Morgunblaðið - 18.02.2010, Síða 23

Umræðan 23KOSNINGAR 2010
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. FEBRÚAR 2010
VEL ER staðið að
málefnum eldri borgara í
Kópavogi. Mjög öflugt
félagsstarf er rekið í
samvinnu við eldri borg-
ara í bænum í Gjábakka
og Gullsmára. Í næsta
mánuði verður tekin í
notkun ný félags- og
þjónustumiðstöð í Boða-
þingi fyrir eldri borgara,
kaffi, nudd, hárgreiðsla og fleira.
Aðstaðan í Boðaþingi verður ein-
hver glæsilegasta sem völ er á. Þar
verður einnig boðið upp á dagvist.
Nýtt hjúkrunarheimili fyrir 44 vist-
rými, sem liggur að þjónustu-
miðstöðinni, verður einnig opnað á
sama tíma, sem er sameiginlegt
verkefni ríkisins og Kópavogsbæjar
en rekið af Hrafnistu.
Sunnan við þjónustumiðstöðina
er verið að reisa tæplega 100 leigu-
íbúðir á vegum Hrafnistu og eru
þær beintengdar inn í þjónustu-
miðstöðina. Reiknað er með að
fyrstu íbúar flytji þar inn seint á
þessu ári. Í Boðaþingi eru einnig
íbúðir sem eru byggðar á frjálsum
markaði og munu íbúar þar geta
nýtt sér þá þjónustu sem er í boði í
þjónustumiðstöðinni. Einnig eru
rekin hjúkrunarrými á vegum bæj-
arins í Roðasölum ásamt dagvist.
Í Gullsmára og á
Skjólbraut eru rekin
sambýli á vegum Kópa-
vogsbæjar sem munu
leggjast af við tilkomu
þessarar nýju hjúkr-
unarrýmisaðstöðu í
Boðaþingi. Hlutfall bæj-
arbúa 67 ára og eldri
hefur vaxið jafnt og þétt
á síðustu árum. Á árinu
1990 var þetta hlutfall
tæplega 7% en er í dag
yfir 11%. Mikil fjölgun í
þessum aldurshópi er til vitnis um
að eldri borgarar kunna vel að
meta þjónustuna í bænum.
Í fjárhagsáætlun þessa árs sam-
þykkti bæjarstjórn þá fyrir mér
óskiljanlegu ákvörðun að láta 67
ára og eldri greiða fyrir aðgang að
sundstöðum bæjarins. En slíkt
hafði áður verið frítt fyrir þennan
aldurshóp svo sem tíðkast í
nágrannasveitarfélögunum. Mér
finnst að bæði hafi eldri borgarar
skilað sínu til samfélagsins og eigi
það því inni hjá okkur hinum að fá
frítt í sund og einnig tel ég að þessi
tilhögun hafi ýtt undir hreyfingu og
betra líkamsástand eldra fólks.
Þennan sundskatt myndi ég vilja
fella niður af eldri borgurum sem
fyrst.
Málefni aldraðra
í Kópavogi
Eftir Gunnar I.
Birgisson
Gunnar I. Birgisson
Höfundur er bæjarfulltrúi og fyrrver-
andi bæjarstjóri í Kópavogi.
ÞEGAR yfirstandandi
kjörtímabil er senn á
enda verður háværari
sú krafa bæjarbúa að
stjórnsýsla verði mark-
vissari, dregið verði úr
yfirbyggingu hennar
ásamt því að bæjarbúar
fái að koma að ákvarð-
anatöku í stærri málum.
Það er löngu tímabært
að farið verði yfir hlut-
verk fastanefnda bæjarins ásamt
því að bæjarráði verði komið á fót.
Hagsmunir bæjarins eru betur
tryggðir með fækkun fram-
kvæmdastjóra og sameiningu
sviða auk þess að hverfa frá póli-
tískum ráðningum í bæjar-
stjórastól.
