Freyr - 01.02.1962, Qupperneq 7
FRE YR
51
ugum góðhesti. Bóndinn stöðvar hestinn,
tekur tauminn fram af makka hans, víkur
sér að nýborinni á, tekur lömbin, merkir
þau og bólusetur. Að því loknu gengur
hann aftur til hestsins sem hefur staðið
grafkyrr, ef til vill kroppað nokkur strá
af þúfukolli. Það mætti spyrja þennan
bónda að því, hvað þessi hestur hans væri
margra kálhausa virði. Ég hygg að svar
hans yrði á þá leið, að til væru þeir kjör-
gripir, sem ekki yrðu lagðir til verðs við
gulli, auk heldur við öðrum gjaldmiðli ó-
skírari.
Ritstj. segir ennfremur í boðskap sín-
um. „Það er auðsætt að' hér ber að söðla
um, hætta ráðunautaþjónustu í hrossa-
rækt, nema því sem héraðsráðunautar
geta sinnt í hrossaræktarhéruðunum. Á
hinn bóginn mundi rétt að efla núverandi
hrossaræktarbú og láta þau af alefli sinna
ræktun reiðhesta.“ Án þess að ég hafi
löngun til þess að varpa rýrð á hrossa-
kynbótabúin, eða leggja stein í götu þeirra,
vil ég benda á þá staðreynd, að þau hafa
ekki markað djúp spor í hrossaræktinni
frá því er þau voru stofnsett, á sama tíma
sem hrossaræktin hefur tekið stórstígum
framförum víðsvegar um sveitir landsins,
fyrir tilverknað bænda og nokkurra ann-
arra áhugamanna, með tilstyrk hrossa-
ræktar- og hestamannafélaga, sem notið
hafa góðrar handleiðslu hrossaræktarráðu-
nauta Búnaðarfél. fsl. Það er staðreynd
að beztu reiðhestamæðurnar og beztu kyn-
bótahestarnir eru í eigu þessara aðila, og
ég álít að engum, sem skyn ber á þessa
hluti, blandist hugur um það, að hrossa-
ræktinni verði, hér eftir sem hingað til,
bezt borgið í höndum þeirra, sem þegar
hafa komið henni á góðan rekspöl.
Ekki liggur Ijóst fyrir hvaða héruð það
eru, sem ritstj. kallar hrossaræktarhéruð,
en trúað gæti ég því, að hann sé þar
með eitthvert höfðatölusjónarmið í hugan-
um, en hrossaræktarhéruð vil ég kalla þau
héruð, sem mest og bezt hafa að hrossa-
rækt unnið nú á seinni árum, án tillits til
þess, hvort hrossafjöldinn er þar meiri
eða minni.
Ritstj. segir: „Hrossanotkun hér er að
verða — og verður framvegis — sport.“
Jafnhliða því sem hestanotkun er allflest-
um bændum fullkomin nauðsyn, eins og
ég þegar hef bent á, þá er hestamennskan
einnig mikið sport, en bændur veita sér
að jafnaði ekki mikið sport, svo enginn
ætti að telja óþarft, þótt þeir brigðu sér
á hestbak við og við sér til ánægju og
hressingar, eftir að hafa máski pyntað
sig við stýrið á dráttarvélinni, frá morgni
til kvölds, vorlangan daginn.
í flestum þorpum og kauptúnum lands-
ins, auk Reykjavíkur, er hestamennska nú
stunduð í æ ríkari mæli, frá ári til árs,
og er af ýmsum talin sportmennska ein-
göngu. Nokkur tekjulind er og verður það
bændum að selja reiðhesta og reiðhesta-
efni til þeirra, sem í þéttbýlinu búa, og
ekki hafa skilyrði til þess að ala þá upp
sjálfir. Og fyrst ég drep hér á reiðhesta-
rækt, sem tekjulind fyrir bændur, vil ég
leyfa mér að birta kafla úr ummælum, sem
höfð eru eftir Gunnari Bjarnasyni skólastj.
fyrrv. hrossaræktarráðunaut, ummæli
þessi eru í Morgunbl. 18.—1. 1962, en þar
segir meðal annars:
„íslenzki hesturinn gæti verið búinn og
getur enn farið mikla og glæsilega sigur-
för um heiminn, ef íslendingar vilja leyfa
honum það, hverfa frá lágkúruhætti í
þessum málum og vanhugsaðri eigingirni,
en tækju þekkingu og víðsýni upp í stað-
inn og gæfu málinu lausan tauminn. Frjáls
viðskipti á hinum nýja og væntanlega
Evrópumarkaði geta þá orðið þessu máli
mikil lyftistöng."
Það hefur verð rætt um hestamennsku
sem sport, en hún er einnig meira, hún er
göfug íþrótt, sem enn hefur þó ekki hlotið
verðugan sess við hlið annarra íþrótta-
greina, sem stundaðar eru með þjóð vorri.
Hestamennskan er ennfremur hreysti-
gjafi og heilsulind, og má í því sambandi
geta þess, að erlend þjóð er tekin að nota
íslenzka hestinn við heilsuhæli, þar sem
fötluð börn eru látin stunda reiðmennsku,
sem talin er veita þeim aukinn andlegan
styrk, jafnhliða mikilsvterðiri líkamlegri
þj álfun.
Mörgum eru ljós þau hollu uppeldisá-