SunnudagsMogginn - 09.01.2011, Blaðsíða 20

20 9. janúar 2011
Þetta er grín,“ segir BjarniHaukur Þórsson kíminn. Viðstöndum í dyragáttinni á Litlasal Borgarleikhússins og horf-
um inn á sviðið. Það er sannarlega rétt,
þetta er grín. Það kemur svo sem ekki á
óvart þegar þeir Sigurður Sigurjónsson
eiga í hlut. Samt er Bjarni Haukur ekki
að tala um grín í skilningnum spé eða
gys. Hann er að tala um grín í efnislegri
merkingu – eins og kylfingar skilja orð-
ið. Það er í raun og veru grín í miðjum
salnum.
Tilefni þessarar óvenjulegu sviðs-
myndar er glænýr íslenskur gamanleikur
eftir Bjarna Hauk, Afinn, sem frum-
sýndur verður á föstudaginn kemur, 14.
janúar. Með titilhlutverkið fer Sigurður
Sigurjónsson.
Að sögn Sigurðar og Bjarna Hauks er
Afinn óumflýjanlegt framhald Pabbans,
sem sló í gegn hér heima fyrir fjórum ár-
um. Sömu menn báru hitann og þung-
ann af þeirri sýningu en þá var hlut-
verkaskipan öfug, Bjarni Haukur lék og
Sigurður leikstýrði.
„Hugmyndin að Afanum kviknaði
mjög fljótlega eftir að við settum upp
Pabbann en ég varð einmitt afi í fyrsta
skipti um þær mundir,“ segir Sigurður
og Bjarni Haukur rifjar upp að dóttir
Sigurðar hafi mætt kasólétt á frumsýn-
ingu á Pabbanum.
„Bjarni hótaði að hann myndi skrifa
Afann handa mér og eins og sjá má er
hann maður orða sinna,“ segir Sigurður
sposkur.
Mátulegt á mig!
Sigurður á 35 ára leikafmæli á þessu ári
en hefur merkilegt nokk ekki leikið ein-
leik í annan tíma. Hvernig í ósköpunum
stendur á því?
„Það er góð spurning,“ svarar Sig-
urður, heimspekilegur á svip. „Ég hef
leikstýrt þeim nokkrum einleikjunum og
sennilega er mátulegt á mig að þurfa
loksins að leika sjálfur í einum slíkum.“
Spurður hvernig hann kunni við sig í
þessum sporum svarar hann því til að
það sé í senn spennandi og ógnvekjandi.
„Þetta eru alveg nýir skór sem ég er að
máta – og hef ég þó margt reynt – en
það kemur sér afar vel að hafa leikstjóra
sem hefur sjálfur gríðarlega reynslu af
þessu formi leiklistar.“
Sem kunnugt er lék Bjarni Haukur
ekki bara Pabbann, heldur líka Hellisbú-
ann sem sýndur var meira en hundrað
sinnum í Íslensku óperunni á sínum
tíma.
„Í leikhúsinu er maður alltaf að leggja
sjálfan sig að veði,“ heldur Sigurður
áfram, „og hefur gott af því að reyna
nýja hluti, ekki síst eftir 35 ár í faginu.“
Þeir félagar eru sammála um að áhorf-
andinn skipti aldrei meira máli í leikhúsi
en í einleiknum. Hann sé hinn eiginlegi
mótleikari. „Þess vegna er öðruvísi að
æfa einleik en önnur leikrit. Það er svo
lítil svörun. Ég bíð spenntur eftir að fá
fólk í salinn,“ segir Sigurður.
Handalögmál og hurðaskellir
Á ýmsu hefur gengið á æfingatímanum,
ef marka má leikstjórann. „Siggi er nátt-
úrlega mjög erfiður og snúinn í sam-
starfi. Það hefur komið til handalögmála
og hurðum ósjaldan verið skellt,“ segir
Bjarni Haukur án þess að blikna. Eftir
stutta en spennuþrungna þögn springa
þeir báðir úr hlátri.
