Ljósmæðrablaðið - 01.12.1982, Blaðsíða 20

100
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
Varað er við notkun annarra blóðþrýstingslyfja en hér hafa
verið nefnd. Sérstaklega ber að forðast að nota Hyperstat
(Diazoxid), en það er gefið við skyndihækkun á blóðþrýstingi.
Þetta lyf getur valdið skyndilegu blóðþrýstingsfalli, slegið út
fæðingarhríðar, valdið fylgjulosi og leitt til dauða barns og/eða
móður. Lyfið er því bannfært þar til eftir fæðingu.
Krabbameinslyf
Eins og gefur að skilja eru þessi lyf yfirleitt mjög skaðleg fóstr-
um, bæði hvað teratogen og aðra verkun áhrærir. Sem dæmi má
taka folinsýruandefnið Aminopterin, en þetta lyf (efni) var notað
til að framkvæma fósturlát í kringum 1950. 70% þeirra sem fengu
lyfið misstu fóstur, fóstrin reyndust með gallaða vefjauppbygg-
ingu. Um 30% luku meðgöngu en fæddu vansköpuð börn. Lyf
náskylt þessu er til dæmis Metotrexat.
Deyfi-, sterk verkja- og svæfingalyf
Deyfilyf og borð við Lidocain geta haft víðtæk áhrif á fóstur,
séu þau gefin í stórum skömmtum. Til dæmis er talið að við para-
cervical deyfingu fái um 30—40% barnanna hjartsláttarhægingu.
Lyfið er ekki talið teratogen en ótrúlegustu fósturáhrifum er lýst,
öndunarerfiðleikum, krömpum, slappleika, lélegri súrefnismettun
og lækkuðu sýrustigi. Við minni háttar staðbundnar deyfingar í
fæðingu eru þessi vandamál fáséð.
Séu sterk verkjalyf (Pethidin, Morfin, Methadon) misnotuð á
meðgöngu koma fram heiftarleg fráhvarfseinkenni hjá börnum,
strax eftir fæðingu. Pethidin er nú mest notaða verkjalyfið í
fæðingu. Sé það gefið í mjög stórum skömmtum, eða rétt fyrir
fæðingu, má búast við slöppum börnum eða börnum sem eiga við
öndunarerfiðleika að stríða fyrst á eftir. Þetta er þó hættulaust
þar sem ágæt mótefni eru nú til að upphefja þessi einkenni.
Það færist nú stöðugt i vöxt að ófrískar konur séu svæfðar og
kemur þar bæði til aukning í keisaraskurðum og öðrum aðgerðum
almennt. Ekki hefur verið hægt að sýna fram á klárt samband
milli svæfinga á meðgöngu og vanskapnaða hjá nýburum þessara
mæðra. Tvennt er þó athugavert í þessu sambandi.