Hlúa þarf að
barnafjölskyldum
Brýnasta verkefni þeirra sem
koma að stjórn bæjarins að lokn-
um kosningum er að hlúa vel að
barnafjölskyldum og búa þannig
um að Seltjarnarnes verði fýsi-
legur kostur fyrir ungt fólk með
börn. Neslistinn hefur barist fyrir
þeirri hugsjón að laða barna-
fjölskyldur til búsetu innan bæj-
armarkanna í ljósi fækkunar
barna á leik- og grunnskólaaldri á
undanförnum misserum. Í síðustu
kosningum töldu sjálfstæðismenn
þennan málflutning firru en nú
kveður við annan tón. Nú ber svo
við að jafnvel bæjarstjóri tekur
undir málflutning fulltrúa Neslist-
ans ef marka má skrif hans. Það
er hins vegar hvergi nærri nóg að
taka undir mál, það þarf að veita
þeim brautargengi.
Sóknarfæri á
erfiðum tímum
Ljóst er að næstu misseri eiga
eftir að reynast erfið og tekju-
samdráttur bæjarins staðreynd.
Hin fróma styrka fjármálastjórn
virðist á undanhaldi og meg-
ináhersla næstu miss-
era verður á niðurskurð
og hagræðingu í
rekstri. Það skiptir þó
miklu máli hvernig
staðið er að slíkum að-
gerðum. Mikilvægt er
að vandað sé til verka,
forgangsröðun skýr og
kalla þarf eftir við-
brögðum og áliti hags-
munaaðila áður en mik-
ilvægar ákvarðanir eru
teknar. Það þarf víð-
tækari samstöðu en fá-
mennan stefnumótunarfund meiri-
hlutans undir því yfirskini að um
samráðsfund íbúa sé að ræða.
Hinn 20. febrúar nk. fer fram
prófkjör Bæjarmálafélags Sel-
tjarnarness vegna vals frambjóð-
enda á Neslista (sjá nánar
www.xn.is). Ég gef kost á mér í
1.-2. sæti og óska eftir stuðningi
Seltirninga.
Ný framvarða-
sveit og baráttan
um Nesið
Kristján
Þorvaldsson
Kristján
Þorvaldsson
Höfundur er fulltrúi Neslista í skóla-
nefnd og frambjóðandi í 1.-2. sæti í
prófkjöri Bæjarmálafélags Seltjarn-
arness.
Albert Jónsson | Forysta og framsýni í
Kópavogi.
Meira: mbl.is/kosningar
Með og á móti
VODAFONE mismunar börnum í
nýju tilboði sínu, Krakkafrelsi, sem
er tilboð fyrir börn viðskiptavina í
svokallaðri Gull-
þjónustu. Til-
boðið nær ekki til
barna nema þau
eigi lögheimili
hjá viðkomandi
burtséð frá því
þótt hann greiði
fyrir símanúmer
barnsins. Ein-
hver hefði haldið
að þetta væri
hópur sem vildi vera í góðu síma-
sambandi við börnin sín og því væn-
legir viðskiptavinir. En svo er ekki
að mati Vodafone og ekki laust við
að viðhorfin sem í þessu birtist
minni á gamlar sögur um sveit-
arómaga og niðursetninga. Þetta
eru viðhorf sem mér finnst allt of
oft birtast hjá fyrirtækjum gagn-
vart börnum í samsettum fjöl-
skyldum og eru algjörlega úr takti
við nútímann.
Þetta varð mér tilefni til að
stinga niður penna í Morgunblaðið
og benda á þetta misrétti í þeirri
von að hafa áhrif á Vodafone og
e.t.v. önnur fyrirtæki til batnaðar.
Hrannar Pétursson, upplýsinga-
fulltrúi Vodafone, tekur gagnrýnina
ekki til sín og svarar mér staff-
írugur og bendir á hversu óskap-
lega mikla peninga þessi þjónusta
kosti fyrirtækið „Af þeirri ástæðu
þurfum við að skilgreina þjónustuna
þannig, að hún nýtist í raun og sann
börnum á þeim heimilum sem eru
skráð í Vodafone Gull. Eina raun-
hæfa leiðin fyrir starfsmenn Voda-
fone er að styðjast við skilgreiningu
þjóðskrár á fjölskyldu, þegar við-
skiptavinir vilja skrá börnin í
Krakkafrelsi.“ Hrannar biður mig í
leiðinni afsökunar á viðmóti þjón-
ustufulltrúa sem ég talaði við, það
séu mistök sem eigi ekki að verða.
