Skólablaðið - 01.02.1956, Page 15

-94 -
n
ERBERGIÐ er á að gizka
tvö skref á breidd og fjögur
á lengd. Veggir eru þaktir
hillum með rykföllnum og
óásjálegum bokum, sem
virðast lítt skipulagðar.
Fyrir innan er skonsa, sem
aðeins rumar ákveðna þykkt
manna. Eoftið er mettað af ryki og
megnum oþef.
Þetta er bókasafn elzta og virðulegasta
menntaseturs á fslandi.
f dag eru formaður safnsins og tveir
nefndarmanna önnum kafnir. Þeir eru
að grandskoða hinar rykföllnu bækur.
- Þessi hefur ekki verið lesin í 35 ár,
segir einn. Seljum hana!
- Hafa þær skemmzt?
- Onei, svarar formaðurinn glottandi.
Þær eru orðnar ureltar. Þær hafa ekki
verið lesnar í 35 ár, og sumar eru
með gotnesku letri. En þessar þarna,
sem við höfum lagt til hliðar, ætlum
við að selja og margar fleiri, sem ekki
hafa verið valdar enn þá.
- Er safnið í fjárþröng, spyr öldung-
urinn. Er verið að byggja nýtt hús ?
- Nei-nei, svarar formaðurinn
hneykslaður. Við erum að rýma til.
Þetta eru skruddur, sem enginn les.
En þær, sem á að selja, eru verðmæt-
ar og hafa gildi fyrir safnara. Sjáið
þer. Her er frumútgáfan af Fjölni,
glæsilegt eintak.
- Þessi er með gotnesku letri, segir
annar, Rífum hana!
Síðan fleygir hann henni í álitlega
hrúgu á gólfinu.
- Það vantar titilblaðið á þessa og
stendur ekkert á kilinum, segir sá þriðji.
Við rífum hana líka!
- Illa er hin íslenzka þjóð stödd, ef
æska hennar les ekki lengur Fjölni,
segir öldungurinn. Svona er feðranna
frægð fallin í gleymsku og dá.
Formaðurinn legj*ur frá ser bókina
og hreytir út úr ser :
- Við eigum tvö eintök.
Þannig líður tíminn, og hinir ötulu
starfsmenn safnsins vinna kappsamlega.
Loks er hrúgan á gólfinu orðin svo fyrir-
ferðarmikil, að til vandræða horfir.
- Við byrjum þá að rífa og flytja út,
segir formaðurinn einarðlega. Hinir reka
upp öskur og ráðast þegar í stað á hrúg-
una. Mitt í hlátrasköllum, hrópum og
trampi opnast dyr safnsins, og síðskeggj-
aður öldungur birtist. Hann tekur ofan og
heilsar. Formaður og nefndarmenn hætta
iðju sinni og þurrka af sér svitann.
- Eru þetta bækurnar, spyr öldungurinn
og bendir á hrúguna á gólfinu.
- Nei, svarar formaðurinn. Þessar á
að rífa.
Öldungnum verður hverft við :
- Þótt þau væru tíu, tautar öldungur-
inn. En hvað les nú æskan? Les hún
ljóð hinna ungu skálda sinna?
- Onei, ekki er það nú, svarar for-
maðurinn. Mest er lesið af skemmti-
s ögum og reyfurum : Elskhugi Lady
Chatterleys, Sabatini og svoleiðis.
Annars lesa menn yfirleitt ekkert. Það
er fleira keypt af bókum en lánað út.
Öldungurinn hrekkur aftur á bak og
segir skjálfandi :
- Hvað er þá orðið okkar starf?
Formaðurinn þegir og spígsporar, en
segir eftir stundarþögn :
- Er ekki bezt, að þér byrjið að
meta fyrir okkur bækurnar ? Við erum