Ég kveðst munu reyna að selja þjóð-
inni þessa sögu – en efast um að það
takist.
Sýningin hefur verið í bígerð í um ár
og félagarnir kastað hugmyndum á milli
sín. Þeir staðfesta að efnið sé að tals-
verðu leyti sótt í eigin reynsluheim.
„Blessaður vertu,“ segir Sigurður,
„margt af þessu hef ég reynt á eigin
skinni – samt ekki allt. Maður er orðinn
miðaldra – að hugsa sér – og hefur reynt
ýmislegt um dagana. Been there, done
that. Þú skilur.“
Bjarni Haukur segir þá félaga þekkjast
orðið býsna vel og hafa áþekkar hug-
myndir um það hvað geri sig á sviði og
hvað ekki. „Við stöndum okkur aftur og
aftur að því að leita í hversdaglega hluti
og hið mannlega eðli. Við veltum okkur
mikið upp úr því,“ segir hann.
Sigurður hlær þegar hann er spurður
hvernig afi hann sé í raun og veru. „Bara
ágætur, held ég. Mér finnst alla vega
gaman að leika þá rullu heimafyrir.“
Afabörnin eru nú orðin þrjú.
Tímafrekt ástríðustarf
Leiklist er tímafrekt og krefjandi starf og
Sigurður dregur ekki dul á að hann hafi
haft í nógu að snúast undanfarna þrjá og
hálfan áratug. „Leikarastarfið er ástríðu-
starf og tætir mann óhjákvæmilega svo-
lítið. Það er tímafrekt og hefur tilhneig-
ingu til að taka líf manns yfir. Til allrar
hamingju hefur skilningur og stuðningur
minnar fjölskyldu alltaf verið fyrir
hendi. Annars væri þetta ekki hægt. Ég
væri löngu hættur að leika ef það væri
einhver núningur við fjölskylduna. Allt
hefur þetta verið gert í sátt og samlyndi
gegnum árin en auðvitað vill maður allt-
af hafa meiri tíma fyrir börnin sín og
barnabörn.“
Spurður hvort hann hyggist bæta úr
því í framtíðinni svarar hann strax ját-
andi. „Það er ekki nokkur spurning, svo
mikið á fjölskyldan inni hjá mér. Ég
hugsa að ég muni smátt og smátt gíra
mig niður til að sinna henni betur án
þess þó að draga mig alveg í hlé. Það eru
nefnilega forréttindi að starfa við það
sem manni þykir skemmtilegt og ég nýt
þess til fullnustu.“
Væri að mála hús
Í framhaldi af þessum pælingum vaknar
óhjákvæmilega sú spurning hvað Sig-
urður væri að gera hefði hann ekki orðið
leikari.
„Ég væri húsamálari eða alla vega iðn-
aðarmaður af einhverju tagi,“ flýtir hann
sér að svara. „Obbinn af félögum mínum
fór í einhverja iðn og ég hefði örugglega
fylgt þeim.“
Sigurður fór snemma að leika í skól-
anum og skátunum og eitt leiddi af öðru.
„Einhverjir sáu eitthvað í mér og hvöttu
mig til að feta þessa braut. Mér var strax
vel tekið og hef verið lukkunnar pamfíll.
Hef ekki þegið laun fyrir aðra vinnu í 35
ár.“
Spurður hvort leiklistin liggi betur
fyrir sumum en öðrum hugsar Sigurður
sig stundarkorn um. „Fyrir fimmtán ár-
um hefði ég líklega svarað þessari
spurningu neitandi en í dag geri ég mér
grein fyrir því að þetta eru ekki bara
áunnir hæfileikar. Partur af þessu þarf að
vera meðfæddur. Það er ég búinn að sjá.
En ekki biðja mig að útskýra það nánar.
Það er vonlaust.“
Forsala á Afann gengur vel og með
hliðsjón af vinsældum Pabbans, sem
sýndur hefur verið í tólf löndum, má
búast við að væntingar verði miklar.
