SunnudagsMogginn - 06.02.2011, Side 29

6. febrúar 2011 29
Blóð, sviti og tár
Stundum heyrast hægrimenn kvarta undan því
að fréttastofa RÚV sé undirlögð af vinstrisinn-
uðum fréttamönnum. Hverju svararðu slíkri
gagnrýni?
„Þetta er einfaldlega rangt – enda myndi frétta-
stofan ekki njóta þess yfirburðatrausts sem mæl-
ingar sýna ef þessar ásakanir væru réttar. Frétta-
stofa RÚV og þeir sem þar starfa láta ekki stjórnast
af öðru en faglegum metnaði. Það getur hentað
einhverjum pólitískum lukkuriddurum í argi
dagsins að saka RÚV um hlutdrægni en það er ein-
faldlega ekki á rökum reist. Sjálfur er ég alvanur
slíkum blammeringum á löngum fjölmiðlaferli.
Harðkjarna vinstrimenn hafa sagt mig vera ramm-
an hægrimann – gott ef ekki framlengingu bláu
handarinnar – og harðsnúnustu hægrimennirnir
telja mig gargandi kommúnista. Ætli þetta sé ekki
bara ágætur staður fyrir útvarpsstjóra að vera á? Ég
hef hinsvegar aldrei verið í stjórnmálaflokki og
aldrei tekið þátt í stjórnmálastarfi. Ég er aftur á
móti í stórmerkilegu félagi með þingmönnunum
Árna Johnsen og Róberti Marshall en það er
Bjarnareyjarfélagið, sem vonandi verður ekki not-
að gegn mér.
En aftur að alvöru málsins. Samkvæmt trúverð-
ugleika- og traustsmælingum þá ber RÚV höfuð og
herðar yfir aðra fjölmiðla. Það eru raunar einungis
fjórar stofnanir í samfélaginu, sem mældar eru í
þessum könnunum, sem njóta trausts meirihluta
landsmanna og RÚV er sem betur fer ein þeirra.
Staðan væri ekki þessi ef fréttastofa RÚV væri eins
og hörðustu gagnrýnendur frá hægri og vinstri
segja.“
Hver er skuldastaða RÚV, er fyrirtækið í fjár-
hagsvandræðum?
„Þegar formbreyting varð á rekstri RÚV vorið
2007 þá settu forsvarsmenn félagsins sér það
markmið að koma krónískum og linnulitlum tap-
rekstri RÚV í jafnvægi á tveimur árum. Þetta tókst
okkur á tuttugu mánuðum. Frá febrúar 2009 hefur
rekstur RÚV verið réttum megin við strikið og
þar með er búið að snúa við áratuga stöðugum
taprekstri. Þetta var ekki án fórna og kostaði
blóð, svita og tár. Þessu markmiði náðum við –
þrátt fyrir að í millitíðinni hafi skollið á kreppa og
hrun – ekki síst vegna þess hversu úrræðagóðum
og skapandi starfsmönnum við höfum á að skipa.
RÚV er núna rekið réttum megin við núllið og af-
koman gerir okkur kleift að standa undir göml-
um skuldum. Staðan er vænlegri en hún var fyrir
tveimur árum. Það er ekki þar með sagt að hér sé
farið að drjúpa smjör af hverju strái en það hefur
tekist að snúa rekstrinum við. Smám saman
verður nú hægt að endurheimta eitthvað af því
sem við þurftum að fórna í dagskránni.“
Skálkaskjól ríkisins
Hvernig finnst þér staðan á íslenskum fjöl-
miðlamarkaði vera í dag?
„Hún er frekar dapurleg í þeim skilningi að
allir fjölmiðlarnir eiga í vök að verjast fjárhags-
lega og eru því einfaldlega ekki eins öflugir og
góðir og æskilegt væri. En staðan á þessum
markaði er líka skrýtin og allra skrýtnast er að
ríkið – í gegnum Landsbankann sinn – skuli
tryggja eins manns eignarhald og yfirráð Jóns
Ásgeirs Jóhannessonar á stærsta fjölmiðlafyrir-
tæki landsins. Það gengur eiginlega út yfir mörk
allrar venjulegrar kaldhæðni að skattgreið-
endum, sem þurftu að punga út um 280 millj-
örðum króna, ef ég man rétt, til að endurreisa
Landsbankann, skuli gert með afskriftum og
endurfjármögnunum að tryggja áframhaldandi
eign og yfirráð Jóns Ásgeirs á 365.
Það er svo í stíl við þennan fáránleika að um
daginn birtust fréttir af því að Hannes Smárason
hefði enn til ráðstöfunar hús sem Landsbankinn
tók af honum sem dropa upp í skuldahafið fyrir
löngu. Þannig bæði heiðrar og hýsir ríkisbankinn
skálkana – er einskonar skálkaskjól ríkisins. Það
var því vonum seinna að Landsbankinn réð til sín
um daginn það sem þeir kölluðu „sérfræðing í
samfélagsábyrgð“ – og skiptu jafnframt um aug-
lýsingastofu til að breyta ímyndinni.
Það er hins vegar ekki ímyndarvandi sem bank-
inn á við að stríða – þetta er hegðunarvandi.
Hversu lengi verður þú útvarpsstjóri?
„Það hef ég ekki hugmynd um. Á einhverjum
tímapunkti getur annað tveggja gerst að stjórn
RÚV vilji ekki hafa mig lengur og reki mig eða að
ég telji mig ekki lengur hafa neitt til málanna að
leggja og hætti. Hvorugt hefur enn gerst. En í
þessu starfi er erfitt að spá fyrir um sinn nætur-
stað.“
Hver er framtíðarsýn þín fyrir RÚV?
„Að RÚV gegni stöðugt betur því hlutverki sínu
að vera þjóðinni spegill þar sem hún skoðar sjálfa
sig. Og að upplýsa, fræða og skemmta. Þetta lýtur
ekki síst að menningarlegum og lýðræðislegum
skyldum RÚV við þjóðina – og þessi meginmark-
mið hafa ekkert breyst í tímans rás. RÚV þarf hins
vegar að tileinka sér margháttaðar nýjar aðferðir í
þessu skyni – hvernig og hverju við miðlum – því
ef við missum skírskotunina til ungs fólks þá miss-
um við smám saman erindið við þjóðina.
Þegar ég réðst hingað haustið 2005 var RÚV að
fara út úr gömlu og forstokkuðu rekstarformi, sem
hamlaði allri framþróun. Mér fannst óumræðilega
spennandi að takast á við það verkefni ásamt öðr-
um starfsmönnum að fara með RÚV inn í breytta
tíma. Það tókst mjög vel. Við náðum fljótlega mjög
góðum tökum á rekstrinum og vorum að sigla RÚV
í nýja átt, en með fullri virðingu og lotningu fyrir
öllum þeim góðu gildum sem höfðu þroskast og
dafnað hér innan dyra í 80 ár. Síðan kom kreppan
og hrunið – lætin og djöfulskapurinn. Það sem átti
að vera framsækin uppbygging og sókn breyttist
allt í einu í krappa vörn á mjög erfiðum tímum. Á
þeim tímapunkti fannst mér þó ekki síður mikil-
vægt og ögrandi verkefni að hlaupa í vörnina og
taka þátt í að koma RÚV í gegnum allan þennan
ólgusjó. Núna hefur okkur tekist að koma rekstri
RÚV á réttan kjöl og þokum okkur aftur hægt og
bítandi inn í skemmtilegan uppbyggingarfasa.“
Morgunblaðið/RAX