Freyr - 01.08.1947, Blaðsíða 8

246
FRE YR
sem bæta mega núverandi ástand. Ef til-
kostnaðurinn við veiðarnar heldur áfram
að aukast ár frá ári, eins og verið hefir,
samtimis því, að veiðimagnið minnki, þá
kemur óhjákvæmilega að því, að ekki
borgar sig að veiða lengur, jafnvel í ám,
sem áður voru góðar veiðiár.
★
Ríkisvaldið hefir ekki verið aðgerða-
laust í sambandi við veiðimálin. Það hefir
nú í rúmlega 70 ár reynt að auka vatna-
fiskinn með viðurkenndum aðferðum, svo
sem takmörkun veiðarfæra, stytting veiði-
tíma og minnkun veiðisvæða. Árið 1876
voru staðfest fyrstu lögin hér á landi, sem
gengu um nefndar ráðstafanir, og voru
þau tilraun hins opinbera til að draga úr
veiðirýrnuninni, sem þá þegar hafði gert
vart við sig. Lög þessi voru hvorki marg-
þætt né ýtarleg, en þau voru þýðingarmik-
il spor í rétta átt. Þau náðu aðeins til lax-
ins og fólu í sér ákvæði um styttingu veiði-
tímans, takmarkanir á lengd veiðivéla, ó-
friðun sels, möskvastærð neta o.fl. Tíu ár-
um seinna voru staðfest öllu ýtarlegri lög
um sama efni. Síðan þessi fyrstu veiðilög
voru sett, hefir Alþingi á nokkra ára fresti
aukið og endurbætt veiðilöggjöfina. Sett
hafa verið lög um friðun silungs og veiði-
aðferðir í vötnum (1909), ófriðun og eyð-
ingu sels (1912), almenn ákvæði um veiði
í vötnum (1923) og fiskiræktarfélög (1929).
Árið 1932 voru þessi lög feld saman í einn
lagabálk og mjög aukið við þau. Árið 1941
var meginmál laganna frá 1932 og megin-
mál laga, sem sett höfðu verið á árunum
1933—1941, feld saman í einn lagabálk
(lög um lax- og silungsveiði nr. 112, 9.
október 1941). Síðan hafa nokkrar minni-
háttar breytingar verið gerðar á lögunum
frá 1941.
Þar sem veiðilöggjöfin er fáum kunn að
verulegu leyti, þykir viðeiga að minnazt
hér á svið þau, sem hún grípur inn á, ef
það má verða til að auka kynni manna af
henni. Veiðilöggjöfinni er skipt niður í
kafia, sem fjalla um veiðirétt, skrásetn-
ingu veiðivatna, merkingu veiðarfæra og
og veiðiskýrslur, friðun lax og göngusil-
ungs, friðun vatnasilungs, veiðitæki og
veiðiaðferðir, fiskvegi og aðra mannvirkja-
gerð í veiðivötnum, fiskiræktarfélög, veiði-
félög, ófriðun sels, stjórn veiðimála og eft-
irlit, styrkveitingar til fiskiræktar, mats-
gerðir, skaðabætur, refsiákvæði og rétt-
arfar. Eins og sjá má af framantöldu,
nær veiðilöggjöfin inn á mörg svið. Æski-
legt er að sérhver veiðieigandi og veiði-
maður kynni sér löggjöfina rækilega og
hlýði ákvæðum hennar.
Ætla mætti, að veiðilöggjöfinni hefði
verið vel tekið af þeim, sem njóta áttu
góðs af henni, en sú varð ekki raunin.
Menn hafa litið svo á, og líta enn, að tak-
markanir þær, sem hún setur á veiði, séu
þeim til bölvunar. Þetta sjónarmið er harla
einkennilegt, og meðan það ríkir, þá get-
ur löggjöfin ekki komið að því gagni, sem
henni er ætlað. Skilningsleysi manna á
þýðingu veiðilöggjafarinnar og fyrirlitn-
ing þeirra á ákvæðum hennar er orsök til
þess, hve lítinn árangur hún hefir borið.
Auk lagasetninganna, sem nú voru
ræddar, hafa ríkisstjórnin, Búnaðarfélag
íslands og Fiskifélag íslands kostað leið-
beininga- og rannsóknarstarfsemi í þágu
veiðimálanna, og ríkisstjórnin hefir styrkt
fiskiræktarframkvæmdir með beinum fjár-
framlögum. í yfir 30 ár hafa starfað ráðu-
nautar í fiskiræktarmálum, sem hafa unn-
ið mikið starf með því að leiðbeina bænd-
um um fiskirækt. Nokkrir íslenzkir og er-
lendir vísindamenn hafa rannsakað vatna-
fiska og veiðivötn, og hafa niðurstöður af