Skólablaðið - 01.02.1972, Blaðsíða 51

- Hvert teljið þér vera hlutverk og markmið menntaskóla ?
- Menntaskólar hafa gjarnan verið skilgreindir þannig, að þeir eigi að
veita almenna menntun og búa undir sérnám. Frá mihu sjónarmiði er
þó uppeldishlutverk, sem menntaskóli gegnir, ekki síður mikilvægt, en
það gerir hann sem samastaður ungs fólks á þeim aldri, þegar þrosk-
inn er hvað bráðastur. Upjpeldishlutverk menntaskóla er fyrst og fremst
fólgið f kynnum og samveru, og f félagslífi nemenda og samstarfi.
- Nú halda margir þvf fram, að á Eslandi f dag sé nýkapitalfskt þjóð-
félag og að það sé markmið skólakerfisins f slfku þjóðfélagi að móta
hlýðna og andlega ósjálfstæða þjóðfélagsþegna. Hvað er hæft f þvf ?
- Eg held að hvaða þjóðfélag sem er, sem setur skólakerfi súiu það
mark, fái ekki lengi staðizt. Það er alls ekki um það að ræða, að
nokkurt þjóðfélag geti með skólakerfi sfnu náð fyrirfram settum mark-
miðum. Skólakerfi er hluti af þjóðfélagi, sem alltaf er f breytingu.
Markmið skólakerfis eru oft sett f allfjarlaegri fortið. Framkvæmdin er
þannig, að skólakerfið er að nokkru leyti ihaldssamt, það er að nokkru
leyti arfur frá fyrri tfma, og að nokkru leyti breytinga- og jafnvel
byltingarkennt, þvf að þar kemur saman sá hluti þjóðarinnar, sem einna
gleggst finnur á sér brýnar þarfir og verðandi breytingar. Hér er alls
ekki um að ræða neina einstefnu f nokkru þjóðfélagi, sem yfirleitt hefur
menntakerfi, sem það nafn á skilið. f Bandaríkjunum, þar sem tvf-
mælalaust er nýkapitalískt þjóðfélag, er skólinn einhver sá byltingar-
kenndasti f heimi. f Sovétrfkjunum, en þvf er haldlð fram að þar sé
sósfalistiskt þjóðskipulag, er skólinn ákaflega ihaldssamur. Eg vil sem
sé leggja á það sérstaka áherzlu, að skólakerfi starfar ekki eftir einu
ákveðnu spori.
- Það er álit margra, að nemendum f menntaskóla sé ekki nægilega
frjálst hvemig þeir haga námi súiu og tfmasókn. Hyggizt þér beita
yður fyxir einhverjum breytingum f frjálsræðisátt ?
135
- Eg hef þá afstöðu til menntaskólastarfsins, að það eigi ekki að segja
til um það úr einhverju ráðuneyti, hvernig einstakir skólar haga starfi
síhu f hverju og einu, en persónulega er ég hlynntur þeim tilhneiging-
um, sem uppi eru, f þá átt að menn séu ekki eins bundnir og verið
hefur af bekkjakerfi og fastmótaðri stundaskrá. Eg vil nefna þær fyrir-
ætlanir Hamrahlíðarskóla að afnema bekkjakerfi og taka upp námsein-
ingakerfi.
- Teljið þér aukin áhrif nemenda á stjórn skólanna æskileg ?
- Já, ef það er einlægur vilji nemenda, að öðlast þá þátttöku. Frum-
kvæðið verður að koma frá nemendum sjálfum.
- Nú ályktaði síðasta landsþing menntaskólanema um breytingu á l.máls-
grein 65. greinar reglugerðar um menntaskóla, þar sem gert er ráð
fyrir samstarfsnefnd nemenda og keimara, sem taki til meðferðar
breytingar á námsskipan og kennsluháttum og fl. Hvert er álit yðar á
þessari ályktun ?
- Nú er það kennarafundur, sem fjallar um þessi mál. Eg tel ekkert
mæla á móti þvf, að einhverjir fulltrúar nemenda séu þar með f ráðum,
en ég held að það sé borin von, að nemendur fái úrskurðarvald um
námsefni, sem þeir eru kannski ekki farnir að kynnast ennþá.
- Hvað líður skipan námsráðunauta ?
- Námsráðunautar eru f hópi þeirra starfsmanna, sem gert er ráð fyrir
f nýju menntaskólalögunum. Þessi lög eru tveggja ára gömul og eru
aðeins komin til framkvæmda að litlu leyti. Fjárveiting hefur ekki
fengizt enn fyrir ýmsu sem þar er gert ráð fyrir, m.a. skipun náms-
ráðunauta. En stöðugt er unnið að þvf, að gera lögin að öðru en
pappfrsgagni. Það er hægt að segja, að mjakazt hafi f áttina en ekki
vil ég taka dýpra f árinni, t.d. hefur verið himiluð ráðning konrektora
við þrjá skóianna.