Skólablaðið - 01.04.1966, Blaðsíða 4
152 -
r framhaldi af því” taldi hann rétt þess
sterka eiga að ráða úrslitum í allri sam-
keppni. Manngæzka væri aukaatriðið.
Schopenhauer gekk enn lengra.
Þrátt fyrir vinsældir þessara kenninga
vissu menn þá þegar, að þær voru létt-
væg lausn, ehn einn flóttinn frá viðfangs-
efninu. Það er nefnilega alveg jafn öruggt,
að sá sterki þarfnast hins veika, svo sem
og hinn er ósjálfbjarga einn sér. Auk
þess er vandfundinn sá, sem fær er um
að kveða upp óyggjandi úrskurð, hvernig
greint skuli milli þessara flokka.
Nei, eini öruggi stuðullinn, sem unnt
er að leggja til grundvallar, þegar afstaða
gagnvart tilverunni er mörkuð, er gæði og
jákvæðni 1 fari einstaklinga eða þjoða.
Mér er ljóst, að þeir sem átt hafa þess
kost að úrbreiða skoðanir ellegar stjórna
samkvæmt þessum hugsanagangi, hafa
hlotið þau eftirmæli, að heigulsháttur og
framtaksleysi hafi ráðið gerðum þeirra
( t. a. m. Franklin Roosevelt ) ,* en sú er
bjargföst trú mín, að með þessum hætti
einum sé gerlegt að kljúfa þau vandamál,
sem hvarvetna steðja að tilveru vorri.
Við þekkjum öll þau augnablik 1 lífi voru,
er okkur hefur ásótt ómótstæðileg löngun
til að beita hnefaréttinum til þess að fá
vilja vorum framgengt. Sömuleiðis vitum
við, að engin aðferð er óheppilegri við
nefndar aðstæður. Kristi var þetta Ijóst
og smíðaði 1 þvú tilefni eina sinna ódauð-
legu setninga (" Það sem þér viljið, að
aðrir menn gjöri yður. . . o. s. frv. " ).
NÚ má enginn ætla, að með þessu sé
átt við, að afbrotamönnum skuli rétt hin
kinnin, ellegar löðrungur launaður með
kossi. Slíkt er mér víðs fjarri að styðja.
Hins vegar er mér jafnógéðfellt að taka
undir með Hammúrabi heitnum,er hann
krefst tannar fyrir tönn o. s. frv.
Hér er það enn sem fyrr hinn mjoi
meðalvegur, sem býður upp á einna fram-
bærilegasta úrlausn. Skynsemin, erki-
óvinur allra "valdamanna með snefil af
ábyrgðartilfinningu", hefur alltaf á tak-
teinum sanngjarnan mótleik við öllum
fólskubrögðum. Hún lendir aldrei í vanda
og gefur aldrei á sér höggstað. Ásamt
niðjum sínum, þolinmæði, tillitssemi o.fl. ,
myndar skynsemin, vafalaust í blora við
löglega boðað siðferði, hina einu sönnu
ábyrgðartilfinningu. Þetta eitt ætti að
nægja til að veita téðri stefnu brautargengi.
Undir lokin.
Þá er senn á enda runnið skeið mitt og
samstarfsmanna minna við 41. árgang
Skólablaðsins. Mér fórst eins og þeim
fjörutíú, sem á undan komu, hugðist gera
allt, gerði þess vegna ekkert. Það er að
segja, hugsjónirnar og áformin stórkost-
legu ruku út í veður og vind, eftir varð
sama hjakkið og öll hin árin. t allt fyrra-
sumar byggði ég skýjaborgir úr " að
minnsta kosti átta tölublöðum, 350 síðum"
auk smærri lyftistanga. Og hver er svo
árangurinn? Fimm tölublöð, flest for-
leleg, skitnar 200 siður eða þar um bil.
ÞÓ vona ég, að einhverjir hafi haft
nokkra ánægju af þvi, sem fram hefur
komið,^ því" sá er einmitt tilgangurinn.
Þeir tímar eru liðnir, að skólablað sat,
sökum skorts á frambærilegu lesefni, í
fyrirrúmi sem dægradvöl nemenda. Ég
vona í einlægni, að bókaskortur verði
aldrei það knýjandi á fslandi, að Skólablað-
ið verði aðalathvarf Menntaskólanema.
Einu getum við þó glaðzt yfir. Mér
virðist sem afstaða lesenda gagnvart
Skólablaðinu hafi breytzt nokkuð til batnað-
ar á þessu starfsári. Ég heyri nú sjaldnar
raddir nöldurseggjanna, en áður fyrr hófu
þeir ætfð upp pólýfónisk harmakvein sín
við útkomu hvers blaðs. Ég vona, að það
sé ritnefnd en ekki kór Listafélagsins,
sem á þakkir skildar í þessu efni. Og þó.
Kannski er hér einungis um að ræða sjálfs-
sefjun mina ellegar tillitssemi lesenda
við svo nákominn velunnara blaðsins.
Sýnist mér hins vegar rétt, hefur mikið
áunnizt.
Að endingu bið ég lesendum svo og öll-
um landsmönnum, allrar guðsblessunar
um óorðin ár. Ritnefnd þakka ég óeigin-
gjarnt starf, með eigingjörnum yfirmanni,
og bendi um leið öðrum á, að óbreyttir
ritnefndarmeðlimir þessa starfsárs eru
hinir dugmestu þeirrar tegundar, sem ég
hef kynnzt á lífsleiðinni. Eftirmanni mfn-
um, Vilmundi Gylfasyni, óska ég alls vel-
farnaðar og vona, að hann reki slyðruorð-
ið af embættinu og framkvæmi hugsjónir
sínar næsta vetur. - Og þá hafa væntan-
lega allir fengið sitt.
Valete !
Jóhannes Björnsson.