Ljósmæðrablaðið - 15.10.1998, Blaðsíða 30

Samstavfshópur um Bijóstagjöf
Árið 1990 var haldinn mikilvægur fundur á vegum
Alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar og Barna-
hjálpar Sameinuðu þjóðanna um réttindi barna.
Fundinn sóttu fulltrúar frá 30 þjóðum og var þar
samin yfirlýsing sem varð síðar undirstaða sam-
þykktarinnar um Réttindi barnsins. Eitt meginmál
yfirlýsingarinnar var brjóstagjöf og mikilvægi henn-
ar hvað varðar heilbrigði barna. Sett voru fram
markmið og vinnureglur sem ætlað var að aðstoða
þjóðir heimsins við að efla brjóstagjöf. Meðal mark-
miða var að komið yrði á fót þverfaglegri brjósta-
gjafarnefnd í hverju landi, heilbrigðisstofnanir tækju
upp „Tíu þrep til vel heppnaðrar brjóstagjafar" í
samræmi við yfirlýsingar WHO/UNICEF um hlut-
verk heilbrigðisfagfólks og að gripið yrði til aðgerða
til að framfylgja alþjóðlegum staðli um markaðs-
setningu brjóstamjólkurstaðgengla (The Inter-
national Code of Marketing of Breastmilk
Substitutes).
í samræmi við þessa yfirlýsingu var í fyrstu al-
þjóðlegu brjóstagjafarvikunni, sem alþjóðasamtökin
WABA (World Alliance for Breastfeeding Action)
stóðu fyrir 1. til 7. ágúst 1992, stofnaður á vegum
Kvennadeildar Landspítalans samstarfshópur um
brjóstagjöf.
Hópinn skipuðu í fyrstu:
Ólöf Ásta Ólafsdóttir, þáverandi hjúkrunarfram-
kvæmdastjóri Kvennadeildar Landspítala, Anna
Björg Aradóttir, þá yfirhjúkrunarfræðingur hjá Land-
læknisembættinu, Elínborg Jónsdóttir, fyrrum for-
stöðukona Fæðingarheimilis Reykjavíkur, ljósmóðir
á Kvennadeild Landspítala, Hanna Antoníusdóttir,
þá ljósmóðir á Kvennadeild Landspítala, Dagný
Zoega, þá hjúkrunarfræðingur á Kvennadeild Land-
spítala og einnig hjálparmóðir hjá Barnamáli, áhuga-
félagi um brjóstagjöf, Hjördís Guðbjömsdóttir, hjúkr-
unarframkvæmdastjóri Barnadeildar Heilsuverndar-
stöðvar Reykjavíkur og Marga Thome, dósent við
Námsbraut í Hjúkrunarfræði við Háskóla Islands.
Nokkrar mannabreytingar hafa orðið í hópnum á
þeim tíma er hann hefur starfað:
Anna Björg Aradóttir hætti sem yfirhjúkrunarfræð-
ingur hjá Landlæknisembættinu og gekk úr hópnum
í janúar 1994, Hanna Antoníusdóttir gekk úr hópn-
um í júní 1994, Guðrún Jónasdóttir, hjálparmóðir hjá
Barnamáli, áhugafélagi um brjóstagjöf, gekk í hóp-
inn í nóvember 1994, Gestur Pálsson, bamalæknir á
Vökudeild Landspítala, gekk í hópinn í mars 1995
og Laufey Steingrímsdóttir, doktor í næringarfræði,
léði hópnum liðsinni íbyrjun árs 1998.
Markmið Samstarfshóps um brjóstagjöf hafa frá
upphafi verið:
• Að koma á ákveðinni skriflegri stefnumörkun
varðandi brjóstagjöf í landinu, þannig að góð sam-
vinna yrði milli faghópa og áhugahópa um brjósta-
gjöf og að fræðsla og ráðgjöf um brjóstagjöf yrði
samræmd.
• Að stuðla að því að heilbrigðisstofnanir tækju
upp „Tíu þrep til vel heppnaðrar brjóstagjafar" í
samræmi við vilja Alþjóða heilbrigðisstofnunarinnar.
• Að gera stjórnvöld, fagfólk og almenning meðvit-
uð um alþjóðlegan staðal um markaðssetningu
brjóstamjólkurstaðgengla.
• Að safna upplýsingum um brjóstagjöf á einn stað
og auka möguleika á að afla sér fróðleiks t.d. með
ákveðinni miðstöð fyrir upplýsingar um brjóstagjöf.
• Að stuðla að símenntun varðandi brjóstagjöf,
fylgjast með hvernig fræðslu um brjóstagjöf er hátt-
að í námi heilbrigðisstétta, hvetja til rannsókna og
vera vakandi fyrir umhverfissjónarmiðum og þeim
ákvörðunum stjórnvalda sem gætu haft áhrif á
brjóstagjöf.
Hópurinn hefur hist reglulega og unnið að ýmsum
málefnum:
• Hópurinn hefur birt greinar í dagblöðum í tengsl-
um við alþjóðlegar brjóstagjafarvikur árin 1992 og
1994.
• Hópurinn hefur gengist í að afla upplýsinga um
stöðu íslands gagnvart alþjóðlega staðlinum um
markaðssetningu brjóstamjólkurstaðgengla (The
International Code of Marketing of Breastmilk
Substitutes) og tengist einn fulltrúi hópsins (Dagný)
baráttuhópnum IBFAN sem berst gegn ósæmilegum
söluaðferðum á brjóstamjólkurstaðgenglum. Einnig
hefur hópurinn sent ábendingar um þessar sam-
þykktir til aðila sem auglýst hafa brjóstamjólkurstað-
gengla.
• Hópurinn hefur gengist fyrir talningu á tíðni og
tímalengd brjóstagjafar á landinu í samstarfi við
Landlæknisembættið fyrir árin 1993 og 1994.
• Hópurinn gekkst árið 1993 fyrir eins dags nám-
skeiðum um brjóstagjöf, sem byggðu á „Tíu þrepum
30
LJÓSMÆPRABLAPIP