Skólablaðið - 01.04.1959, Side 23
YÆRI ég spámaður, mundi ég ganga
um stræti borganna. eða standa á torg-
um og þruma yfir lýðnum boðskap minn
með brennandi tungutaki og trúarkyngi.
En ég er enginn spámaður, því miður.
Ég er einmitt hið gagnstæða, niðursetn-
ingur tilverunnar, ginningarfíflið.
Ég horfi í gegn um rimlana á glugg-
anum mínum á himininn. Það er nott.
Heiðskírt. Og einkenni norrænnar, heið-
skírrar vetrarnætur eru norðurljos, sem
þeytast um hvolfið og hringast um sjálft
sig eins og stórir skröltormar. Þau eru
að reyna að æra skáldið unga, sem situr
og skelfur af kulda og andagift og glápir
lotningafullur á þau í æðisgenginni leit
að gullkorni lýriskra bókmennta inn á
milli tannaglamursins.
Mig langar til að hrópa til hans :
Þu heimska skáld ! Snautaðu heim til
þín, dragðu þykk tjöld fyrir gluggann
þinn og lestu sögur um magt myrkranna
og forhertan glæpalýð. Kveiktu á rauðu
Ijósi, drekktu absint sleitulaust, reyktu
eitur allt hvað af tekur og hlustaðu á
tryllingslegustu jazzhljómlist, sem sköp-
uð hefur verið. Og fyrir dögun skaltu
hengja þig í beltinu þínu. - En, ég er
enginn spámaður, og því þegi ég. Ég
bara glotti. Svei mér þá, ég glotti -
andstyggilega. Sá, sem hefur elskað
heitast, mun einnig hata djöfullegast. . . .
Eitt sinn sat ég sjálfur í afdal og
skalf af kulda, er ég horfði lotningar-
fullur á norðurljós festingarinnar. Þau
voru mér táknmynd almættisins, fagnað-
arboðskapur stórfengleikans. Ég var
með þrungið hjarta af hugnæmum opin-
berunum um fegurð himinsins og gildi
mannlífsins. Ég var fullkominn estetík-
er. Ég hafði yndi af fuglum himinsins,
blómunum, vötnunum, steinunum og
snjónum, víðáttunni, frelsinu. Ég gat
gleymt mér í einskærum spenningi við
að velta steinvölum niður bratta hlíð og
sjá, hvar þær lentu. Það var svo ótrú-
legt, hvar þær gátu lent. Þær voru
stæltar kempur, sem þreyttu glæstar
íþróttir til þess að vinna hylli brekku-
sóleyjar, sem dillaði sér svo kvenlega
x sólarljósinu, efst upp í brekkunni,
ekki laus við eilítið yfirlæti yfir því,
hve þessir víkingar lögðu sig í líma við
að kútveltast niður hlíð til þess að
bræða hennar stolta sóleyjarhjarta.
Ekki var þá síður stórbrotið að henda
steinum í fenjapytt og virða fyrir sér
gáruhringina, þar sem steinninn sökk.
Þeir voru tákn hins órannsakanlega,
fullir af leyndardómum djúpsins. En þá
var kallað af bænum, ég hentist aftur
úr skýjunum niður á jörðina, og síðan
var skellt sér á lær í mikilli forundr-
an og sagt: Ja, strákurinn er snar-
geggjaður.
Það var líka einmitt það eina, sem
naut einróma samþykkis í skólanum.
Þar þótti það ganga guðlasti næst að
njóta ekki þess eindæma unaðs, sem
felst í því að toga í flétturnar á skóla-
systrunum. Þær fóru þá strax að skæla,
en þá gaf maður þeim bara boltann sinn,
og óðara var öll sút fyrir bí og tilver-
an á ný þrungin æsingi. Skólasystkinun-
um þótti víst botninn á mér helzt til
þungur til 'leikja. Þau kölluðu mig loð-
inskotta. Börnum fatast sjaldan snilld-
in í að gefa hverjum það nafn, sem hon-
um hæfir. Þetta sýndist hæfa mér.
Loðinskotti, loðinskotti ! Mig skipti
þetta engu. Ég var í leit að hinni há-
leitustu fegurð. Sú fegurð var hátt yfir
veraldlegan stórfiskaleik hafin. Hún var
stórbrotin. Hún var samruni manns og
náttúru að hinu fullkomna, máttur höf-
uðskepnanna og undur sólarljóssins,
- harmónía tilverunnar. Þess vegna
horfði ég hlutlaus á bófaleikina og sipp-
ið. Slíkt freistaði mín ekki. Loðin-
skotti.
Á svalandi og ilmandi sumarnóttu
rétt um það leyti, sem glóð sólarlags-
ins særir heiminn til þess að sýna sér
lotningu og allt kvikt drýpur höfði í að-
dáun á sköpunarverkinu, einmitt þá
hlýtur öll tilveran sannarlega að vera