeyri á
gengi Seðlabankans.
Braskararnir leita uppi þá sem hafa slíkar
heimildir, eða fá slíka heimild sjálfir, og geta á
skömmum tíma grætt morð fjár, enda er 20%
munur á gengi krónunnar hér og erlendis.
Leggjast á námsmenn erlendis
Hafa þeir t.d. fengið heimild hjá Seðlabanka
til kaupa á dýrum eignum erlendis, t.d. bifreið-
um eða fasteignum. Í sumum tilfellum er gjald-
eyrinum skipt í krónur um leið og hann er kom-
inn út fyrir landsteinana, en aðrir reyna að fela
slóðina með málamyndaviðskiptum.
Gjaldeyrisbraskarar græða
 Gjaldeyrishöftin hafa reynst hvalreki fyrir „haftamiðlara“  Með því að kaupa gjaldeyri á Íslandi
og selja fyrir krónur erlendis geta þeir grætt hundruð milljóna  Vandinn er tvenns konar gengi krónu
 Græða háar fjárhæðir | 11
Þá eru dæmi þess að menn hafi safnað saman
greiðslukortum Íslendinga, farið með þau til út-
landa og tekið eins mikið og hægt hefur verið út
úr hraðbönkum. Þegar íslensk kort eru notuð
erlendis er notað gengi Seðlabankans. Fénu er
svo skipt í krónur úti og þær fluttar heim aftur.
Þá hefur Morgunblaðið heimildir fyrir því að
hart hafi verið lagt að íslenskum námsmönnum
erlendis að nýta sér heimildir til að taka út
gjaldeyri á seðlabankagenginu og bjóðast
braskararnir þá til að fjármagna úttektirnar.
Á meðan tvenns konar gengi er á krónunni er
erfitt að sjá að þessi viðskipti leggist af.
UM fjörutíu manna gönguhópur hlaut bæði skin
og skúrir á leið sinni frá skálanum á Emstrum
yfir í Þórsmörk á laugardaginn. Farið var með
rútu að skálanum á Emstrum en þaðan héldu
menn fótgangandi. Gæta þarf varúðar þegar far-
ið er yfir ár en hér sjást göngumenn við Þröngá
og er Hamraskógur í baksýn. Kjötsúpan sem var
borin á borð fyrir göngumenn við komuna til
Langadals í Þórsmörk smakkaðist vel.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
HÖFÐU VARANN Á YFIR ÞRÖNGÁ
REKSTUR Þör-
ungaverksmiðj-
unnar á Reykhól-
um hefur gengið
vel að undan-
förnu. Hagnaður
varð af rekstrin-
um í fyrra og nú
ætlar verksmiðjan
að endurnýja
skipakost sinn, en Karlsey, skip
hennar, er komin til ára sinna, smíð-
uð 1967. Þá eru uppi hugmyndir um
stækkun verksmiðjunnar.
Atli Georg Árnason framkvæmda-
stjóri segir að eftirspurn eftir fram-
leiðslu verksmiðjunnar hafi verið
góð. Þá hafi staða krónunnar verið
hagstæð fyrir útflutningsgreinarn-
ar, en 95% af framleiðslu verksmiðj-
unnar eru seld til útlanda.
Stór hluta íbúa Reykhóla starfar
við verksmiðjuna. Afkoma hennar
skiptir íbúana því miklu máli enda er
gott hljóð í þeim um þessar mundir.
Ef áform um stækkun verksmiðj-
unnar ganga eftir, gæti komið til
þess að íbúðarhúsnæði skorti að
Reykhólum. | 8
Reykhólar
blómstra í
kreppunni
Þörungaverksmiðjan
endurnýjar skipakost
UNDANFARINN mánuð hefur
ávöxtunarkrafa á ríkisskuldabréf
hækkað mjög og er svo komið að
lengstu skuldabréfin bera nú kröfu
upp á 8,9-8,95%. Styttri bréf, t.d. þau
sem eru á gjalddaga á næsta ári,
bera öllu hagstæðari kröfu fyrir rík-
ið, eða um 6%.
Fjármögnunarþörf ríkisins á
næstu árum nemur 2-300 milljörðum
króna hið minnsta. Til að mæta
þeirri þörf stendur ríkið því frammi
fyrir því að fjármagna sig annað-
hvort til skamms tíma í senn, eða
með því að sætta sig við mjög háa
vexti á lánunum. Athyglisvert er að
ávöxtunarkrafan á lengstu bréfin er
komin vel yfir hæstu innlánsvexti
sem bjóðast í ríkisbönkum. Þýðir
það að fjárfestar vilja frekar eiga fé
sitt inni á bankareikningum en fjár-
festa í ríkisskuldabréfum, sem að
öllu jöfnu eru talin í hópi traustustu
fjárfestinga.
Sú ákvörðun Seðlabankans á
fimmtudag að halda vöxtum óbreytt-
um leiddi til mikillar hækkunar
ávöxtunarkröfu. | 11
Ríkissjóði skorinn
þröngur stakkur