Neytendablaðið - 01.03.2006, Blaðsíða 13

Jóhannes Gunnarsson
formaöur Neytendasamtakanna
Verð á matvælum verður að lækka
í áramótaræðu sinni tilkynnti forsætis-
ráöherra að hann ætlaði að skipa nefnd
sem á að koma með tillögur um hvernig
lækka megi verð á matvælum hér á landi.
í ræðunni kom fram hvaða hagsmunaaðilar
myndu skipa fulltrúa í þessa nefnd. Það
kom forsvarsmönnum Neytendasamtak-
anna mjög á óvart aö ekki var gert ráð
fyrir að Neytendasamtökin, sem eru einu
heildarhagsmunasamtök neytenda hér á
landi, skipuðu fulltrúa í þessa nefnd. Þó
hafa Neytendasamtökin verið í fararbroddi
við að benda á hátt matvælaverð hér á
landi með verðsamanburði við nágranna-
lönd okkar og jafnframt hafa Neytenda-
samtökin ítrekað bent á leiöir til að lækka
megi verð á matvælum. Þrátt fyrir þetta
sá forsætisráðherra ekki ástæðu til að
skipa fulltrúa Neytendasamtakanna i þessa
nefnd og er það miður. Hins vegar ákvað
forsætisráðherra að bæta Viðskiptaráði
íslands (áður Verslunarráði) við þann hóp
sem tilnefndu í fulltrúa í nefndina, en í
áramótaræðu sinni minntist hann ekki á
Viöskiptaráð. Fram hefur komið að nefndin
myndi hafa samráð við fjölmarga aðila þar á
meðal Neytendasamtökin. í erindi sem sent
var forsætisráðherra var af hálfu samtak-
anna lögö áhersla á að það sé tvennt ólíkt
að taka þátt í mótunarstarfi eða eiga aðild
að samráði.
Fulltrúar Neytendasamtakanna hafa nú
mætt á fund nefndarinnar þar sem farið var
yfir áhersluatriði samtakanna til að ná fram
lækkun á matvælaverði. Neytendasamtökin
lögðu áherslu á fimm atriði sem snúa að
mestu leyti að stjórnvöldum. Þessi atriði
eru:
1. Innflutningskvótar á landbúnaðarvörum
veröi lagöir af og hætt verði að leggja
verndartolla á þessarvörur.
2. Afnema vörugjald á öllum matvælum.
3. Virðisaukaskattur á matvælum verði
lækkaður úr 14% í 5-7%.
4. Efla þarf enn frekar Samkeppniseftir-
litið til að gera því mögulegt að fylgjast
vel með matvörumarkaðinum og hindra
þannig að markaðsráðandi fyrirtæki
misnoti aðstöðu sína.
5. Sveitarstjórnum ber meö ákvöröunum
sínum í skipulagsmálum og lóðaúthlut-
unum að tryggja virka samkeppni á
markaði.
Það er Ijóst að ef tekið verður tillit til
þessara ábendinga Neytendasamtakanna
skapast möguleikar á verulegri verðlækkun
á matvælúm. Neytendasamtökin leggja
áherslu á aö þegar er búið að sýna nægjan-
lega fram á að matvælaverð er allt of
hátt hér á landi og því er kominn tími til
aðgerða.
Argjald Neytendasamtakanna
Aukin samkeppni á
byggingavörumarkafli
Stjórn Neytendasamtakanna hefur ákveðið að hækka árgjald samtakanna úr 3.500
krónum í 3.750 krónur fyrir árið 2006. Oftast hefur hækkun milli ára verið í samræmi
við hækkun á visitölu neysluverðs en í þetta sinn er hækkunin nokkru meiri.
Neytendasamtökin búa við erfiðar aðstæður að mörgu leyti borin saman við neytenda-
samtök í nágrannalöndum okkar. I fámennu landi eins og íslandi geta félagsgjöld aldrei
orðið sú upphæð sem þau eru í fjölmennari löndum. Á sama tíma njóta Neytendasam-
tökin minni stuðnings stjórnvalda en t.d. neytendasamtök á öðrum Norðurlöndum og
raunar víðar. Þess má geta að á síðasta ári varð að fækka um eitt stöðugildi hjá Neyt-
endasamtökunum vegna fækkunar félagsmanna og þar með minni tekna.
Stjórn Neytendasamtakanna stóð því frammi fyrir erfiðri afgreiðslu þegar kom að því að
ákveða árgjald þessa árs. Annaðhvort var að hækka árgjaldið umfram hækkun á vísitölu
neysluverðs og vona að félagsmenn sýndu því skilning, eða taka ákvörðun um frekari
niðurskurð á starfseminni. Einsýnt er að ekki er hægt að skerða þjónustuna meira en
þegar hefur verið gert og var þvi tekin ákvörðun um að hækka félagsgjaldiö.
Það er von stjórnar Neytendasamtakanna að ákvörðun um árgjald vegna þessa árs verði
ekki til þess að félagsmenn hætti þátttöku af þeirri ástæðu einni saman. Miklu heldur að
þeir taki höndum saman og hvetji ættingja og vini til að ganga í Neytendasamtökin og
þar með að stuðla að öflugra neytendastarfi.
Þegar þetta er skrifað liggur ekki fyrir
hvort þýska byggingavörukeðjan Bauhaus
fái lóð í landi Úlfarsfells í Reykjavík. Áður
hefur þýska keðjan reynt að fá lóðir bæði
í Kópavogi og Garðabæ en án árangurs.
Báðir stóru aðilarnir á þessum markaði,
Byko og Húsasmiðjan, hafa lýst því yfir að
þeir taki aukinni samkeppni fagnandi og að
þeir óttist hana í engu. Ljóst er að Bauhaus
selur vörur sínar í mörgum tilvikum á lægra
verði í nágrannalöndum okkar heldur en
gert hefur verið hingað til á íslenskum
markaði. Að mati Neytendasamtakanna er
afar mikilvægt að Bauhaus fái þessa lóð og
geti hafið samkeppni sem fyrst.
13 NEYTENDABLAÐIB 1.TBL. 2006