Freyr - 01.05.1945, Blaðsíða 20
70
FRE YR
Athugasemd
Forráðamenn bænda- og húsmæðraviku
Búnaðarfélags íslands, hafa óskað eftir
að hlustendur létu í ljósi álit sitt á til-
högun og erindum þeim, sem þar eru flutt.
En þar sem bændur hafa lítinn tíma til
ritstarfa munu færri verða til þess en
æskilegt væri.
Ég vil láta ánægju mína í ljós yfir þess-
ari síðastliðinni bændaviku og ósk um að
áframhald geti orðið á slíkum fræðslu-
vikum í útvarpinu.
En aðalástæðan til þess að ég gef mér
tíma til að taka mér penna í hönd er sú, að
ég vildi gera athugasemd við erindi Páls
Zóphóníassonar er hann flutti á síðustu
bændaviku og fjallaði að vanda um kýr.
Ræðumaður kvaðst furða sig á því, hvað
margir virtust vera frá því bitnir að hirða
kýr og vanmeta þær, og það jafnvel bænd-
ur, og vildu heldur láta spretta úr spori á
reiðhestinum en teyma kú.
Eitthvað á þessa leið var upphaf ræð-
unnar
Eftir að hafa gert samanburð á nytsemi
kýrinnar og hestsins, furðar hann sig mest
á því að hann skuli enn vera kallaður
þarfasti þjónninn, og telur nær að kalla
hann óþarfasta þjóninn.
Að bera saman nytsemi þessara húsdýra
er mjög óskynsamlegt, þar sem þau hafa
svo ólíku hlutverki að gegna, þar sem
kýrin framleiðir mjólk, eina af aðalneyzlu-
vörum þjóðarinnar, en hesturinn afl í
þarfir framleiðslunnar og er auk þess eitt
af aðal farartækjunum, einkum til sveita.
Mér finnst mjög hæpið að upphefja viss-
ar búfjártegundir á kostnað annara, og
það án þess að færa fram nokkur rök mál-
inu til stuðnings.
Vildi ég nú leitast við að sýna fram á hve
ómaklegt það er að gera lítið úr nytsemi
íslenzka hestsins.
Hver er það, sem hefur dregið plóginn
og önnur verkfæri, sem vinna land til tún-
ræktar, og þar með skapað skilyrði til að
fjölga kúnum, sem P. Z. furðar sig á að
maður skuli ekki hafa ánægju af að teyma
á eftir sér?
Hver er það, sem flytur áburðinn á tún-
in og í nýyrkjuna, og vinnur áburðinn of-
an í túnin?
Hver er það, sem dregur heyvinnuvél-
arnar, losar, rakar, þurrkar, og flytur heim
töðuna, sem kýrnar fá svo að sitja einar
að, því að það þykir nú víðast of gott fóð-
ur handa hestinum?
Hver er það, sem verður að koma til
skjalanna að vetrinum, þegar þessi nútíma
flutningatæki, bílarnir sitja fastir í snjó-
sköflunum með mjólkurdropann úr kúnum,
og kemur honum til mjólkurbúanna?
Ætli það sé ekki hesturinn, sem verður
að gera allt þetta sem að framan er talið,
og gerir í náinni framtíð og ótal margt
fleira?
Ilesturinn á vissulega engu síður lof skil-
ið en kýrin, og það er engu minni þörf á
að bæta kyn hans og meðferð, því hann
mun ávallt verða þarfur þjónn við land-
búnaðinn, þótt einhver vélaöld sé að skjóta
upp kollinum og sumir trúi á hana, sem
einhverja framtíðarúrlausn á vandamál-
um landbúnaðarins. Það mun sannast, að
til þess að hægt sé að stunda hér land-
búnað og afla heyja á ræktuðu landi, verð-
um við að hafa vel ræktaða sterka og þolna
hesta. Það er ólíkt skárra að eiga góðhest,
sem maður getur gripið til þegar manni
sýnist, heldur en að fylla allt með ónauð-
synlegum bílskrjóðum, sem engin þörf er
fyrir, en eins og nú horfir, virðist það vera
markmiðið.