Freyr - 15.10.1974, Síða 28

FINNSKA BÚNAÐARBLAÐIÐ
LANDSBYGDENS FOLK hafði stóra mynd á for-
síðu 2. ágúst s. 1. og grein um ástæðurnar í fóður-
öflun Finnlands. Þar segir:
„Eftirtekja heyskapar er að þessu sinni eyðilögð.
Það skiptir ekki máli hvort Iitið er á óslegin iönd
eða laust hey, allt er eyðileggingu undirorpið, allt
er rotnandi og fúlnandi, segir Gunnar Fants í Pet-
samo, og þetta er hrein skelfing.“
í framhaldi af þessu er svo rætt um ástæðurnar
í fóðuröflunarmálum þar í landi. Framan af sumri
var allt skrælnandi vegna ofþurrka, en svo fór að
rigna í júlí — ekki bara í Finnlandi, heldur um
meginhluta Skandinavíu. — en frásögn í nefndu
blaði getur þess, að alltaf hafi rignt og rignt og að
það gras, sem búið sé að losa ,sé orðið að svartri
drullu og það, sem enn stóð óslegið, sé lagst og
fúlni og úldni um lönd og lendur. Aðeins það, sem
losað var fyrstu dagana í júlí, hafi tekist að þurrka
og koma í hlöður milli regnskúra.
Útlitið með kornuppskeruna er heldur ekki gott,
segir blaðið, því að hálmur er lítill, þurrkarnir í
vor ollu því, og óséð var um þetta leyti hvernig
kjarninn yrði. Um norðanvert landið og í Austur-
botnum hafa margir við orð að plægja niður það
gras, sem enn er óslegið, segir blaðið, og um mik-
inn hluta landsins er álíka sögu að segja.
Blaðið spurði magister TALEVITIE í Ylistaro,
sem er tilraunastjóri þar, hvað honum sýndist um
eftirtekju bænda í sumar. Hann tjáði horfurnar
ömurlegar með allt gras og hey, á ýmsum stöðum
taldi hann kornuppskeru vafasama vegna legu
kornstanganna og það væri að mygla og fúna á
ökrunum, og um kartöflurnar væri að segja, að
mygla og aðrir kvillar herjuðu á ökrunum ,svo að
þar væri eins ömurlegt um uppskeruhorfur. Rign-
ing og aftur rigning I júlí með aðeins nokkurra
stunda upprofi stöku dag, það er saga júlímánað-
ar, sagði hann, með 107 mm úrkomu, sem raunar
hefur drekkt allri uppskeru. Svona er sú saga.
Þarna er yfirleitt meginlands-veðurfar venjulega
og uppskera um undanfarin ár hefur verið með
ágætum, svo að t. d. s. 1. ár seldu Finnar korn til
útlanda. í ágústlok segir umrætt blað, að ekkert
hey sé nothæft nema votheyið.
KORNVÖRUSKORTUR
CERES heitir tímarit nokkurt, gefið út á vegum
FAO í USA. f vor var frá því sagt í þessu tímariti,
að horfurnar í þeim efnum, sem varða kornbirgðir
í heiminum væru slíkar, að almennt yrði að tjá að
slíka vöru vantaði, og raunar ætti að segja að
skortur væri ríkjandi. Kornvörur eru framleiddar
í stórum stíl á vissum landssvæðum heimsins, má
þar til nefna Bandaríki Ameríku, Argentínu og
Ástralíu og svo hrísgrjóna-framleiðslulöndin í
Austurálfu.
Stórþjóðir eins og Rússar og Indverjar hafa um
undanfarin ár hvergi nærri fengið næga eftirtekju
kornvöru til þess að fullnægja þörfum þjóðanna.
Minnast víst flestir, sem fylgst hafa með á þessum
sviðum, að stórkostlegur uppskerubrestur varð í
Rússlandi árið 1972, svo að Rússar keyptu milljónir
tonna af kornvöru vestanhafs, þá þrutu birgðir þær
vestra, sem safnast höfðu í kornhlöður og um ára-
raðir verið allþungar byrðar á ríkinu, enda var ár
frá ári dregið úr kornæktun þar og bændum greidd
þóknun fyrir að minnka sáðlöndin.
í öðrum árum hafa vatnsflóð hulið kornakra og
eyðilagt alla uppskeru hér og þar um heiminn.
Oftast hefur þetta skeð í Indlandi og þar um slóðir,
þar sem stjórfljótin hafa farið langt út fyrir far-
vegu sína. Fyrirbæri af þessu tagi hafa menn lesið
um í blöðunum sem váveiflega atburði í Bangla-
Desh og Indlandi og á vissum landsvæðum í USA.
Um rýrnun birgðanna segir fyrrgreint tímarit og
sýnir í súluriti, að laust eftir 1960 hafi magn birgða
af korni jafnan verið 24—26% af ársneyslunni, en
í fyrra og á þessu ári aðeins 8—10%.
I þessu sambandi er rætt um horfurnar á nær-
ingu fólks um komandi ár. Þess er getið, að meðal
margra þróunarþjóða sé ársneysla korns til mann-
eldis í kring um 200 kg á mann, en meðal okkar á
Norðurlöndum um 70—80 kg, sem mjöl í brauð og
súpur (grauta).
Hins vegar ber að geta þess, að kornmagn, sem
notað er til framleiðslu búfjárafurða, er meðal
margra þjóða um 1000 kg árlega á mann.
Þess vegna hefur verið um það rætt, að draga úr
framleiðslu búfjárafurða til þess að fá komið beiní
yfir í mannlega næringu í vaxandi mæli. A þann
hátt væri hægt að bægja hungurdauða frá húsi
ýmissa í mörgum Iöndum. Og hvað sem þessu líð-
ur, þá er alveg víst, að meðan ríkjandi viðhorf
verður áfram óbreytt er alveg víst, að kornvara
Iækkar ekki í verði og enda óvíst, að t. d. í USA
verði aftur farið inn á þær brautir, að opinberir
aðiljar taka á sig þá ábyrgð að kosta birgðamagn
til hugsanlegra nota einhversstaðar í heiminum. Þó
er það svo nú, að víkkun akurlenda til kornyrkju
er staðreynd, bæði þar og víðar.
358
F R E Y R