Freyr - 15.03.1987, Side 16
þær hafa verið allnokkru meiri á
hverja kú á vestara svæðinu.
A árinu 1986 var veðrátta á
flestan hátt hagstæð mjólkurfram-
leiðslu. Á Norðurlandi voru hey
veturinn 1985—1986 að vísu þau
lökustu sem þar hafa verið í heilan
áratug. Sumarið 1986 var áfalla-
laust og gott um nær allt land og
sama verður sagt um haustið. Nú
hafa bændur um allt land líklega
gæðameira gróffóður en nokkru
sinni hefur verið, eftir hið góða
sumar 1986.
Kjarnfóðurgjöf á hverja árskú
hjá þeim skýrsluhöldurum sem
skrá kjarnfóðurgjöf reyndist 552
kg á hverja árskú. Þetta er
minnkun á kjamfóðurnotkun um
115 kg á hverja kú frá árinu 1985.
Miðað við þessa kjarnfóðurnotk-
un eru aðeins notuð til jafnaðar
140 g af kjarnfóðri á hvern fram-
leiddan mjólkurlítra. Það er að
vísu líklegt að þær tölur sem
skýrslur nautgriparæktarfélag-
anna sýna um notkun kjarnfóðurs
vanmeti kjarnfóðurnotkun nokk-
uð. Aftur á móti má ætla að þetta
séu trausustu tölur sem til eru til
að meta breytingar á kjarnfóður-
notkun í þessari framleiðslu. Tölu-
rnar í töflu 1 sýna að á síðustu
árum hafa hér orðið stórfelldar
breytingar í kjarnfóðurnotkun í
mjólkurframleiðslu. Við þær
framleiðsluaðstæður sem nú ríkja
er það kappsmál bænda að geta
nýtt aðföng búsins sem mest og
best í framleiðslunni. Tækist
mjólkurframleiðenda að ná því að
framleiða 4200—4600 kg eftir
hvern grip með 500—700 kg
kjamfóðurnotkun á grip væri slíkt
frábær árangur. Nú á síðustu miss-
erum hefur verð á kjarnfóðri farið
mjög lækkandi. Margt virðist nú
benda til að á næstu misserum
verði ráðandi mjög lágt verð á
kjarnfóðri á alþjóðamarkaði. Þær
aðstæður hljóta að krefjast þess
að bændur hugi mun meira að því
að auka hagkvæmni fóðurfram-
leiðslu á eigin búi en áður. Marg-
háttaðar tækniframfarir hafa á síð-
ustu árum aukið þar fjölbreytni og
Tafla 4. Kynbótaeinkuimir nauta árið 1986.
Nafn og númer nauts
Bátur 71004 .......................
Vaskur 71007 ......................
Hringur 71011 .....................
Már 72003 .........................
Ljúfur 72005 ......................
Brúskur72007 ......................
Frami 72012 .......................
Borgþór 72015 .....................
Skúti 73010 .......................
Rex73016 ..........................
Bergur74003 .......................
Ylur74010 .........................
Bróðir 75001 ......................
Einir 75003 .......................
Ás 75004 ..........................
Bratti 75007 ......................
Birtingur 75011 ...................
Álmur 76003 .......................
Víðir 76004 .......................
Lambi 76005 .......................
Forkur76010 .......................
Þorri 78001 .......................
Styrmir 78003 .....................
Arnar 78009 .......................
Drangur 78012 .....................
Krókur78018 .......................
Óliver 79001 ......................
Hlíðar 79003 ......................
Reitur 79004 ......................
Garri 79007 .......................
möguleika í fóðurframleiðslunni
veruleg, en grunur minn er að
meira þurfi að huga að hag-
kvæmni sumra þeirra breytinga en
gert hefur verið.
í grein á síðasta ári lagði ég mat
á mjólkurframleiðslu á heima-
fengnu fóðri á þeirri forsendu að
allt kjarnfóðrið nýttist að fullu til
mjólkurframleiðslu (2,5 kg af
mjólk fyrir hvert kg kjarnfóðurs).
Þegar þessi mælistika er lögð á
tölur síðasta árs verður útkoman
sú að framleitt er á heimafengnu
fóðri 2555 kg af mjólk. Ef þessi
mælikvarði er notaður hafa afköst
frá árinu 1985, aukist um 12 %.
Niðurstöður síðast árs skoðaðar í
þessu ljósi eru því einkar jákvæðar
fyrir mjólkurframleiðsluna. Metið
á þennan hátt hafa afurðir ís-
lenskra kúa aldrei verið meiri.
Meðalfituprósenta í mjólk
Einkunn
fjöldi Mjólkur- Mjólkur-
dætra magn fita
266 113 108
583 97 99
453 102 107
423 106 101
199 106 106
609 100 100
426 111 109
573 104 101
675 108 109
410 94 100
454 101 105
537 96 98
425 107 112
165 96 97
312 106 102
366 104 102
312 101 90
136 102 102
109 102 104
74 108 108
90 103 105
88 105 104
77 107 105
81 109 108
98 110 108
65 111 106
65 88 96
85 93 94
71 103 102
78 104 104
skýrslufærðra kúa reyndist vera 4,07 %. Hér kemur fram aukning um 0,06 prósentueiningar frá ár- inu 1985. Slíkt er eðlilegt að ger- ist, þegar afurðir minnka örlítið, að efnahlutfall í mjólkinni hækki. Sá munur sem fram kemur í fitu-
prósentu milli héraða er í góðu
samræmi við það sem niðurstöður
frá mjólkurstöðvunum sýna. Stutt
er síðan farið var að mæla prótein í
mjólk kúa hér á landi. Árið 1986
er þriðja heila árið þar sem slíkar
mælingar eru gerðar fyrir allt
landið. Próteinprósenta mjólkur
mældist til jafnaðar 3,45 %, sem
er nákvæmlega það sama og árið
1984. Árið 1985 reyndist prótein-
prósenta í mjólk skýrslufærðra
kúa hér á landi 3,62 %. Þetta var
niðurstaða sem ekki var í samræmi
við það sem áður var talið og
álykta mátti frá fyrri athugunum
224 Freyr