Morgunblaðið - 12.05.2011, Qupperneq 34

34 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. MAÍ 2011
300 ára afmælis Noregssögu
Þormóðs Torfasonar verður
minnst í Lærdómssetrinu á
Leirubakka á föstudag kl.
17:30. Unnið er að fyrstu út-
gáfu bókarinnar á norsku, og
mun ritstjóri verksins, Tor-
grim Titlestad, prófessor við
Háskólann í Stafangri, flytja
erindi á Leirubakka. Að loknu
erindi Torgrims Titlestads um
Þormóð verða umræður og síð-
an fögnuður í boði norska sendiráðsins á Íslandi.
Afmælisfögnuðurinn er samstarfsverkefni Lær-
dómssetursins á Leirubakka, Torfæus Stiftelsen í
Noregi, Háskólans í Stafangri og norska sendi-
ráðsins í Reykjavík. Allir eru velkomnir.
Fornfræði
Minnst 300 ára af-
mælis Noregssögu
Þormóður
Torfason
Undanfarnar vikur hefur Guð-
björg Lind Jónsdóttir sýnt
málverk í Stúdíó Stafni í Ing-
ólfsstræti 6. Yfirskrift sýning-
arinnar er Þögul mynd af húsi,
en myndirnar urðu til í
tengslum við vinnu Guðbjargar
við endurbætur á Vertshúsinu
á Þingeyri ásamt því að hafa
dvalið þar og unnið að myndlist
sinni. Á þessum tíma hefur hún
nálgast upprunalega viði húss-
ins í gegnum mörg lög af seinni tíma endurbótum
og breytingum, en Vertshús, sem einnig hefur
verið kallað Hótel Niagara, var byggt árið 1881 og
á sér því langa sögu. Sýningu Guðbjargar lýkur
sunnudaginn 15. maí.
Myndlist
Þögul mynd af húsi
í Stúdíó Stafni
Guðbjörg Lind
Jónsdóttir
Senjórítur Kvennakórs
Reykjavíkur halda sína árlegu
vortónleika í Digraneskirkju á
laugardag kl. 14:00. Senjór-
íturnar eru kór kvenna 60 ára
og eldri sem hittast til æfinga
einu sinni í viku allan veturinn.
Þetta er 16. starfsár kórsins.
Á tónleikunum mun kórinn
meðal annars flytja lög eftir ís-
lensk tónskáld eins og Sigvalda
Kaldalóns, Tryggva M. Bald-
vinsson, Sigfús Halldórsson, Olgu Guðrúnu Árna-
dóttur, Ólaf Gauk Þórhallsson, Jón Múla Árnason
og Björgvin Þ. Valdimarsson auk erlendra höf-
unda. Stjórnandi Senjórítanna er Ágota Joó og pí-
anóleikari er Vilberg Viggósson.
Tónlist
Senjórítur syngja í
Digraneskirkju
Ágota
Joó
Frá föstudegi og fram til 24. maí
sýnir Borgarbókasafn Reykjavíkur
þýskar teikni- og hreyfimyndir frá
árunum 2000-2007 í samvinnu við
Goethe-Institut. Sýndar verða
stuttmyndir sem gefa innsýn í
þýska teikni- og hreyfimyndagerð
síðustu ára. Myndirnar verða sýnd-
ar í Kamesi Borgarbókasafns,
Tryggvagötu 15, og hefjast sýn-
ingar kl. 13:00 alla daga.
Hátíðinni er skipt í fjóra flokka:
Traum und Alptraum = Draumar
og djöflar, sýndar föstudaginn 13.,
þriðjudaginn 17. og laugardaginn
21. maí. Hier und dort = Hér og
þar, sýndar laugardaginn 14., mið-
vikudaginn 18. og sunnudaginn 22.
maí. Diesseits und Jenseits = Þessa
heims og annars, sýndar sunnudag-
inn 15., fimmtudaginn 19. og mánu-
daginn 23. maí. Er und sie = Hann
og hún, sýndar mánudaginn 16.,
föstudaginn 20. og þriðjudaginn 24.
maí.
