Akranes - 01.12.1944, Blaðsíða 15
AKRANES
147
Svafa Þórleifsdóttir
skólastjóri
Á síðast liðnu vori sagði Svafa Þórleifsdóttir lausu skóla-
stjórastarfi sínu við. barnaskólann á Akranesi, sakir heilsu-
brests. Tekur hún að sér léttara starf. En samkvæmt beiðni
skólanefndar gegndi frú Svafa skólastjórastarfinu til 30. sept.
síðast liðinn.
í septembermánuði skipaði kennslumálaráðherra Friðrik
skólastjóra Hjartar, á Siglufirði, skólastjóra við barnaskólann
á Akranesi, og fluttist hann hingað nokkru fyrir mánaðar-
lokin. Með október hófst kennsla í öllum deildum skólans, og
var barnaskólinn settur 1. okt.
Skólasetning fór að þessu sinni fram í kirkjunni. Var þar
fjöldi fólks saman kominn til þess að heilsa nýja skólastjór-
anum og kveðja hinn fráfarandi skólastjóra.
Friðrik Hjartar setti skólann með skörulegri ræðu til barn-
anna og aðstandenda þeirra.
Formaður skólanefndar bauð nýja skólastjórann velkominn
og óskaði að skólanum mætti vel farnast undir stjórn hans.
Beindi hann síðan máli sínu til fráfarandi skólastjóra, frú
Svöfu, og þakkaði henni í nafni skólanefndar fyrir vel unn-
ið starf.
Nemendur frú Svöfu hér á Akranesi, vottuðu henni þakkir
fyrir starf sitt og færðu henni álitlega peningagjöf. Bæjar-
stjórn Akranesskaupstaðar hafði og samþykkt fjárveitingu í
viðurkenningarskyni henni til handa, og var sú upphæð einn-
ig afhent henni við skólasetninguna.
Kennarar barnaskólans færðu fráfarandi skólastjóra vand-
að gullúr í þakklætisskyni og skólanefnd Flateyjarbók.
Áður hafði Kvenfélag Akraness sýnt frú Svöfu Þórleifs-
dóttur þakklæti sitt fyrir 16 ára formannsstörf og félags-
konur fært henni peningagjöf.
Svafa Þórleifsdóttir hefur verið skólastjóri barnaskólans í
síðast liðin 25 ár og auk þess beitt sér af miklum áhuga fyrir
ýmsum öðrum menningarmálum Akurnesinga um aldarfjórð-
ungs skeið.
Við komu hennar færðist nýtt líf í unglingaskóla þann, er
U. M. F. Akraness stofnaði á sínum tíma. Hún stjórnaði hon-
um svo, að vinsældir hans fóru vaxandi. Kom sá skóli að
góðu gagni og bætti úr brýnni þörf þangað til gagnfræða-
skólinn var stofnaður. En unglingaskólinn undirbjó framar
öllu jarðveginn fyrir stofnun hans.
Frú Svafa hefur og stutt margt ungmennið til framhalds-
náms með hvatningu, góðum ráðum og einkatilsögn, eftir
því sem tími hennar og heilsa leyfði frekast.
Svafa Þórleifsdóttir var hinn ötulasti ungmennafélagi, með-
an sá félagsskapur var með blóma hér á Akranesi. Hún stjórn-
aði um mörg ár barnastúkunni, og var lengi í stjórn Sjúkra-
samlagsins, meðan það átti við mesta örðugleika að stríða í
byrjun. Hún var 15 ár í stjórn Hjúkrunarfélags Akurnesinga,
eða þangað til Sjúkrasamlagið gat ráðið sér hjúkrunarkonu.
Hún gekkst fyrir stofnun kvenfélags hér á Akranesi og var
formaður þess frá upphafi. Hefur það haft mikilvæg störf
með höndum undir stjórn hennar. Hún var um langt skeið
einn af tryggustu félögum kirkjusöngflokksins hér í bæ og
tók þá stundum að sér organistahlutverkið, ef á lá.
