Austurland - 23.12.1998, Blaðsíða 8
8
Jól 1998
Ingi Þór Ágústsson
íslendingur í Bosníu-Hersegovinu
Greinarhöfundur í fullum skrúða í Bosníu. Hann hefur dvalið í
hinu stríðshrjáða landi í rúma þrjá mánuði og á eftir að vera þar
í þrjá til viðbótar.
Hjúkrunarfræðingurinn Ingi Þór
Agústsson hefur verið tíður gest-
ur á síðum Austurlands á þessu
ári. Ingi er kraftmikill ungur
maður og óhræddur að taka að
sér spennandi verkefni. Hann
hefur undanfarið dvalið í Bosniu
Hersegovinu. En hvað varð þess
valdandi að 26 ára gamall maður,
tveggja bama faðir, maður í sam-
búð og með heimili, maður sem
var hlaðinn vekefnum (allt of
mörgum að sumra mati) rífur sig
upp og fer í friðargæslu á vegum
Utanríkisráðuneytisins með
NATO til Bosníu-Hersegovinu?
Það er m.a. þessi spurning sem
hann reynir að svara í þessu opna
bréfi til lesenda Austurlands:
Af hverju?
Er maðurinn vitlaus, haldinn ævin-
týraþrá, eða er hann alveg að
missa það? Það er von að þú,
lesandi góður, spyrjir sjálfan þig
að því. Þetta eru atriði og spurn-
ingar sem ég varð að svara sjálf-
ur áður en ég lagði upp í þetta
ævintýri. Ég vil byrja á að taka
það fram að ég væri ekki hérna í
dag án þess að eiga yndislega unn-
ustu er hvatti mig til að láta þenn-
an draum minn rætast og styður
mig í þessu stóra ævintýri mínu.
Þetta hefði einnig ekki verið
hægt án þess að fá stuðning frá
stjórnendum Fjórðungssjúkra-
hússins í Neskaupstað, er gáfu
mér 6 mánaða leyfi frá störfum
né án skilnings stjómar Sund-
deildar Þróttar og þeirra krakka
sem ég þjálfaði í sundi. En hing-
að er ég kominn og hérna hef ég
verið núna í þrjá mánuði og á
eftir að vera í þrjá mánuði í
viðbót.
Upphafið:
Allt þetta ævintýri hófst 23. ágúst
með því að ég flaug til Bretlands
með þremur öðrum íslendingum,
tveimur læknum og öðrum hjúkr-
unarfræðingi. Ferð okkar var
heitið til Tidworth í Bretlandi
þar sem við áttum að vera við
þjálfun með breska hernum í
þrjár vikur áður en við fæmm til
Bosníu-Hersegovinu.
Áður en ég fór til Bretlands til
að vera við þessa þjálfum þá
bjóst ég við öskrandi liðþjálfum,
að ég þyrfti að skríða drulluna
upp fyrir axlir, hlaupa þar til líða
myndi yfir mig, gera armbeygjur
þangað til ég heyrði fugla syngja
og fleiri æfingar sem maður hef-
ur séð hermenn gera í bíómynd-
unum. Ég átti mjög fljótlega eftir
að komast að því að ég hafði
miklar ranghugmyndir um breska
herinn og ég komst að því að ég
hef horft á allt of margar stríðs-
myndir. I staðinn fyrir allt þetta,
sem áður er talið, hef ég á þessum
tíma aldrei dmkkið meira te á
allri minni ævi samanlagt, aldrei
heyrt meiri skammstafanir á orð-
um í enskri tungu (þeir skamm-
stafa allt), sjaldan heyrt F-orðið
sagt eins oft (nánast í öðru hverju
orði), aldrei séð eins mikið eyðu-
blaðaflóð um allt sem viðkemur
ekki neinu (breski herinn hefur
eyðublað fyrir allt, og ég tel
sjálfan mig heppinn að þurfa
ekki að fylla út eyðublað í þríriti
ef klósettpappírinn kláraðist) og
aldrei verið eins nálægt því að fá
rasssæri af allri þeirri setu á
fyrirlestum þessar þrjár vikur, og
ég sem hélt að ég væri öllu vanur
eftir fjögur ár í háskóla. Já,
breski herinn var sko allur annar
en ég hafði gert mér í hugarlund.