Sjálfir velta Bjarni Haukur og Sigurður
því lítið fyrir sér. „Við gerum miklar
kröfur til okkar og reynum að gera þetta
eins vel og við mögulega getum. Meira
getum við ekki gert,“ segir Bjarni Hauk-
ur. „Sjálfsagt koma gestir til með að hafa
væntingar en lífið er sjaldan bein lína í
leikhúsi. Það er ekkert gefið varðandi
aðsókn og mín von er einfaldlega sú að
fólk skemmti sér og fari ögn betra heim
af sýningunni – alla vega ekki verra.
Þegar upp er staðið er þetta bara leikhús
– hvorki NASA né Icesave.“
Ekki Spaugstofu-Siggi
Talandi um væntingar bætir Sigurður við
að hér sé leikhúsmaðurinn Sigurður í
öndvegi, ekki sjónvarpsmaðurinn.
„Þetta er ekki Spaugstofu-Siggi. Hann
vinnur annars staðar.“
Talandi um Spaugstofuna, það óska-
barn þjóðarinnar, segir Sigurður þá fé-
laga enn í fullu fjöri á nýjum stað, Stöð
2. „Okkur var enn mál og þegar Stöð 2
bauð okkur að koma yfir til sín þáðum
við það með þökkum. Okkur hefur liðið
ljómandi vel þar í vetur.“
Sigurður verður sennilega um aldur og
ævi spyrtur við Spaugstofuna. Það er
honum að meinalausu. „Þetta Spaug-
stofu-ævintýri hefur auðvitað sína kosti
og galla. Eflaust hef ég misst af ein-
hverjum tækifærum í leikhúsinu út af
því en það verður bara að hafa það. Ég er
mjög stoltur af Spaugstofunni og hefði
ekki fyrir nokkurn mun viljað sleppa því
ævintýri.“
Hann er meðvitaður um brautryðj-
endastarf Spaugstofunnar á sviði skops í
sjónvarpi og fagnar því að sífellt fleiri
færi sér formið í nyt. „Vissulega er þetta
efni dýrt í framleiðslu en að mínu mati
verða menn samt að vera djarfir að gera
tilraunir í sjónvarpi, ég tala nú ekki um á
þessum erfiðu tímum í þjóðfélaginu.“
Sigurður og Bjarni Haukur eru á einu
máli um að sjaldan sé brýnna að fóðra
andann en í andstreymi. „Þetta skynja
Íslendingar,“ segir Bjarni Haukur. „Það
er engin tilviljun að aðsókn í leikhús
hefur aukist í kreppunni, ekki bara á
gamansýningar. Eins hefur bíógestum
fjölgað. Fólk þarf að dreifa huganum og
fá tækifæri til að horfa fram veginn með
bros á vör og gleði í hjarta. Okkur leik-
húsfólki ber að svara þessu kalli með því
að bjóða upp á vandaða og áhugaverða
dagskrá.
Ég held það hafi almennt tekist.“
Grínið á
gríninu
Sigurður Sigurjónsson, einn ástsælasti leikari
þessarar þjóðar, stendur í fyrsta skipti einn á
leiksviði, þegar nýr gamanleikur Bjarna Hauks
Þórssonar, Afinn, verður frumsýndur í Borg-
arleikhúsinu á föstudag. Hann segir verkefnið í
senn spennandi og ógnvekjandi.
Texti: Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Ljósmynd: Kjartan Þorbjörnsson golli@mbl.is Sigurður Sigurjónsson og Bjarni Haukur Þórsson höfundur og leikstjóri Afans.
’
Á ýmsu hefur gengið á æfinga-
tímanum, ef marka má leik-
stjórann. „Siggi er náttúrlega
mjög erfiður og snúinn í samstarfi.
Það hefur komið til handalögmála og
hurðum ósjaldan verið skellt,“ segir
Bjarni Haukur án þess að blikna.
Eftir stutta en spennuþrungna þögn
springa þeir báðir úr hlátri.