Þannig hefur frú Svafa verið ósérhlífinn og fjölhæfur
menningarfrömuður á mörgum sviðum á meðal vor.
Frú Svafa tekur nú að sér mikilvæg störf fyrir Landssam-
band íslenzkra kvenfélaga. Þakka Akurnesingar henni óeigin-
gjarnt aldarfjórðungsstarf hér í bæ og óska henni alls góðs
í hinum nýja verkahring.
Ragnheiður Ásgrímsdóttir.
Neðri-Teig.
Lífið er stmidum erfiður skóli
Það má segja að við, sem fædd erum á milli 1890 og 1900
vitum næsta lítið um þá margvíslegu eymd og erfiðleika, sem
kynslóðirnar á undan okkur hafa átt við að búa í þessu landi.
í æsku, á manndómsárunum og einnig í elli sinni. Við, sem
fædd erum á áðurnefndu tímabili förum þó mun nær um
erfiðleika í þessu efni, heldur en þeir, sem ekki eru fæddir
fyrr en 1910 eða svo. Svo miklu munar einmitt hér, að í
mörgum tilfellum má segja að hvítt sé svart. Svo gagnólíkur
var aðbúnaður allur og möguleikar á ekki lengri tíma.
Hér verður með örfáum orðum minnst á eina af þessum
ágætiskonum, sem kannað hefur að marki harðneskju þessa
skóla. Konu, sem hefur gert meiri kröfur til sjálfrar sín en
annarra, og af sjálfsaga og eigin þrjózku í þessum efnum, ef
til vill gengið feti framar en hún hefði átt að gera. Þessi kona
er Ragnheiður Ásgrímsdóttir á Neðri-Teig, og varð 85 ára
1. desember síðast liðinn.
Ragnheiður er fædd á Helluvaði í Þingeyjarsýslu 1. des.
1859. Hún fluttist til Grindavíkur með foreldrum sínum, er
hún var aðeins fimm ára gömul. Þar var hún með þeim til
fimmtán ára aldurs, en fór þá í vistir hingað og þangað, síðast
að Innrahólmi til Ánra Þorvaldssonar og giftist hún þaðan
24. júní 1890, Sigurði Sigurðssyni, — sem líka var þar vinnu-
maður, — en hann var ættaður frá Lambhaga. Þau byrjuðu
þegar búskap í Nýjabæ, sem er eitt kotið í túnfætinum á
Innrahólmi. Þegar þetta var, átti Ragnheiður inni í búinu hjá
Árna um 30 krónur, en Sigurður um 70 kr. Var þetta allur
eigindómurinn og fyrir það var keyptur matur og nauðsyn-
legustu hlutir. Kotinu fylgdi hinsvegar ein kýr og fjórar ær,
en einhvernveginn festu þau kaup á einni hryssu til viðbótar.
í byrjun leit nú ekki illa út um búskapinn, því að tvö höfuð
voru á hverri kind. Lömbin voru átta undan þessum fjórum
ám, en þau drápust öll úr pest um haustið. Um veturinn varð
ónýtt annað júgrið undir kúnni vegna slæmrar ígerðar. Sama
veturinn lét hryssan fylinu, svo að ekki leit þetta eiginlega
vel út með afkomuna.
Bóndinn fór til sjávar á vertíðum, en þær gátu stundum
brugðist líka. Fyrsta barnið fæddist næsta sumar, þá var
bóndinn að vinna af sér eftirgjaldið. Hann kom og var heima
fyrsta sólarhringinn.
Systir konunnar á Innra-Hólmi var ljósmóðirin, sem var
hjá Ragnheiði og heimsótti hana eins og venja er til. En þar
fyrir utan lá Ragnheiður þar sem hún var komin, nema hvað
vinkona hennar úr næsta koti leit til hennar við og við.
Ragnheiður segist hafa legið í rúminu í viku, (en þó sögðust