Litli Bergþór - 01.12.1994, Blaðsíða 8
Heilsugæslustöðin
í Laugarási í Biskupstungum
Jón Eiríksson
Vorsabæ.
Heilsugæslustöðin í Laugarási stendur neðst í landi
jarðarinnar Laugaráss í Biskupstungum eða niður við
Hvítá.
í Laugarási hefur myndast nokkurt þéttbýli sem
byggist á ylrækt frá miklu hverasvæði á staðnum.
Þar er líka mikil trjárækt og rná geta þess að þar
eru mestu asparskógar landsins og var einn læknanna í
Laugarási þar brautryðjandi.
Jörðin er miðsvæðis í læknishéraðinu og
samgöngur greiðar á allar áttir þótt nokkuð vanti á
vegabætur, sérstaklega í nágrenninu, en vonir standa til
að þeir vegir verði endurbyggðir og lagðir bundnu slitlagi
á næstu tveimur árunt.
Heilbrigðisþjónusta í uppsveitum Arnessýslu hefur
verið að þróast og eflast allt frá árinu 1899 að stofnað var
þar læknishérað, Grímsnesslæknishérað, með lögum frá
Alþingi.
Læknir var lengi einn í héraðinu en árið 1971 urðu
þau tímamót að þar fékkst stofnuð læknamiðstöð með
stöðu tveggja lækna og hjúkrunarkonu. Með lögum frá
1973 um heilbrigðisþjónustu verður svo læknamiðstöðin
að Heilsugæslustöð, H - 2 stöð, og árið 1978 fékkst
stofnuð H-stöð, heilsugæslusel að Laugarvatni.
Læknishéraðið náði í upphafi yfir sömu 6 hreppana
og nú eða Skeiða-, Gnúpverja-, Hrunamanna-,
Biskupstungna-, Grímsness-, og Laugardalshrepp.
íbúafjöldi í þessum sveitum var 2264 hinn 01.12. '93.
I þessum sveitum er mesta sumarhúsabyggð
landsins eða 2000 bústaðir í árslok ’93. Má segja að um
hverja helgi séu þjóðflutningar austur og í þessi
sumarhús.
Um þessar sveitir eru einnig einhverjar
fjölmennustu ferðamannaleiðir landsins svo sem að
Gullfossi og Geysi.
Margt af þessu fólki leitar sér læknishjálpar í
Laugarási og hefur því álagið á lækna og annað starfsfólk
aukist mikið síðustu árin.
Auk þessa þjónar stöðin skólunum að Laugarvatni
en þar er H-stöð eins og áður er getið. Þar er
hjúkrunarfræðingur búsettur og í fullu starfi en læknar frá
móðurstöðinni hafa þar viðtalstíma tvisvar í viku fyrir
skólanemendurna og fólk úr nágrenninu.
Núverandi húsnæði heilsugæslustöðvarinnar er að
stofni til frá 1965 þegar lokið var byggingu
læknisbústaðar með sambyggðri lækningaálmu.
Lækningaálman var stækkuð 1972 en húsnæðið er þó
aðeins 126 m2 alls.
Með vaxandi aðsókn og þjónustu stöðvarinnar er
hún fyrir löngu búin að sprengja utan af sér húsnæðið
enda hefur stjórn hennar sótt um fé til Alþingis sl.10 ár
til að byggja nýja heilsugæslustöð. Hefur það borið
árangur því að fjárveiting hefur fengist sl. 2 ár Munu
byggingaframvæmdir hefjast á næsta ári en samþykktar
teikningar liggja fyrir og verkið er tilbúið til útboðs. Það
er Geirharður Þorsteinsson arkitekt sem teiknar þessa
nýju stöð og hún er 521 m2.
Fast starfsfólk heilsugæslustöðvarinnar er alls 11
manns. I fullu starFi eru 2 heilsugæslulæknar,
hjúkrunarforstjóri, hjúkrunarfræðingur á Laugarvatni og
læknaritari. Þá er hjúkrunarfræðingur í 60% starfi og
sinnir aðallega heimahjúkrun en meinatæknir, ljósmóðir
og rekstrarstjóri eru í hálfu starfi.
Eru þetta 7.1 stöðugildi. Þá eru 2 ræstingakonur í
hlutastarfi.
Þrátt fyrir mikil þrengsli veitir heilsugæslustöðin
alla þá læknisþjónustu sem henni ber. Sérfræðiþjónusta
er þó sótt á Selfoss eða til Reykjavíkur en nálægðin við
þessa staði og góðir vegir veita mikið öryggi þegar
alvarlega sjúkdóma ber að höndum eða stórslys.
Heilsugœslustöðin frá 1965 og 1972.
Stöðin er opin 5 daga vikunnar en læknar sinna til
skiptis bráðatilvikum um helgar svo og
hjúkrunarfræðingurinn að Laugarvatni.
Rannsóknarstofa er í stöðinni, vel búin tækjum.
Má þar nefna mei nefnafræðitæk i ( Reflotron þurrkemíu-
tæki) og blóðmeinafræðitæki frá Swelab (Haematologin-
tæki).
Heilsugæslustöðin á tölvu þar sem skráðar eru
ýmsar upplýsingar. Sérstakt forrit er fyrir
rannsóknarstofuna og vinnur tölvan rannsókna- og
Litli - Bergþór 8