SunnudagsMogginn - 29.08.2010, Blaðsíða 6

6 29. ágúst 2010
Spurningar hafa vaknað í Bandaríkjunum um það
hvað deilan um Park51, fyrirhugaða menningar-
miðstöð og bænahús múslíma, skammt þar frá sem
tvíburaturnarnir stóðu á Manhattan, segi um banda-
rísku þjóðina. Á forsíðu tímaritsins Time var spurt
hvort Bandaríkjamenn væru haldnir múslímafóbíu og
sagt að verkefnið væri prófsteinn á trúarlegt um-
burðarlyndi í landinu.
Dagblaðið The New York Times birti grein um
hvaða augum málið væri litið annars staðar í heim-
inum. Þar er vitnað í Abelhamid Shaari, sem hefur
hvað eftir annað reynt að fá borgaryfirvöld í Mílanó til
að gefa byggingarleyfi fyrir mosku hvar sem væri í
borginni, en án árangurs. „Í Bandaríkjunum er að
minnsta kosti umræða,“ segir hann.
Í Evrópu er tekist á um bann við búrkum og mína-
rettum. Í deilunni um moskuna á Manhattan er
spurningin ekki hvort, heldur hvar. Bandaríkin hafa
hins vegar hingað til verið tekin til fyrirmyndar um
aðlögunarhæfni. „Bandaríkjamenn eru að átta sig á
því að stjórnarskrá þeirra og frjálslyndi vernda þá
ekki frá deilunum, sem ástundun íslams hefur vakið í
okkar löndum,“ skrifar dálkahöfundurinn Pierre Ro-
usselin í blaðið Le Figaro.
Annars staðar er litið á deiluna sem staðfestingu á
afstöðu Bandaríkjamanna. „Bandaríkin hata íslam,“
segir viðmælandi The New York Times í Bagdad, Mo-
haimen Jabar. Abdel Moety Bayoumi, fræðimaður við
íslamska rannsóknarstofnun í Egyptalandi, gagn-
rýnir fyrirætlunina: „Með henni eru búin til varanleg
tengsl á milli íslams og 11. september. Af hverju
ættum við að setja okkur og íslam í stöðu sektar?“
Í Bandaríkjunum er að minnsta kosti umræða
Nokkrar moskur eru í New York. Þessi hefur staðið
frá 1991 og er sú fyrsta, sem var reist í borginni.
Reuters
Á
ætlanir um að reisa menningar-
miðstöð og bænahús múslíma
tveimur húsaröðum frá staðnum þar
sem tvíburaturnarnir, sem féllu í
árás hryðjuverkamanna 11. september 2001,
stóðu á Manhattan hafa hleypt af stað hat-
römmum deilum í Bandaríkjunum. Þegar
George W. Bush, þáverandi forseti Bandaríkj-
anna, blés til atlögu gegn hryðjuverkum áttaði
hann sig á því að auðvelt væri að eitra and-
rúmsloftið í garð þeirra þriggja til sjö milljóna
múslíma, sem búa í Bandaríkjunum, og gætti
þess vandlega að leggja hryðjuverkamenn og
samtök þeirra ekki að jöfnu við múslíma og ísl-
am, sem væri trúarbrögð friðar.
Sá greinarmunur virðist enginn vera í huga
andstæðinga moskunnar. „Þið megið reisa
mosku [þar sem tvíburaturnarnir stóðu] þegar
við megum reisa bænahús gyðinga í Mekka,“
stóð mótmælaspjöldum í New York á sunnudag
fyrir viku.
Þegar fyrst var greint frá áætlunum um að
reisa menningarmiðstöð fyrir múslíma, þar
sem ætti að vera sundlaug, þrekmiðstöð, veit-
ingastaðir, leiksvið og bænaherbergi, í dag-
blaðinu The New York Times í byrjun desember
í fyrra voru sáralítil viðbrögð. Aðstandendur
framkvæmdarinnar kváðust vilja stuðla að „já-
kvæðri umræðu milli heims múslíma og vest-
ursins“.