Hér verð ég fyrst að nefna að
þeir tveir þjónustufulltrúar sem ég
talaði við voru mjög liprir en fyr-
irmæli þeirra voru skýr og lítið sem
þeir gátu gert. Í bréfi mínu notaði
ég orðið ljúfmannleg. Ég skil því
ekki hvað Hrannar er að hnýta í
þau. Það er hins vegar skilningur
eða öllu heldur skilningsleysi fyr-
irtækisins á fjölskyldum sem var
inntak greinarinnar og sem end-
urspeglast í svari Hrannars. Ekki
vissi ég til að þjóðskrá fengist sér-
staklega við að skilgreina fjöl-
skyldur eins og Hrannar heldur
fram og ekki skil ég af hverju eina
raunhæfa leiðina sé að styðjast við
lögheimilisskráninguna eins og hún
birtist þar.
Ég skil reyndar ekki af hverju
það er svo mikið atriði að inneignin
nýtist eingöngu börnum á þeim
heimilum sem eru skráð í Vodafone
Gull. Þar sem hver fullorðinn getur
einungis skráð eitt barn sitt þá hlýt-
ur það einu að gilda hvort það er
barn sem býr annars staðar eða
barn sem býr á sama heimili.
Í starfsmannastefnu Vodafone
stendur: „Jafnréttismál eru okkur
hugleikin.“ Af framansögðu er ljóst
að það er meira í orði en á borði hjá
Vodafone, að minnsta kosti þegar
börn eiga í hlut.
TUMI KOLBEINSSON,
kennari og áhugamaður
um jafnrétti.
Eru jafnréttismál Vodafone
hugleikin? Eitt í orði, annað á borði
Frá Tuma Kolbeinssyni
Tumi Kolbeinsson
Í TILEFNI af væntanlegri at-
kvæðagreiðslu hinn 20. febrúar
næstkomandi ætla ég, sem gamall
og tryggur Íslandsvinur, að mæla
eftirfarandi:
Ég er harmi sleginn yfir þeim
órétti sem íslenska þjóðin hefur
verið beitt af Bretlandi, Hollandi og
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum. Þar er
um sögulegt brot á alþjóðalögum að
ræða. Því skyldu saklausir menn
gjalda fyrir glæpi einstaklinga sem
þeir hafa ekki átt möguleika á að
hindra? Því skyldu 300.000 saklaus-
ir Íslendingar gjalda fyrir að
bankaeftirlit
Breta og Hol-
lendinga brást al-
gjörlega?
Hafa t.d.
Bandaríkjamenn
bætt erlendum
aðilum tapið hjá
Lehmann Brot-
hers eða Madoff?
Ég er skelf-
ingu lostinn yfir
að forsætisráðherra Breta skuli
hafa komist upp með að beita
hryðjuverkalögum til þess að fram-
kvæma þennan glæp, þetta rán. Það
sýnir okkur glöggt til hvers hryðju-
verkalögin voru samin. Ég er miður
mín yfir að Danir og Svíar hafa
auðsýnilega brugðist Íslendingum á
alþjóðavettvangi.
Ég ætla að bjóða mig fram í
næstu þingkosningum í Danmörku,
utan flokka.
Nú segi ég við ykkur:
Standið saman Íslendingar og
segið „nei“ í kosningunum! Þá mun
ég tala ykkar máli hvar sem ég fer.
Við viljum vita hverjir stálu þessum
peningum, hvert þeir fóru, og
hversu alvarlega ýmsar eftirlits-
stofnanir hafa brugðist.
CARL HENRIK RØRBECK
Danmörku.
Til íslensku þjóðarinnar
Frá Carli Henrik Rørbeck
Carl Henrik
Rørbeck
BRÉF TIL BLAÐSINS
NÚ VIRÐIST eiga
að gera alvöru úr því að
innkalla veiðiheimildir
sjávarútvegsins smátt
og smátt eða 5% á ári.
Þetta á að gera á grund-
velli þeirrar kenningar
að „þjóðin eigi fiskinn í
sjónum“.
Hvað sem um það má
segja þá á þjóðin ekki
veiðiheimildirnar þegar
búið er að afhenda þær ákveðnum
mönnum til afnota og þar með fela
þeim að sjá um fiskveiðarnar fyrir
hönd þjóðarinnar. Enda rennur allt
andvirði fisksins í þjóðarbúið. Það get-
ur ekki annað! Þetta hlýtur að flokkast
undir eignarnám.
