Neytendablaðið - 01.03.2006, Page 2

Brynhildur Pétursdóttir.
Efni
Frá kvörtunarþjónustunni 3
Úrskurður um sediigjöld 4
Vítamínneysla bama 3
Hagsmunir tramleiðenda 6
Uppbaf grænu byltingarinnar 7
Varasöm efni (neysluvörum 8
Gæðakönnun á burvélum 9
Frá formanni 13
Matvælamarkaðir ð Spáni 14
Matvælaverð ug neysluskattar 13
Bananaræktun 18
Tilbuð og verðmerkingar 18
Hullustukönnun á kexi 19
Útvarpsiög brotin 2D
Neytandinn svarar 21
Ný tækifæri fyrir neytendur 22
Neytendur eiga ad njóta vafans
Neytendur eiga ekki að þurfa að hafa áhyggjur af því að algengar neysluvörur inni-
haldi efni sem geta verið krabbameinsvaldandi, valdi skertri æxlunargetu, séu þrávirk,
hafi áhrif á skjaldkirtilinn eða valdi ofnæmisviðbrögðum.
Margar neysluvörur nú til dags innihalda samt sem áður skaðleg efni og ástæðan er
sú að hagsmunir framleiðenda hafa hingað til ráðið för. Framleiðendum var ekki gert
skylt að rannsaka og áhættumeta ný efni fyrr en árið 1981. Fram að þeim tíma kom
aragrúi efna á markað og fæst þeirra hafa verið rannsökuð að nokkru ráði. Enginn veit
hvaða áhrif þessi efni hafa á heilsufar fólks og lífríki en ef marka má þær fjölmörgu
kannanir sem gerðar hafa verið á algengum efnum er ástæða til að hafa áhyggjur.
Hagsmunir efnaframleiðenda hafa hins vegar alltaf vegið þyngra en hagsmunir
almennings. Það sannaðist enn og aftur í Brussel fyrir jól þegar ein mikilvæg-
asta löggjöf síðustu ára var útþynnt eftir öfluga og árangursríka hagsmunagæslu
efnaiðnaðarins.
Neytendur hafa aldrei beðið um rúmföt með formaldehýð, tölvur með PBDE, regnföt
með perflúoroktýlsúlfónati eða barnaleikföng með þalötum og því fer fjarri að
framleiðendur séu að svara kröfum neytenda þegar þeir setja bisphenol-A í matvæla-
pakkningar eða triclosan í tannkremið. Neytendur eru því miður í erfiðri aðstöðu þvi
fæstir vita hvaða efni á að forðast, hver þeirra eru skaðleg og hvar þessi efni kunna að
leynast. Sem betur fer eru þó framleiddar vörur án varasamra efna því þau eru langt
frá því að vera nauðsynleg í öllum tilfellum. Þessar vörur eru merktar með vottuðu
umhverfismerki og með einbeittum vilja geta íslenskir neytendur oröið sér úti um
þær. Mér er þó fyrirmunað að skilja að það þurfi að hafa sérstaklega fyrir því að finna
neysluvöru sem inniheldur eins lítið af skaðlegum efnum og mögulegt er. Ætti það
ekki að vera sjálfsagt mál?
Blaöið er prentað á
umhverfisvænan hátt.
Prentað efni
NEVTENDABLAÐIÐ
1. tbl., 52. árg. - mars 2006
Útgefandi: Neytendasamtökin, Síðumúla 13,
108 Reykjavík
Sími: 545 1200 Fax: 545 1212
Veffang: www.ns.is
Netfang: ns@ns.is
Ábyrgðarmaður: Jóhannes Gunnarsson
Ritstjóri: Brynhildur Pétursdóttir
Ritnefnd: Jóhannes Gunnarsson, Þuríður
Hjartardóttir, íris Ösp Ingjaldsdóttir
Umsjón með gæðakönnunum: Ásmundur
Ragnar Richardsson
Yfirlestur: Laufey Leifsdóttir
Umbrot og hönnun: Ásprent Still ehf.
Prentun: HjáGuðjónO ehf. - vistvæn prent-
smiðja
Forsíðumynd: lstockphoto.com
Upplag: 12.000 eintök, blaðið er sent öllum
félagsmönnum i Neytendasamtökunum
Ársáskrift: 3.750 krónur og gerist áskrifandi
um leið félagsmaður í Neytendasamtökunum.
Heimilt erað vitna í Neytendablaðið löðrum
fjölmiðlum sé heimildargetið. Óheimilt er
þó að birta heilargreinareða töflurán leyfis
Neytendasamtakanna. Upplýsingar úr Neyt-
endablaðinu er óheimilt aðnota í auglýsingum
og við sölu nema skriflegt leyfi Neytendasam-
takanna liggi fyrir.
Blaðið er prentað á vistvænan hátt - Merkt
Norræna Svaninum.
Lykilorð á heimasíðu: efni3

2 NEYTEIIOABLAÐIÐ 1. TBL. 2006