Margar myndanna eru án tals en
byggja í staðinn á tónlist. Þær sem
eru með tali eru sýndar með upp-
runalegu þýsku tali og enskum
skýringartextum. Frekari upplýs-
ingar um myndirnar eru á vefsetri
Borgarbókasafns.
Innsýn Úr þýsku hreyfimyndinni
Jam Session frá 2005.
Þýskar
teikni- og
hreyfimyndir
Borgarbókasafn sýnir
þýskar stuttmyndir
Ljósmyndasafn Reykjavíkur efnir
til yfirlitssýningar á úrvali ljós-
mynda úr safni ljósmyndarans og
verkamannsins Karls Chr. Nielsens
á 30 ára afmæli Ljósmyndasafns
Reykjavíkur, en safn hans er varð-
veitt á Ljósmyndasafninu.
Karl fæddist í Traðarkoti við
Hverfisgötu 10. júní 1895 og ólst upp
í gamla Austurbænum. Hann lést
1951. Um tíma, um 1914-1916, starf-
aði hann og nam ljósmyndun á ljós-
myndastofu Carls Ólafssonar við
Laugaveg. Eftir það vann hann að-
allega verkamannavinnu, lengst af
sem bæjarstarfsmaður hjá Reykja-
víkurbæ, við gatnagerð, ýmiss konar
hreinsunarstörf, meindýraeyðingu
o.fl.
Þótt Karl hafi búið við þröngan
kost alla ævi tók hann talsvert af
myndum alla tíð og eftir hann liggur
merkilegt heimildasafn ljósmynda
sem sýnir hversdagslegt líf Reykvík-
inga á fyrri helmingi 20. aldar. Það
sem einkennir myndir hans er
raunsæisblær augnabliksins, mann-
líf hversdagsleikans.
Á sýningunni, sem opnuð verður
kl. 15:00 á laugardag, eru ríflega 60
nýjar stækkanir, gerðar eftir úrvali
mynda sem Karl tók á um 35 ára
ljósmyndaferli, þær elstu frá 1916 og
þær yngstu teknar um 1950. Auk
þess eru á sýningunni gamlar frum-
kópíur úr safni Karls.
Yfirlitssýning á myndum
Karls Chr. Nielsens
Karl Chr. Nielsen, birt með leyfi Ljósmyndasafns Reykjavíkur.
Heimildasafn Verkamenn vinna að vegabótum á Ægisgötu á sumardegi.
 Starfaði sem verkamaður lungann úr ævinni
Sýningin „Þetta vilja börnin sjá“
verður opnuð í Sláturhúsinu Egils-
stöðum á morgun kl. 10:00. Á sýn-
ingunni eru myndskreytingar úr ís-
lenskum barnabókum. Þátttakendur
keppa um íslensku myndskreyti-
verðlaunin; Dimmalimm. Karl Jó-
hann Jónsson hlaut verðlaunin 2010
fyrir Sófus og svínið.
Þátttakendur í sýningunni í ár eru
Adrian Sölvi Ingimundarson, Agn-
ieszka Nowak, Anna Cynthia Lepl-
ar, Auður Ösp Guðmundsdóttir og
Embla Vigfúsdóttir, Áslaug Jóns-
dóttir, Björk Bjarkadóttir, Brad D.
Nault, Brynhildur Jenný Bjarna-
dóttir, Cassandra Canady, Elísabet
Brynhildardóttir, Emily Weber,
Erla Sigurðardóttir, Freydís Krist-
jánsdóttir, Guðrún Kristín Magn-
úsdóttir, Gunnar Júlíusson, Halldór
Á. Elvarsson, Halldór Baldursson,
Hjalti Bjarnason, Inga María Brynj-
arsdóttir, Josefina Margareta Mor-
ell, Karl Jóhann Jónsson, Kristín
Arngrímsdóttir, Kristín María Ingi-
marsdóttir, Matias Festa, Sigríður
Ásdís Jónsdóttir, Sigrún Eldjárn,
Sirrý Margrét Lárusdóttir, Þór-
arinn M. Baldursson og Þórey Mjall-
hvít H. Ómarsdóttir.
