Neytendablaðið - 01.12.2004, Blaðsíða 22
Neytendasamtökin kanna viöhorf neyt-
enda til vistvænna og lífrænna afuröa:
Hver er munurinn á þessu tvennu?
Neytendasamtökin létu IGM Gallup kanna
þekkingu Islendinga til vistvænna og
lífrænna afuröa. Könnunin fór fram dagana
8.-21. september 2004. Valið var 1350
manna slembiúrtak á aldrinum 16-75 ára
úr þjóöskrá, en endanlegt úrtak var 1293.
Svarhlutfall var tæp 62%, 35% neituöu aö
svara og ekki náöist í 3%. Leiöa má líkur aö
því aö drjúgur meirihluti þeirra sem neitaöi
að svara viti lítið um muninn á lífrænum og
vistvænum afurðum.
Þegar spurt var hvort menn þekktu muninn
á vistvænum og lífrænum vörum taldi góöur
meirihluti, eöa 63%, sig þekkja muninn en
einungis 46% þeirra í aldurshópnum 16-
24 ára.
Þegar nánar var innt eftir því í hverju
munurinn fælist gáfu um 20% röng svör
og auk þess vildu 7% aðspurðra ekki taka
afstööu til þess hver munurinn væri, sem
sýnir að innan viö helmingur svarenda
hafði rétt svör á reiðum höndum. Flestir
þeirra sem gátu tilgreint muninn nefndu aö
lífrænar vörur væru framleiddar án tilbúins
áburðar og varnarefna, nokkrir nefndu aö
þær væru ræktaðar eftir strangari stöðlum,
en mun færri bentu á aö þær væru fram-
leiddar eftir alþjóölegum stöðlum. í svörum
margra kom fram vitneskja um hvað stæöi á
bak viö oröið „lífrænt" án þess að þeir gætu
lýst muninum á því og „vistvænu". Könnunin
er birt í heild sinni á heimasíðu Neytenda-
samtakanna, www.ns.is.
Neytendablaöið bar niðurstöðurnar undir
Gunnar Á. Gunnarsson framkvæmdastjóra
Vottunarstofunnar Túns, en Tún vottar
lifrænar vörur og fer svar hans hér á eftir.
22NEYTENDABLAÐIB4.TBL.2004
„Könnunin bendir til þess aö meirihluti neyt-
enda geri sér enga grein fyrir muninum á
„vistvænum" og „lífrænum" afuröum og
viti ekki hvaö standi á bak viö þessi orð.
Allmargir viröast hafa einhverja hugmynd
um hvaö er lífrænt án þess að vita hvort
vistvænt sé eitthvað ööruvísi. Hugsan-
legt er að margir telji engan mun þarna
á. Það var hinsvegar ekki kannað heldur
var sú forsenda innbyggö í spurningarnar
að munur sé á þessu tvennu. Einnig sýnir
könnunin Ijóslega nauðsyn þess aö auka
stórlega fræöslu meöal neytenda á lífrænni
framleiðslu og lífrænum vörumerkjum, ekki
síst meðal yngra fólks. Jafnframt renna
niðurstöður könnunarinnar stoöum undir
þá skoðun að merkingin „vistvæn landbún-
aðarafurð" villi um fyrir neytendum, valdi
ruglingi á markaöi og skaöi hagsmuni þeirra
sem framleiöa lífrænar vörur samkvæmt
alþjóðlegum stöðlum. Neytendum þykja
oröin lífrænt og vistvænt keimlík og átta
sig ekki á því að á þessu tvennu er regin-
munur. Þessi orðanotkun stangast því á viö
reglugerö Evrópusambandsins um lífræna
framleiðslu sem í gildi er hér á landi og
ætlaö er að verja neytendur gegn slíkum vill-
andi merkingum."
Nei
37%
Já
63%
„Veistþú hver er munurinn á vistvœnum vörum og
lífrœnum vörum?"
63% aöspurðra töldu sig þekkja muninn en þegar
betur var aö gáð kom á daginn aö aöeins 52%
vissu í raun ihverju munurinn felst.
Neytendastarf
er í allra þágu
10- 11 verslanirnar
11- 11 verslanirnar
Actavis
Aðalskoðun
Ali
Alþýðusamband íslands
Apótekarinn
Atlantsolía
Bananar
Bandalag starfsmanna ríkis og bæja
Blómaval
Bónus
Budget bílaleiga
Efnalaugin Kjóll og hvítt ehf.
Europris
Frumherji
GEVALIA
Glerborg hf.
Grand hótel Reykjavík
Hagar hf.
Hertz bílaleiga
Hagkaup
Hjá GuðjónÓ, vistvæn prentsmiðja
Hraði ehf., fatahreinsun
Húsasmiðjan
lceland Express
íslandsbanki
íslandspóstur
íslandstrygging
ísleifur Jónsson hf.
Kaskó
Kaupás
KB banki
Kjarval
Krónan
Landsbanki íslands
Lyf og heilsa
Matfugl
Mjólkurbú Flóamanna
Mjólkursamsalan
Nettó
Nóatún
Og Vodafone
Olíufélagið ehf. ESS0 - EGÓ
Osta- og smjörsalan
Penninn-Eymundsson
Samband íslenskra sparisjóða
Samkaup
Samskip
Samtök iðnaðarins
SHELL Skeljungur
Síminn
Sjóvá - Almennar
Sparkaup
Sparverslun Bæjarlind 2
Stjörnuegg, Vallá
Sölufélag garðyrkjumanna
Tryggingamiðstöðin
Órval
Verslun Guðsteins Eyjólfssonar
VÍS -Vátryggingafélag íslands