Tveimur vikum síðar kom viðtal á sjónvarps-
stöðinni Fox News við Daisy Kahn, eiginkonu
helsta skipuleggjanda miðstöðvarinnar,
ímamsins Feisals Abduls Raufs. Laura Ingra-
ham tók viðtalið og sagði: „Ég kann að meta
það sem þið eruð að gera.“
Það var ekki fyrr en í maí að undiraldan byrj-
aði. Kveikjan var blogg eftir Pamelu Geller, sem
áður hafði vakið athygli með því að fullyrða að
Barack Obama Bandaríkjaforseti væri launson-
ur blökkumannaleiðtogans Malcolms X, sem
hún segist sjálf reyndar aldrei hafa trúað í raun
og veru. Í huga Geller er menningarmiðstöðin
„risamoska“ og ögrun að ætla að reisa hana á
þessum stað: „Þetta er íslamskt tilkall til valda
og útþenslustefna.“
Síðan hefur undiraldan verið að magnast í
fjölmiðlum og spjallþáttum og gagnrýnin verið
hvað mest áberandi í fjölmiðlum Ruperts Mur-
dochs, sem á meðal annars Fox News.
Sarah Palin, varaforsetaefni repúblikana í
kosningunum 2008, sagði að þetta væri „tillits-
laus fyrirætlun múslíma, eins og þeir vilji
stinga Bandaríkjamenn, sem enn finna fyrir
sársaukanum, í hjartastað“. Repúblikaninn
Newt Gingrich, fyrrverandi forseti full-
trúadeildar Bandaríkjaþings, hefur gagnrýnt
hina fyrirhuguðu miðstöð af hörku: „Að reisa
mosku á þessum stað væri sambærilegt við að
setja upp nasistaskilti við hliðina á helfarar-
safninu.“ Hann kallar áðurnefndan Feisal Ab-
dul Rauf „róttækan íslamista“ og lætur sig engu
varða að hann hefur farið á vegum bandaríska
utanríkisráðuneytisins bæði í tíð Bush og
Obama til að boða umburðarlyndi meðal músl-
íma og araba.
Fleiri repúblikanar hafa tekið undir gagn-
rýnina, en Ron Paul, þingmaður repúblikana
frá Texas, var fyrstur til að hasta á þá, and-
staðan við miðstöðina helgaðist bara af „hatri
og ótta við íslam“ og að baki henni stæðu „ný-
íhaldsmenn“, sem létu „ekkert tækifæri ónotað
til að beita hatri í garð múslíma til að afla
stuðnings við illa ígrunduð, fyrirbyggjandi
stríð“.
Um miðjan þennan mánuð hætti Obama sér
inn í umræðuna, kvaðst skilja þær tilfinningar,
sem málið vekti, en bætti við: „Þetta eru
Bandaríkin og stuðningur okkar við trúfrelsið
verður að vera óhagganlegur. Það grundvallar-
atriði að fólk af öllum trúarbrögðum sé vel-
komið í þessu landi og verði ekki mismunað af
stjórn þess er lykilþáttur í því hver við erum.“
Bandarískir fjölmiðlar sögðu þegar að Obama
hefði lýst yfir stuðningi við menningar-
miðstöðina. Gingrich sagði að það kæmi ekkert
á óvart að forsetinn héldi áfram að „sleikja sig
upp við róttæka íslamista“, en trúfrelsi kæmi
þessu máli ekkert við. Gingrich hefur gagnrýnt
forsetann harðlega og ný bók hans nefnist „To
Save America: Stopping Obama’s Secular-
Socialist Machine“. Þar segir hann: „Bandaríkj-
unum stafar jafn mikil ógn af hinni veraldlegu-
sósíalísku vél og eitt sinn af Þýskalandi nasism-
ans og Sovétríkjunum.“
Daginn eftir sagði Obama að hann hefði ekki
verið að lýsa yfir stuðningi við hina fyrirhug-
uðu byggingu, aðeins að ítreka að allir ættu að
fá jafna meðferð hjá stjórnvöldum: „Ég var ekki
að tjá mig og mun ekki tjá mig um skynsemi
þeirrar ákvörðunar að reisa mosku á þessum
stað.“
„Íslamskt
tilkall til
valda“
Áformuð moska
á Manhattan
vekur deilur
Stuðningsmenn og andstæðingar moskunnar létu á miðvikudag í sér heyra fyrir utan fyrirhugaðan byggingarstað hennar.
ReutersVikuspegill
Karl Blöndal kbl@mbl.is
„Til eru táknrænir
staðir, sem vekja
minningar, hvort sem
það er ætlunin eða
ekki. Og það er ekki
gott að vekja minn-
ingar.“
Dalil Boubakeur, yf-
irmaður stórmosk-
unnar í París og einn
æðsti íslamski klerk-
urinn í Frakklandi, í
viðtali við dagblaðið
France-Soir.
Ekki gott
að vekja
minningar
50%afsláttur
Verð áður 2598 kr.
Grísalundir, erlendar
1299 kr.kg
ódýrt og gott