Skólablaðið - 01.12.1964, Blaðsíða 24

Óttarr Guðmunds son :
- 86 -
f ÍSLENZKUM SKÓLUM
Samkvæmt einni grein stjórnarskrár
lýðveldisins fslands, sem samþykkt var á
Þingvöllum 17. juni 1944, njóta allir þegnar
þessa eyríkis þeirra mannrettinda, er nefn-
ast skoðana-, hugsana-, tru- og funda-
frelsi. Þetta eru þau rettindi, sem flestir
einræðisherrar hafa ráðizt sem harðast
gegn og talið, að fjör sinnar þjóðar lægi við
því", að hun kæmist aldrei i snertingu við
þessi sjálfsögðu mannrettindi. En þrátt fyr-
ir hin skýlausu ákvæði \ vorri stjórnarskrá,
er langt frá því* að þessi ákvæði seu haldin.
Eins 02 allir vita er hvert barn á þvísa
landi íslandi, skyldað til að læra kenningar,
sem visindamenn þó telja hinar mestu þjóð-
sögur, svo sem kenningar ísraelíta um
sköpun heimsins og mar^a fleiri hluti.
Þarna er ákvæðið um trufrelsi þverbrotið,
þvi að með þessu er einum trúarbrögðum
gert hærra undir höfði en öðrum. En slíkt
athæfi þrifst undir handarjaðri áslenzkra
yfirvalda, enda eru þau þekktari af öðru en
röggsemi eða framkvæmdasemi i skóla-
malum, sbr. öngþveiti það, er ríkir \
menntaskolamálum þjóðarinnar.
Einn er þó sá þáttur skoðanafrelsis.sem
sjaldnast hefur verið svívirtur að ráði \ ás-
lenzkum skolum. Eru það hinar pólitázku
skoðanir nemenda. En nú á þessum siðustu
og verstu tímum er hægt að tala um þessa
helgi \ þátúð, því" að nýlega hafa fslenzk
yfirvöld gert sig að póstberum erlends
stórveldis, og dreift \ gagnfræðaskólum
landsins bæklingi, sem hefur inni að halda
harðvítugar árásir á lifsskoðanir töluverðs
hóps nemenda. Eru þetta bækur þær, sem
Upplysingaþjónusta Bandaríkjanna hefur
dreift \ öllum gagnfræðaskólum landsins
um Bandaríkin. Með þessu athæfi er seilzt
all harkalega inn á skoðanafrelsi manna,
þvi að bókunum er dreift um skólana sem
hverjum öðrum kennslubókum. Serstak-
lejga er önnur bókin, Ágrip af sögu Banda-
nkjanna, mjög áróðurskennd. SÚ bók hefur
eitt motto, sem virðist vera greypt á allar
siður bokarinnar. "Bandaríkjamenn eru
góðir, en RÚssar vondir." Ekki ætla ég
mer þá dul að bera brigður á sannleiksgildi
bókarinnar, en eg ætla að segja, að slíkar
aðgerðir sem þessar, sem virðast ein-
göngu stefna \ þá átt að gera íslenzka æsku
að halleluja hrópandi lýð, sem tekur undir
mottóið áðurnefnda af hjartans sannfæring,
eru mjög oviðkunnanlegar. Sem betur fer
munu vúst fæstir af hinni margumtöluðu
gafuðu æsku \ landinu lesa bokina, en það
litla, sem eg las í bókinni, var ákaflega
einhliða ároður fyrir stefnu þeirri, er
Bandaríkjamenn reka \ utanríkismálum og
innanlands. Um sannleiksgildi þessara
fullyrðinga ætla eg mór ekki að fullyrða
neitt, en margt, sem \ bókinni er látið
standa, eins hinn eini mikli sannleikur,
orkar mjög tvimælis. Ma sem dæmi nefna
fullyrðinguna um Jpað, að Norður-Koreu
menn hafi ráðizt a Suður-KÓreu menn.
Þetta atriði hefur mjög verið umdeilt og
hafa margir viljað segja að þetta hafi ver-
ið akkurat öfugt, og einnig hefur mjög ver-
ið umdeildur þáttur Sameinuðu þjóðanna \
hildarleik þeim, sem for fram austur þar.
Aðgerðir Bandaríkjamanna \ Vietnam, eru
þarna skýrðar sem nauðsyn til að vernda
frelsið \ heiminum, þó að þær aðgerðir
njóti stöðugt meiri andstöðu, jafnvel innan
sjalfra Bandaríkjanna. Margt fleira mætti
nefna, t. d. mjög neikvæð ummæli um for-
sætisráðherra Kúbu, dr. Fiedel Castro.
Er honum \ bókinni lýst sem hinum mesta
skúrki, er só allsendis óalandi og óferj-
andi. Um þetta eru og mjög skiptar skoðan-
ir milli manna. Allar slíkar árásarher-
ferðir inn á hugsanafrelsi, ber að fordæma
og.tel eg það algjörlega^ofært^þegar byrjað
er að reka litaðan politizkan aróður \ rikis-
skólunum. Slikt er einkamal hvers og eins
og það fer illa þegar skólarnir ætla ser að
hafa einhver áhrif a þessar sérskoðanir
manna. Þætti mór gaman að vita hvað land-
inn hefði sagt, ef Danir hefðu snúið hinum
illræmda bæklingi sfnum urrj íslenzku hand-
ritin yfir á vora tungu, og siðan dreift hon-
um \ s^kólum landsins sem hinum eina sann-
leika á þvi máli.