Það að vera í breska hernum er
99% bið og 1% vinna og allt yfir
þessa skiptingu kalla Bretarnir
mikla vinnu.
Þekking Breta:
Allir voru yfir sig glaðir að sjá
okkur og voru yfír sig hissa er
við sögðum þeim að við værum
að fara í sex mánuði til Bosníu-
Hersegovinu sjálfviljug. Það héldu
allir að við íslendingar hefðum
her og að við værum þeir sem
íslenski herinn hefði sent til að
taka út sína refsingu fyrir slæma
hegðum eða eitthvað verra. Já,
breskri hermenn vissu ekki mik-
ið um Island er við komum út en
þeir eru allir að koma til, greyin.
Þeir vita flestir hvar Neskaup-
staður er á kortinu núna en það
hefur sko tekið sinn tíma, skal ég
segja ykkur, að láta þá bera þetta
orð fram. Nafnið Ingi er nógu
erfitt fyrir þá en þeir voru fljótir
að komast að því að það rímar
við miður fallegt orð í enskri tungu
og eftir það hefur þetta nafn mitt
verið barnaleikur fyrir þá að bera
fram. En aftur að þjálfuninni.
Við fengum að skjóta af byssum,
hlusta á fyrirlestra um jarð-
sprengjur, fyrirlestur um ástand-
ið í Bosníu og um það hvemig á
að keyra í Bosníu. Þetta síðast-
nefnda var mikilvægasti fyrir-
lesturinn því það er ekkert sem
hefur kostað eins mikið af dauðs-
föllum í Bosníu í liði NATO eins
og umferðarslys. Ég held því
reyndar fram að íbúar Bosníu
þurfi ekki annað en að fá Olaf
Þórðarson hjá umferðarfræðsl-
unni til sín í einhvern tíma því
eins og ég komst að síðar þá
keyra íbúamir þar eins og kol-
brjálaðir vitleysingar sem bera
enga virðingu fyrir sínu lífi né
annarra.
Ferðalagið til Bosníu:
Þegar þjálfum lauk fengum við 14
daga til að anda aðeins léttar áð-
ur en við stefndum til Bosníu-
Hersegovinu með Air Royal Air
Force. Þeir sem eru í landhernum
þola ekki vel þá sem eru í flug-
hernum og ég get vel skilið af
hverju eftir þá reynslu að hafa
flogið með þeim til Bosníu. Við
vorum vakin klukkan tvö um
nótt til að ferðast í klukkutíma í
nitu til staðar í 40 mín. akstursfjar-
lægð frá flugvellinum (við vor-
um í 30 mínútna fjarlægð frá flug-
vellinum á þeim stað sem við
vorum upphaflega). Á þessum
stað biðum við í þrjá tíma áður
en við fórum á flugvöllinn en þar
biðum við í fjóra tíma áður en
við fórum út í flugvélina og flug-
um í þrjá tíma til Bosníu. Það er
atriði sem breskir hermenn sögðu
mér að venjast fljótt en það var
að fara í rútu, úr rútu, í rútu,
standa í röð, fara úr röð, fara í
röð. Þeir eru ótrúlegir í þessu
sambandi. Og ekki spyrja mig
hvernig þessi her hefur unnið
heimstyrjaldir.
Sjúkrahúsið:
Frá því ég kom til Bosníu hef ég
unnið á sjúkrahúsi sem ég veit að
Guðrún (minn elskulegi hjúkr-
unarforstjóri á Fjórðungssjúkra-
húsinu í Neskaupstað) myndi
ekki kalla sjúkrahús ef hún sæi
það. Sjúkrahúsið var til að byrja
rneð í tjöldum, staðsett á miðju
gólfi í verksmiðju er áður hýsti
tæki til fatasauma. Núna er verið
að endurbyggja spítalann og á
meðan er spítalinn staðsettur í
herbergi sem lekur. Það er
skítkalt í því, mýs hlaupa hérna
MELABÚÐIN
0'pð'_irðingum
svo ooj <nndsmönnum ö um
eofra jo a og
~avsoe
Oov
D
o
o Komcindi ovi
KKum viðskiptin
á ovinu sem
ev oð \(5a
@477 1301 og 477 1185
Kannski heldur öflugt fyrir rjúpnaveiðina. Margir íslenskir
veiðimenn myndu eflaust gefa mikið fyrir slíkt verkfœri.