Rekstur sjávarútvegsfyrirtækja
byggist alfarið á veiðiheimildum svo ef
fyrirtækin eru svipt þessum heim-
ildum þýðir það að öll fjárfesting
þeirra er gerð verðlaus og ónothæf.
Það er því æði fjandsamleg aðgerð að
taka grundvöllinn undan rekstri fiski-
skipanna og heimta svo að þau kaupi
veiðiheimildir upp á nýtt. Þetta minnir
helst á Al Capone og fjárkúgun hans.
Spurning er hvort svona aðfarir
standast eignarréttarákvæði stjórn-
arskrárinnar. Þar segir í 67. gr. „Eign-
arrétturinn er friðhelgur. Engan má
skylda til að láta eign sína af hendi
nema almannaheill krefji. Þarf til þess
lagafyrirmæli og komi fullt verð fyrir.“
Eftir er að sjá hvort Alþingi metur
það „almannaheill“ að stunda fjár-
kúgun af þessu tagi en þá verður samt
að borga „fullt verð“.
Ætlunin er síðan að
selja veiðiheimildirnar á
uppboði til hæstbjóð-
anda til eins árs í senn.
Varla er þó meiningin
að hæstbjóðandi kaupi
allar þær heimildir, sem
í boði eru, heldur líklega
hitt að allir, sem vilja
kaupa, borgi samkvæmt
hæsta boði.
Spurnig hvað hægt er
að bjóða hátt í veiði-
heimild til eins árs.
Þegar veiðiheimildir
eru keyptar í frjálsum viðskiptum
verða þær varanleg eign, sem viðkom-
andi getur notað sér um alla framtíð.
Jafnvel hundrað ár.
Samkvæmt því verður verðið til
eins árs einn hundraðasti af núgild-
andi markaðsverði. Og er þó eftir að
meta áhættuna. Það verð, sem þannig
fengist fyrir 5% aflaheimildanna,
mundi hvergi nærri duga til að bera
kostnaðinn við framkvæmdina. Einnig
er á það að líta að árlegt gjald fyrir
veiðiheimildir mundi hækka rekstr-
arkostnað og þannig verka til lækk-
unar á skattstofni. Heimildir, sem
keyptar eru á frjálsum markaði og
yrðu því varanleg eign, færast sem
stofnkostnaður og hafa því ekki áhrif á
skattstofn. Hins vegar mundu áhrifin
af slíkum kaupum auka tekjur fyr-
irtækisins og þar með hækka skatt-
stofn þess.
Nú eru fjölmörg útgerðarfyrirtæki,
sem ekki eru rekin með verulegum
hagnaði, sérstaklega þau sem eru rek-
in meira af félagslegum ástæðum en
viðskiptalegum. Þau eru æði mörg og
eru víða grundvöllur mannlífs í byggð-
arlögunum.
Það er því augljóst að mörg fyr-
irtæki gætu ekki borgað neitt fyrir
aflaheimildir hvað þá „hæsta boð“ þótt
enn sé á huldu hve hátt það yrði.
Ætti þá bara að láta þessi fyrirtæki
lönd og leið með tilsvarandi afleið-
ingum fyrir landsbyggðina? Og ættu
þá þeir sem eiga peninga að geta
keypt þess meira? Jafnvel meira en
þeir hafa nú? Þá væri kerfið farið að
éta sinn eigin tilgang.
Öryggisleysið í rekstri sjáv-
arútvegsins í heild yrði svo algjört að
ekki væri verjandi að leggja nokkra
krónu í slíka starfsemi.
Önnur fyrirtæki, eins og t.d. bank-
arnir, hafa verið ásökuð fyrir að taka
brjálæðislega áhættu og eru nú afleið-
ingar þess komnar í ljós. Og nú á að
neyða sjávarútveginn til að taka hlið-
stæða áhættu!
Það sem merkilegra er er það að
einmitt þeir sem hæst láta um nauð-
syn samstöðu samvinnu og sátta og
allt það æða nú fram og splundra og
spilla af fullkomnu hatri að því er virð-
ist.
Öfundsýkin kraumar undir og verð-
ur brátt að hatri, miskunnarleysi,
grimmd.
Eignarnám?
Eftir Pétur
Guðvarðsson
» Það eru aðallega
tvær spurningar
varðandi svokallaða
fyrningarleið sem nauð-
synlegt er að skoða
vandlega.
Pétur Guðvarðsson
Höfundur er lífeyrisþegi.