Skólablaðið - 01.02.1956, Page 10

- 89 -
JbN rbÓLQVW Uf?IY!f)Q,l9LSSD)Vi
JÓLAHUGLEIÐING ÓLAFS JÓNSSONAR
lesin niður í kjölinn og þankabrot þar að lútandi.
1.
É litið lauslega yfir síðustu
árgan^a Skolablaðsins, kem-
ur bratt á daginn, að þar er
ekki um auðugan garð að
gresja í vali viðfangsefna.
ro má heita, að þessi vettvang-
ur menntlinga se nær einvörðungu
helgaður skáldskapartilraunum þeirra, mis-
jafnlega misheppnuðum, og þá sjaldan að
ut af þessu bregður, er um að ræða undan-
tekningar, er sanna regluna.
Hvað veldur þessari málefnafátækt, þess-
ari ládeyðu í andans heimi menntlinga, svo
að hvergi blaktir hár á höfði nokkurs
manns ? Má það vera, að latnesk málfræði
og stærðfræðivísindi taki hug þeirra svo
fanginn, að engin mínúta sé aflögu til að
huga að, hvort jörðin þræði ennþá braut
sína eða Halldor Kiljan hafi fengið bok-
menntaverðlaun Nobels? Eða má það máske
vera, að heilbrigð hugsun fari af einhverjum
öðrum ókunnum orsökum huldu höfði í skóla
her? Þessum og þvílíkum spurningum geta
menn velt fyrir sér á ýmsa lund og með mis-
jöfnum árangri. En hvað sem því líður,
virðist mér einsýnt, að alltof margir mennt-
lingar hafa fallið fyrir þeim áróðri, að ekki
beri að nefna neitt það á nafn í Skólablaðinu
sem virkilega sé umtalsvert og geti af þeim
sökum valdið deilum.
Þessi barnalega þröngsýni hefur rýrt
verulega gildi blaðsins og gert það sálar-
laust og leiðinlegt og beinlínis kippt grund-
vellinum undan tilveru þess, þar sem því er
fyrst og fremst ætlað að gegna því hlutverki
að endurspegla þann tíðaranda og þann hugs-
unarhátt, sem menntlingar eru haldnir af og
ríkjandi er hverju sinni.
Það er því óravegu fyrir neðan minn skiln-
ing, með hvaða rökum beri að hafna hverju
því efni, þar sem afstaða er tekin til
þeirra mála sem efst eru á baugi með
þjóðinni, hvort heldur það telst bera ein-
hvern keim af pólitík eða fjallar t. d. um
listir. Aldur eða reynsla skiptir hér engu
máli, heldur hvort menn eru hugsandi og
íslendingar eða ekki. Og vel á minnzt.
BÓkmennta og listaáhugi hvers konar
virðist vera í miklum blóma í skóla hér.
Hvers vegna grípa menn ekki til þess raðs
að ræða þau mál á almennum grundvelli
x vinsemd og bróðerni? Ber að skilja það
svo, að allir séu á einu máli um að t. d.
atómkveðskapur sé hámark fullkomnunar
í bragarsmíði og hver sem leyfi sér að
vera á öndverðum meið eigi heima áElli-
heimili fyrir uppgjafa nöldurseggi?
Sennilega ekki.
2.
En nú virðist tækifærið til slíkra um-
ræðna loksins komið, þar sem í síðasta
Skólablaði kveður mjög við annan tón en
hefðbundið er. Ólafur skáld jónsson ríð-
ur á vaðið með yfirgripsmiklum og há-
pólitískum hugleiðingum um lífið og til-
veruna. Tilefnið er fæðing frelsarans, og
þar sem margt hefur á daga mannanna
drifið síðan, er það að vonum, að Ólafur
komi víða við, og að mínu áliti á hann
þakkir skildar fyrir framtakið. En hvað
sem öllu þakklæti líður, þá erum við
heiðursmennirnir Ólafur jónsson ærið
ósammála eins og gengur og við er að
búast, þar sem báðir eru þeirrar ham-
ingju aðnjótandi að eiga lögheimili í "lýð-
ræðisþjóðfélagi". Einkum virðist mér
Ólafi bregðast bogalistin, er hann ræðir
stjórnmálabaráttu samtímans, og viðhorf
okkar til lista virðast að einhverjxi leyti
frábrugðin. En það, sem þó sker úr um,
að ég dýfi niður penna í þeim fróma til-