Þetta vilja börnin
sjá í Sláturhúsinu
 Sýndar myndskreytingar úr bókum
Verðlaunamyndir Myndskreyting
eftir Karl Jóhann Jónsson.
Díana Rós A. Rivera
diana@mbl.is
Komin er út ljóðabókin Kafbátakór-
inn eftir skáldið og myndlistarkon-
una Steinunni G. Helgadóttur. Að
sögn Steinunnar eru kafbátar þema
bókarinnar, þeir séu svolítið mennsk-
ir og fulltrúar okkar. „Við erum eig-
inlega inni í okkur og horfum út um
augun. Við erum lokuð inni í þessu
hylki sem er við, einstaklingur. Við
getum snert að takmörkuðu leyti en
ekki að öllu,“ segir Steinunn. Hún
segir hugmynd sína um kafbáta ekki
vera nýja heldur sé þetta tilfinning
sem við þekkjum líklega öll. „Svolítið
einmanaleg kannski en ekkert slæm.
Þetta er bara svona og mér fannst
gott að hugsa út frá því.“
Byrjaði í ljóðlist
Steinunn segist ekki hafa samið
ljóðin sérstaklega með bókina í huga,
sum ljóðin hafi hún átt og önnur séu
ný. „Ég vinn þannig að ég er enda-
laust að vinna ljóðin, ég get eiginlega
ekki hætt, “ segir hún og bætir við að
erfitt sé að vita hvenær ljóðin byrji
og hvenær þau endi. Í raun endi þau
ekki fyrr en þau eru komin í bókina
því þá geti hún ekki breytt þeim
meir.
Steinunn segist eiga erfitt með að
greina á milli ljóðlistar og myndlistar
og það sem skipti hana máli sé að
gera hlutina af alvöru, að öðru leyti
fari þeir sínar eigin leiðir. „Þú tjáir
þig á einn eða annan hátt og það er
mismunandi eftir verkum hvað hent-
ar þeim. Þetta er svona augnablik og
mynd sem kemur og svo er bara til-
viljun hvernig ég nota hana, hvað ég
geri,“ segir hún.
Kafbátur í góðum málum
Aðspurð segist Steinunn ekki geta
gert upp á milli listformanna tveggja.
Hún hafi byrjað í ljóðlistinni, fært sig
yfir í myndlist og sé núna komin aft-
ur í ljóðin.„Þó þetta sé mín fyrsta
ljóðabók þá byrjaði ég eiginlega þar,“
segir Steinunn.
Í ljóðinu Sumar í Orkney má finna
mjög áhrifaríka setningu: „hárið er
þungt / af sól“ og segir Steinunn að
sér þyki ofsalega vænt um þá setn-
ingu. „Það er svo mikið sumar í
henni,“ segir hún; það sé allt svo gott
þegar hárið er fullt af sól. „Þegar þú
eignast börn þá endurtekur sagan
sig á einhvern undarlegan hátt. Eða
jafnvel þegar þú sérð aðra sem eru
svoleiðis. Þá ertu kafbátur í góðum
málum, þegar hárið er fullt af sól,“
segir hún að lokum.
Morgunblaðið/Sigurgeir S
Hringrás Steinunn G. Helgadóttir byrjaði á því að semja ljóð áður en hún
fór út í myndlist. Nú er hún aftur komin í ljóðin.
Þegar hárið
er fullt af sól
Kafbátaþema
» Steinunn G. hefur gefið út
ljóðabók með kafbátaþema.
» Hún er bæði myndlistarkona
og skáld og segir það tilviljun
háð hvort listformið hún notar.
» Fór úr ljóðlist í myndlist og
endaði svo aftur í ljóðunum
» Hætti ekki að vinna í ljóð-
unum fyrr en þau voru komin á
prent.
 Steinunn G. Helgadóttir gefur út sína
fyrstu ljóðabók, Kafbátakórinn
Hér voru heimsfrægir
leikstjórar eins og
Emir Kusturica og Milos For-
man uppgötvaðir. 37
»